Europees Parlement vraagt om wetgeving rond robotica en artificiële intelligentie ‘voor garantie veiligheid’
Europa moet het economisch potentieel van robotica en artificiële intelligentie te volle kunnen benutten, maar niet zonder dat te allen tijde de veiligheid gegarandeerd is. Dat zegt het Europees Parlement, dat de Commissie om wetgeving rond robots vraagt. Vooral zelfrijdende auto’s hebben dringend nood aan een wetgevend kader.
De vraag komt er een dag nadat het Wereld Economisch Forum (WEF) een rapport naar buiten heeft gebracht waarin het de risico’s van artificiële intelligentie in kaart brengt. Het WEF heeft een onderzoek gedaan waaraan 750 experts meededen. Zij waarschuwen ervoor dat artificiële intelligentie (AI), biotech en robotica de hoogste voordelen hebben voor de maatschappij, maar ook om de meeste wetgeving vragen.
De commissie Juridische Zaken van het parlement ziet dezelfde trend, schrijft persbureau Belga. “In steeds meer domeinen van ons dagelijks leven krijgen we te maken met robotica. Om deze realiteit het hoofd te kunnen bieden en om te verzekeren dat robots ten dienste zijn en blijven van de mens, hebben we dringend een robuust Europees wetgevend kader nodig”, zegt de Luxemburgse socialiste Mady Delvaux. Haar rapport werd door een grote meerderheid van de commissieleden goedgekeurd.
De Europese Unie moet de ‘lead’ nemen bij het opstellen van regelgevende normen, vinden de parlementsleden, en niet wachten tot andere landen het voortouw nemen. Ze stellen de oprichting voor van een Europees agentschap dat nationale en andere autoriteiten kan bijstaan met technische, ethische en regelgevende expertise.
Moeilijk om in de toekomst te kijken
Het WEF waarschuwt dat regulering van opkomende technologie moeilijk ligt, omdat ze vaak niet onder bestaande regelgevende organen vallen. Ook kan het moeilijk zijn om te anticiperen op de effecten in een later stadium en hoe we hier tegen beschermd kunnen worden. ‘De geschiedenis leert dat de uiteindelijke voordelen en risico’s van een nieuwe technologie sterk kunnen verschillen van wat deskundigen in het beginstadium adviseren.’
Om zeker te zijn dat nieuwe technologie, als artificiële intelligentie, uiteindelijk controleerbaar blijft, pleit het Parlement onder meer voor een (vrijwillige) ethische code waarin onder meer staat dat alle robots met een ‘kill’-knop worden uitgerust waarmee ze in noodgevallen kunnen worden uitgeschakeld. Zo kan de mens ook ingrijpen wanneer computers even slim of zelfs slimmer geworden zijn dan de mens.
Ook zelfrijdende auto’s hebben dringend nood aan een wetgevend kader, zeggen de parlementsleden. Ze willen een verplichte verzekering en de oprichting van een fonds waarmee slachtoffers van zelfrijdende auto’s kunnen worden vergoed.
‘We creëren de duivel’
Het onderzoek van het WEF en het voorstel van het Europees Parlement volgt na jarenlange vraag uit de industrie. Onder andere Elon Musk, topman van Tesla en SpaceX, riep ruim twee jaar geleden al op tot meer overheidsregulatie. ‘We zijn de duivel aan het creëren, zei hij toen tegen een groep studenten van het Massachusetts Institute of Technology (MIT). ‘Als je me vraagt wat de grootste existentiële bedreiging van de mens is, dan is het dat wel.’
Hij is een van de drijvende krachten achter de non-profitorganisatie OpenAI, samen met Reddit-financier Sam Altman zit hij in het bestuur. Ze richtten het bedrijf op met als doel het verbeteren van kunstmatige intelligentie, zodat de mensheid er het best van profiteren. Musk heeft de verwachting dat er computersystemen komen die net zo slim zijn als mensen. Het is daarom noodzakelijk om onderzoek te doen en wetgeving in te stellen die niet alleen de maker van de nieuwe systemen te laten profiteren van de technologie.
Het Parlement geeft hier nu gehoor aan. Op lange termijn kan er zelfs een specifieke juridische status komen voor “elektronische personen”, staat in het rapport. In februari stemt de hele plenaire vergadering over de tekst, het is dan aan de Europese Commissie om te beslissen of ze er gevolg aan geeft.