Icann, de organisatie die wereldwijd het domeinnaamsysteem beheert, heeft een plan voorgesteld dat de controle van de VS over het internet definitief moet beëindigen.
Hoewel het internet in theorie een ‘word wide web’ is, houdt het Amerikaanse ministerie van Handel de touwtjes al sinds de jaren 90 strak in de handen, en kan de Amerikaanse overheid beslissingen over het netwerk ten alle tijde tegenhouden of blokkeren.
Na lang pallaveren is er vorig jaar beslist om een punt te zetten achter die Amerikaanse hegemonie, en werd aan Icann gevraagd om met een transitieplan op de proppen te komen. Icann is de – op Amerikaanse leest geschoeide – organisatie die wereldwijd het domeinnaamsysteem beheert, en die verantwoordelijk is voor de technische infrastructuur die het internet draaiende houdt (de IANA-functie).
Begin deze week maakte Icann zijn langverwachte plan beschikbaar voor het grote publiek. Tot 8 september kan de internetgemeenschap kanttekeningen plaatsen bij het document.
Wat de centrale boodschap is? Dat Icann samen met een nog op te richten toezichtsorgaan (een ‘Customer Standing Committee’ bestaande uit ‘betrokken partijen’) de controle over het netwerk overneemt.
Die ‘betrokken partijen’ of stakeholders kunnen uit verschillende hoeken komen, maar mogen geen directe linkt hebben naar een overheid. Het plan wil immers verhinderen dat naties zich gaan moeien in beslissingen over het internet.
Met andere woorden zouden industriële spelers, academici, instellingen zoals de NASA en ‘protocol management’-organisaties (zoals het Internet Systems Consortium) de leiding over het netwerk in handen krijgen.
De technische aspecten van het domeinnaamsysteem zouden afgehandeld worden door een nieuwe entiteit die onder contract bij Icann komt te staan. Wanneer een gemeenschap vindt dat die entiteit zijn werk niet goed doet, kan ze een klacht indienen bij Icann, dat op zijn beurt te rade zal gaan bij het CSC om tot een vergelijk te komen.
Het idee bestaat er in te verhinderen dat één stakeholder het internet kan overnemen, of op zijn eentje beslissingen kan nemen die het internet schade kunnen berokkenen.
Verenigde Naties
Lezers die het domeinnaamwereldje een beetje volgen, beseffen allicht dat het voorstel van Icann behoorlijk wat weg heeft van de constructie zoals ze vandaag is. Behalve het schrappen van de link naar het Amerikaanse ministerie van Handel zou er eigenlijk niet zoveel veranderen.
Met andere woorden legt Icann de vraag van Rusland en van China om de Verenigde Naties nauwer bij het word wide web te betrekken mooi naast zich neer. Tegelijk zorgt de organisatie er voor dat de privacy-bezorgdheden vanuit Europa wél worden opgenomen.
Na 8 september zal president Obama het plan voorleggen aan zijn Congres. Als dat instemt met de plannen, wat verre van zeker is, dan zou de ‘transitie’ tegen juli 2016 kunnen worden afgerond.
