‘Je hebt iemand nodig die je talent opmerkt’

Een tekort aan vrouwelijke rolmodellen, loonverschillen en ongelijke groeimogelijkheden zijn de belangrijkste barrières voor vrouwen in IT, zo blijkt uit een studie van technologievereniging ISACA. Data News vroeg aan Giselle Vercauteren, CEO van Sirus, en Agnieszka Kosna, actief in cyberveiligheid, wat zij van deze barrières denken.

In de technologiesector zijn vrouwen wereldwijd ondervertegenwoordigd. Uit onderzoek van ISACA blijkt dat vrouwen in IT verschillende barrières ervaren. De vijf belangrijkste zijn een gebrek aan mentoren, vooroordelen ten opzichte van vrouwen, een gebrek aan vrouwelijke rolmodellen, ongelijke groeimogelijkheden en loonverschillen. Giselle Vercauteren, CEO van Sirus, geeft aan dat zij in haar 28-jarige carrière deze hindernissen ook tegenkwam maar dat ze niet alleen gerelateerd zijn aan haar vrouw-zijn.

Senior mentor

Het gebrek aan mentoren is volgens Giselle Vercauteren een groot probleem. “Je hebt iemand nodig die je talent opmerkt, die zich daardoor niet bedreigd voelt en die je omhoog tilt. Tijdens mijn loopbaan had ik enkele keren het geluk om een mentor aan mijn zijde te hebben, dat maakt een verschil. Een mentor hoeft niet per se een vrouw te zijn. Vaak waren het mannen, met veel ervaring, een uitgebreid netwerk en een hoge functie. Tot op vandaag hebben vooral mannen hogere functies; het is aan hen om de mentorrol voor jong talent op te nemen.” Toen Giselle Vercauteren bij Volvo werkte, maakte haar mentor van de Zweedse directie een keer per week een uur tijd vrij voor coaching. “Hij leerde me diverse tips en tricks: bijvoorbeeld hoe bereid je je voor op een strategische meeting, welke info toon je en hoe? Het is belangrijk dat je bij iemand terechtkan die je vertrouwt.”

Giselle Vercauteren zag in België vrouwelijke rolmodellen in bijvoorbeeld Martine Tempels en Saskia Van Uffelen. Toen ze als management consultant voor een energiebedrijf in België werkte, was de CIO een actieve mentor. “De aanpak van het operationeel management voor enkele honderden werknemers was een eye opener wat structuur en zelfdiscipline betreft. Het helpt wanneer een mentor je wil introduceren in zijn/haar netwerk en je zo vooruit helpt.”

Boeiende reis

Agnieszka Kosna, actief in cyberveiligheid en bestuurslid van ISACA, vindt het jammer dat het onderwerp – vrouwen in IT – vaak vanuit een probleem wordt benaderd. Als vrouw in de IT-sector heeft ze alleen maar positieve ervaringen. Ze ziet diversiteit vooral als een opportuniteit. “Zowel mannen als vrouwen die een technisch domein leren kennen, moeten focussen op de mogelijkheden en niet op de vooroordelen of de problemen. Wanneer je alleen maar focust op die negatieve aspecten, mis je van alles en ben je beperkt in je visie”, legt Agnieszka Kosna uit. “In dit voortdurend evoluerende domein moet je een sterke wil hebben om te leren, flexibel zijn en jezelf voortdurend aanpassen.” Toen ze aan de slag wilde in cyberveiligheid, kende ze niemand in haar onmiddellijke omgeving die in dit domein werkte. “Ik had ook geen netwerk”, zegt Agnieszka Kosna. “Maar ik zag dit niet als een beperking, wel als een startpunt om zelf op onderzoek te gaan.” Daarom sloot ze zich aan bij ISACA en was ze de eerste studente die lid werd. “Dankzij de ISACA-evenementen leerde ik niet alleen interessante mensen kennen, het verruimde ook mijn kennis. Het is belangrijk om proactief te zijn en zelf mogelijkheden te zoeken. Ik zie het als een boeiende reis. Een mentor of rolmodel vinden, is niet alleen eigen aan vrouwen, maar aan iedereen die in een bepaald domein wil groeien.”

Weinig cadeaus

Giselle Vercauteren maakte zelf haar eigen weg en groeide door van programmeur naar analist, projectleider, programmamanager, unit manager en nu CEO van het softwarehuis Sirus en president van ISACA België. “Ik heb weinig cadeaus gekregen, maar dat geldt voor bijna iedereen die vooruit wil komen op eigen krachten, of je nu man of vrouw bent.” Over verloning wil ze niet klagen. Ze klopte wel een paar keer bij het management aan toen ze te weinig verdiende in vergelijking met een collega of een peer. “Je moet mondig durven zijn.”

Ze bevestigt dat vooroordelen op de werkvloer bestaan waardoor je als vrouw minder wordt gehoord, maar stelt tegelijk met luchtigheid vast dat er verstandige manieren zijn om daarmee om te gaan. “Wanneer je wil dat ze je tijdens een vergadering horen, dan is je voorbereiding alles. Ook dat was een tip vanuit het hoofdkwartier van Volvo: kom je met inhoud en een duidelijke visie, dan luisteren ze naar je en maak je het verschil. Soms moet je je als vrouw harder bewijzen. Je hebt een bedrijfs- of organisatiecultuur nodig die streeft naar gendergelijkheid, niet alleen in woorden, maar vooral in daden.”

Inspireren

Zelf wil Giselle Vercauteren ook een rolmodel zijn en vooral jonge vrouwen inspireren. Want ze ziet een negatieve evolutie. “In mijn studierichting was 30 procent vrouw, nu komen de bachelors en masters informatica maar aan 10 procent. Mijn tienerdochter is sterk in wetenschappen en wiskunde, maar kreeg op de lagere school een maatschappijbeeld dat vrij eenzijdig was, waar in de perceptie nog zoiets als vrouwen- en mannenberoepen bestaan.” Tijdens internationale congressen doet Giselle dan ook, waar mogelijk, een oproep aan de aanwezige mensen. “Wanneer ik vraag wie de moed had of eraan dacht om een jonge vrouwelijke getalenteerde collega mee te nemen, steekt niemand zijn hand op. Eens je in een bepaalde positie zit of een sterk netwerk hebt, kan je dat bij elke gelegenheid doen. Op die manier komt er diversiteit in de netwerken en raken vrouwen sneller in sleutelfuncties. Dat is het verschil maken tussen iets steunen met woorden en effectief iets doen.”

Agnieszka Kosna werkt nog maar twee jaar in IT, maar door de verschillende opportuniteiten kwam ze met de juiste mensen in contact. De ene kans leidde tot de andere, voegt ze eraan toe. “Dankzij mijn werk kon ik verschillende rollen uitoefenen. Daarnaast was ik ook actief als assistent aan mijn universiteit waar ik masterstudenten coachte bij hun projecten rond cyberveiligheid. En ik was vrijwilliger bij twee evenementen die technologie bij kinderen promoten.” Ze gelooft sterk in initiatieven die de interesse in technologie aanwakkeren, al van jongsaf aan. “Dat was niet alleen leuk om te doen, maar het houdt ook steek omdat je het belang van technologie wil tonen. Een vaardigheid of een ervaring delen met anderen vind ik heel verrijkend en lonend. Die verschillende ervaringen helpen me vooruit en zorgen voor mijn persoonlijke groei.”