Maak van elke school een Steve Jobs-school

Laat het onderwijs de nieuwe media uitademen. Steek het in het DNA van de leerplannen.

Laat het onderwijs de nieuwe media uitademen. Steek het in het DNA van de leerplannen.

Vanaf augustus 2013 zullen in Nederland her en der Steve Jobs-scholen de deuren openen. Het zijn scholen waar kinderen aangepast ICT-onderwijs krijgen. Elke leerling krijgt een iPad, maar daar blijft het niet bij. Flexibiliteit is het codewoord. De scholen zullen open zijn van 6.30 uur ‘s ochtends tot 18.30 ‘s avonds, elke werkdag van het jaar. Kinderen moeten aanwezig zijn, maar niet zoveel als in een klassieke school.

Een erg interessant idee. Extreem innovatieve ideëen zijn nodig voor een snellere evolutie. Het idee van een Steve Jobs-school is misschien in België niet meteen realiseerbaar, maar het zet aan tot reflectie. Het toont minstens aan dat ons onderwijs vandaag niet aangepast is aan de snel veranderende technologieën.

Kinderen en jongeren kijken heel anders tegen ICT en technologie aan dan de volwassenen. Voor hen is ICT iets om oplossingen te genereren. Zij gaan in het dagelijkse leven zo soepel om met nieuwe technologieën dat ze er niet meer bij stil staan. Uit een onderzoek van het Vlaams ministerie van Onderwijs blijkt dat jongeren beter kunnen zoeken op Google dan iets aanduiden op een wereldkaart.

Ons onderwijs is vandaag niet aangepast aan het veranderende gedrag van jongeren. Onze scholen halen elke dag de jongeren terug naar het verleden. Voor en na leven zij op het internet, gebruiken ze de iPad alsof het een strip is en staan ze niet meer stil bij de mogelijkheden die de digitale wereld hen biedt. Maar eenmaal op de schoolbanken worden ze weer naar de middeleeuwen gekatapulteerd. In plaats van voort te bouwen op de digitale wereld die ze kennen.

ICT moet een onderdeel zijn van elke les. Of het nu Frans, wiskunde of lichamelijke opvoeding is. ICT is niet iets afzonderlijks, het is geen vreemd voorwerp. Het moet ingebakken zitten in de cultuur van elke school. Dat vind ik ook zo interessant aan het idee van een Steve Jobs-school: maak een school die ICT uitademt. Waarin elke les geënt is op de digitale wereld waarin wij leven.

Ik ben vurig pleitbezorger van geïntegreerd ICT-onderwijs. Het gaat meer dan om het uitdelen van een iPad aan elke leerling. Het gaat om een cultuurwijziging, een mentaliteitsverandering. Laten we afstappen van het idee dat je voor les A handboek A nodig hebt, en voor les B handboek B.

Laten we van de leerpakketten digitale pakketten maken. Daar ligt een grote verantwoordelijkheid voor de uitgevers van schoolmateriaal. Zij moeten de scholen motiveren om te switchen naar digitale content. In de lagere school bestaan er nu al voor alle vakken ondersteunend, digitaal lesmateriaal. Oefeningen en toepassingen die leerlingen thuis op hun computer kunnen raadplegen.

Maar we moeten verder gaan dan dat. De uitgevers zeggen mij dat ze er klaar voor zijn. Tegen september 2012 zijn alle basishandboeken in het basis- en secundair onderwijs digitaal te verkrijgen. De scholen die klaar zijn, kunnen tegen dan een volledig geintegreerd ICT-onderwijs aanbieden. Jammer genoeg zijn de meeste scholen nog niet klaar en is er dringend een inhaalbeweging nodig.

Er is maar één oplossing, een drastische. Schaf de schoolboeken af. Het is een maatschappelijke plicht tegenover onze jongeren. Bovendien kost het ook handenvol geld, want elke drie jaar moeten er nieuwe versies worden gedrukt omdat de vorige zijn verouderd. Een iPad kost 600 euro, dat is het bedrag dat elke ouder elk jaar betaalt aan schoolboeken. En dan is daar het ander lesmateriaal nog niet bijgerekend. Investeer dat budget in digitaal onderwijs. Alleen zo laat je het onderwijs naadloos aansluiten op de leefwereld van de jongeren.

Een held Steve Jobs is voor velen een held. Hij gaf aan het merk Apple mythische proporties. Straks speelt Ashton Kutcher de hoofdrol in een film over het leven van Jobs. Aparte scholen bouwen die zijn naam dragen, is in ons land een brug te ver. Maar maak van elke school een Steve Jobs-school. Laat het – secundaire – onderwijs de nieuwe media uitademen. Steek het in het DNA van de leerplannen.

Wie beweert dat jongeren met digitaal onderwijs minder goed gewapend en voorbereid zijn voor hogere studies, die dwaalt. Digitaal leren is anders dan het klassieke leren, dat klopt. Het is meer gericht op de dingen te begrijpen dan op massa’s leerstof van buiten te leren. Misschien verdwijnt een stukje taalgevoeligheid bij jongeren. Misschien gaat het pure reproduceren niet meer zo gemakkelijk. Maar belangrijker is onze kinderen te wapenen tegen een wereld die steeds technologischer wordt.

Scholen die ICT-onderwijs aanbieden, spelen een cruciale rol in de perceptie die bestaat over ICT. Zij kunnen het beeld dat ICT iets is voor nerds ombuigen en jongeren echt voorbereiden op de nieuwe wereld. Het bedrijfsleven is er alleen maar gebaat bij. De ondernemers zitten te wachten op jongeren die in staat zijn om nieuwe technologieën flexibel te gebruiken, in allerlei toepassingen.

De stap moet nu gezet worden. Ter nagedachtenis van Steve Jobs. Maar vooral ter voorbereiding van de toekomst.

Saskia Van Uffelen Saskia Van Uffelen is ceo van Bull Belux, bezieler van het project ‘IT is Cool’. In 2011 werd ze door Data News uitgeroepen tot ICT Woman of the Year. Dit opiniestuk verscheen oorspronkelijk als dusdanig in De Morgen.