Digitale tijdperk geeft boost aan vrouwelijke ondernemers

Nathalie Vandaele
Deloitte
Partner Content

Partner Content verbindt organisaties met de lezers van en doet een beroep op de specialisten van Roularta Brand Studio voor tekst en illustraties. De inhoud wordt eventueel aangebracht door de partner en valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.

5 februari 2016, 16:32 Bijgewerkt op: 17 augustus 2022, 07:17

De digitale wereld is disruptief: verandert en vernietigt jobs. Stel dat dystopisch beeld maar bij: het zijn hoogdagen voor het vrouwelijk ondernemerschap. Virtuele werkplaatsen en een mobiele levensstijl geven vrouwen meer dan ooit de flexibiliteit om hun eigen zaak op te richten – zelfs thuis, vanop de canapé. Tegen een lage kostprijs en met een beperkt risico, bovendien. Nathalie Vandaele, partner in het Human Capital Department van Deloitte Consulting, volgt die positieve transformatie van dichtbij.

Het digitale tijdperk geeft vrouwelijke ondernemers de wind in de zeilen. Maar wat zette tot nu toe de rem op het ondernemerschap van vrouwen?

Vandaele: “Afhankelijkheid van tijd en ruimte. Dankzij de digitale evoluties speelt het nu amper een rol waar en wanneer je werkt. Je kan van thuis uit perfect een hele business uitbouwen. Het enige wat je nodig hebt is een laptop en een internetconnectie en there you go! Dat is een grote game changer. Een zaak hoeft niet langer te beginnen met een locatie en een aantal medewerkers – iets wat voor veel vrouwen een hoge drempel was. Nu kun je van thuis uit iets kleins opstarten en van daaruit groeien.”

Het digitale werken is een socialere vorm van werken: je moet teams samenstellen van mensen met de juiste talenten voor een specifieke opdracht. Zijn vrouwen in het voordeel omdat ze gemiddeld een grotere sociale intelligentie hebben?

“Socialer zou ik het niet noemen, omdat dat een karaktertrek is die zich van gender niet veel aantrekt. Wel is het zo dat vrouwen door de bank genomen meer aandacht besteden aan communicatie, aan interacties in een team. Ze gaan anders om met het bouwen en opvolgen van een team en hanteren daarbij een iets ander type van leiderschapsstijl – een stijl die goed aansluit bij digitaal werken.”

Is dat een minder directieve leiderschapsstijl?

“Vrouwen kunnen even directief zijn als mannen. Het is eerder een andere invalshoek. Goede leiders passen zich aan aan de context en aan de personen die voor hen zitten. Ik bedoel eerder dat vrouwen er erg goed in slagen een team op te zetten en zorg te dragen voor de cohesie en een optimale groepsdynamiek.”

De opstartkosten en de risico’s van een onderneming liggen dankzij de digitale evoluties een stuk lager dan vroeger. Dat speelt ook in het voordeel van vrouwen?

“We lopen altijd het risico een fenomeen te veralgemenen, want er zijn natuurlijk gigantisch grote individuele verschillen. Maar ja, als je kijkt naar de hele populatie zijn vrouwen gemiddeld meer risicoschuw dan mannen. Ook op dit vlak betekent de digitalisering een lagere drempel om te ondernemen. Je kan zonder veel kosten een zaak oprichten – en in het slechtste geval weer opdoeken.”

Zijn er extra ondersteunende initiatieven nodig om het vrouwelijk ondernemerschap aan te moedigen?

“Dominique Leroy (CEO van Proximus) is verkozen tot Franstalige Manager van het Jaar 2015. Ik denk dat vrouwen in topfuncties belangrijke rolmodellen zijn. De media kunnen hier het verschil maken door geregeld vrouwelijke ondernemers voor het voetlicht te brengen en te benadrukken dat het kan. Dat ondernemen niet seksegebonden is.”

Start-ups zijn de hype. Grote banken en belangenverenigingen organiseren duizend-en-een events om jonge starters aan hun kant te krijgen. Wel ligt de focus veelal op technologiebedrijfjes. Niet meteen een duwtje in de rug van veel vrouwelijke ondernemers, want dat blijft toch in hoofdzaak een mannenwereld.

