Copernicus en hoe onze overheid geld kan winnen

Vandaag (donderdag 23 juni) is het de internationale dag van de Overheidsdienst. De Verenigde Naties willen daarmee overheidsdiensten, eGovprojecten en hun rol voor het publiek in de bloementjes zetten.

Vandaag (donderdag 23 juni) is het de internationale dag van de Overheidsdienst. De Verenigde Naties willen daarmee overheidsdiensten, eGovprojecten en hun rol voor het publiek in de bloementjes zetten. En daar horen uiteraard ook prijzen bij. Ons land zal echter niet aan het feest zijn bij de uitreiking van de awards. Nochtans zou ons land mits enkele slimme investeringen in eGov internationaal kunnen uitblinken en bovendien geld in het laatje van onze overheden laten vloeien.

De Verenigde Naties werken al sinds 1948 aan actieprogramma’s om de dienstverlening van de overheid aan de bevolking en de ondernemingen te verbeteren, het zogenaamde United Nations Public Administration Programme (www.unpan.org). De laatste 10 jaar wordt bovendien veel aandacht geschonken aan e-government. Zo werd er reeds 5 maal een United Nations e-government-rangschikking opgesteld. Ons land bengelt al sinds enkele jaren rond de zestiende plaats. Dat betekent dat we goed werk hebben geleverd, maar ook dat we te veel op onze lauweren rusten. En vooral; dat we nog heel veel kunnen leren van de koplopers als Denemarken, Zweden, Noorwegen, Nederland, Groot-Brittannië, Canada, Verenigde Staten, Singapore, Zuid-Korea, …En laat dat nu juist het doel zijn van deze Dag van de Overheidsdienst…

eGov= efficiënter én goedkoper Onder impuls van het ondertussen ter ziele gegane Copernicus-programma is er ook in België heel wat ten goede veranderd. Heel wat e-gov-projecten en acties rond administratieve vereenvoudiging verbeterden de dienstverlening en werden goedkoper en efficiënter.

Agoria, de federatie van de technologische industrie, heeft in 2010 een analyse gemaakt van het gebruik van ICT door de overheid. Daaruit bleek dat ICT gezien wordt als een kost en niet als een bron van betere, efficiëntere en goedkopere dienstverlening aan de burger en de ondernemingen. De kost van een project wordt meestal nog wel berekend, maar de opbrengst zo goed als nooit. Merkwaardig, want ICT en eGov kan geld opleveren.

Enkele voorbeelden tonen aan dat deze vraag meer is dan een theoretische bespiegeling. Ons land heeft het afgelopen jaar goed 30 miljoen euro bespaard dankzij de online-aangifte Tax-On-Web. Indien alle Belgen hun belastingen online zouden aangeven, kan de winst oplopen tot 60 miljoen euro per jaar. Agoria berekende nog enkele mogelijke besparingsposten: zo bespaart ons land jaarlijks tot 10 miljoen euro door het gebruik van on-line BTW-aangiftes. Een ander voorbeeld: in Denemarken worden alle leveranciers van de overheid verplicht te werken met elektronische facturen: indien dit in België zou gebeuren, kan dit tot 250 miljoen euro per jaar opleveren. Agoria lanceert in dat verband een oproep om het volledige proces van openbare aanbestedingen in ons land elektronisch te laten verlopen: dit zou een kostenbesparing van 500 miljoen euro per jaar kunnen opleveren.

De witte raven tonen hoe het moet eGov in ons land, onmogelijk? Natuurlijk niet, dat het kan, bewijzen al enkele projecten, maar het blijven nog te veel witte raven. De grootste doorbraken worden voorlopig gerealiseerd via individuele projecten. Denk maar aan de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid waar Frank Van Massenhove (Voorzitter Directiecomité) en Tom Auwers (Directeur-Generaal Beleidsondersteuning) samen met hun collega’s resoluut de burger en bedrijven centraal plaatsten in hun dienstverlening.

Maar voor nog meer goede voorbeelden, moeten we dus ook naar het buitenland kijken. Welke taken moeten onze overheden zelf uitvoeren? In Scandinavische en Angelsaksische landen worden reeds heel wat overheidstaken uitgevoerd door derde partijen, al dan niet in een zogenaamde publiek-private samenwerking. Dat kan gaan van de inning van belastingen en taksen tot de aflevering van vergunningen en identiteitskaarten.

En samenwerken helpt natuurlijk ook. Tussen de verschillende overheidsdiensten kan en moet er meer worden samengewerkt, zowel op het vlak van infrastructuur, gegevensbeheer als dataverwerking. Kan ons land volgend jaar een mooie sprong maken in de eGov-hitlijst van de VN?

Christian Vanhuffel, directeur Agoria ICT