“Dat begint al in het onderwijs. Kijk naar de IT-richtingen. Natuurlijk zie je een evolutie ten goede, maar de grote instroom komt nog steeds vanuit mannelijke hoek. Ook daar zijn meer kansen voor vrouwen. Naarmate het digitale meer synoniem staat voor apps en creatieve toepassingen, zullen de richtingen die daartoe leiden aantrekkelijker worden voor vrouwen. Apps ontwikkelen en verbanden leggen tussen data is toch al iets heel anders dan het leren van programmeertalen. Ook op dat vlak verlaagt de drempel. Maar laat ons vooral niet de wereld opdelen in mannen en vrouwen. Het is een inclusief verhaal waarin gender, leeftijd, nationaliteit, cultuur, … allemaal een rol spelen. Om vandaag de dag succesvol te zijn, moet je diversiteit hoog in het vaandel dragen.”

Om vandaag de dag succesvol te zijn, moet je diversiteit hoog in het vaandel dragen.

Door het digitale vervagen de grenzen van tijd en ruimte. Maar als tijd en ruimte geen rol meer spelen, wordt de rest van de wereld je concurrent. Legt dat geen extra druk op het ondernemerschap?

“Dat is waar, maar ik denk dat er ook meer opportuniteiten zijn dan ooit tevoren. Er zijn meer mensen die ondernemen, maar er zijn ook meer kansen. Ik zie dat niet als een probleem. Anderzijds, je onderneemt en er is altijd het risico dat iets niet lukt. Dat is geen ramp. In Europa zien we dat nog te veel als falen, maar we moeten wat meer van die Amerikaanse veerkracht aankweken: op naar de volgende poging, naar een sterkere case. Gelukkig zien we daar verandering in komen.”

Er is al veel inkt gevloeid over die nieuwe manier van werken. Voor startende ondernemers (entrepreneurs) biedt die zeker voordelen, maar heerst er in bestaande bedrijven niet nog altijd een grote argwaan? En is dat dan weer niet in het nadeel van vrouwen die ondernemend zijn bínnen die bedrijven, de zogenaamde intrapreneurs?

“Inderdaad. De ambities en de intenties zijn er zeker, maar in veel bedrijven is dat nog lang niet de realiteit op het terrein. We doen daar studies naar. Wat verlangt de nieuwe generatie? Wat vinden millennials cruciaal in hun job? Hun antwoorden dwingen bedrijven om stappen op dit vlak te zetten. Jonge professionals verwachten een open en flexibele omgeving waarin ze agile kunnen werken – in lijn met hoe ze zijn opgegroeid. Maar ook de mobiliteitsproblematiek is een argument voor werkgevers om stilletjesaan stappen te zetten naar nieuwe manieren van werken. Hoe ver je daarin wil gaan, hangt af van hoe innovatief en beweeg lijk je organisatie is of wil zijn.”

Er zijn meer mensen die ondernemen, maar er zijn ook meer kansen.

De digitale revolutie maakt het mogelijk je werk thuis te doen en te laten aansluiten bij je persoonlijke levensritme. Keerzijde is dat het werk zo nooit echt stopt.

“Absoluut. Dat is een belangrijke opmerking. Vroeger zette men een punt achter zijn werk en ging men naar huis. Nu ben je altijd geconnecteerd. Zaak is om zelf je grenzen te stellen. Organisaties die echt begaan zijn met talent management leren hun medewerkers om daarmee om te gaan. Ze zeggen dat het oké is om geen mails te beantwoorden als je met vakantie bent. Er zijn zelfs bedrijven die er een punt van maken dat wie met vakantie is geen mails ontvangt.”

De digitale revolutie heeft niet alleen een (positieve) impact op het ondernemerschap van vrouwen, het verandert ook hoe bedrijven zichzelf moeten heruitvinden?

“Bedrijven en organisaties moeten bouwen aan een structuur en cultuur om met die veranderingen om te gaan en extra aandacht te geven aan hun medewerkers. Die hebben nieuwe talenten nodig. Digitale talenten, zeg maar. Om die talenten te ontwikkelen en te koesteren, tekenen bedrijven best een plan uit. Zeker als je weet dat de ‘open talenten-economie’ weinig of geen fysieke grenzen kent en medewerkers minder dan vroeger gebonden zijn aan een werkplek of een werkgever. Heel wat organisaties realiseren zich dat ze ruimer moeten denken: niet meer per se in termen van ‘eigen werknemers’, maar van een open netwerk van talenten waaruit je kan putten.”