Bedrijven, onderzoeksinstellingen en universiteiten zullen onder bepaalde voorwaarden Vlaamse overheidssteun kunnen krijgen als ze deelnemen aan militair onderzoek. Onderzoek naar offensieve wapensystemen wordt wel expliciet uitgesloten. Dat staat te lezen in een nieuwe richtlijn van Vlaams minister van Innovatie Philippe Muyters (N-VA).
Er was de voorbije maanden een discusssie ontstaan over de zogenaamde IWT-richtlijn. Die richtlijn, uitgevaardigd in 1994 en bijgestuurd in 1999, schrijft voor dat er geen Vlaamse overheidssteun mag gaan naar militair onderzoek.
Begin 2018 lanceerde de technologische sectorfederatie Agoria een oproep om die IWT-richtlijn te versoepelen. Volgens Agoria zorgt die richtlijn er namelijk voor dat Vlaamse bedrijven uitgesloten blijven van federale en Europese budgetten voor militair onderzoek. Bedrijven, onderzoeksinstellingen en universiteiten ondervinden op die manier een concurrentieel nadeel. Vredesorganisaties, vakbonden en onderzoekers zagen een versoepeling van de richtlijn dan weer niet zitten.
Vlaams minister van Innovatie Philippe Muyters (N-VA) heeft nu na adviezen van VARIO, de strategische adviesraad Innoveren en Ondernemen, en het Vlaams Vredesinstituut beslist om de regels bij te sturen. De nieuwe richtlijn-Muyters, wil een duidelijk kader scheppen voor overheidssteun aan militair onderzoek.
Adviescomité
Eerst en vooral is en blijft steun aan offensieve wapensystemen uitgesloten. Projecten rond militaire goederen die gericht zijn op het uitschakelen van personen (vuurwapens, chemische en biologische wapens, bommen, raketten,…) zullen dus geen Vlaamse steun krijgen. Onderzoeken die passen in internationale, Europese of nationale defensieprogramma’s, en waar al een ethische toets is, kunnen wel ondersteund worden. Alle andere dossiers zullen beoordeeld worden door een Ethisch en Strategisch Adviescomité. Dat Adviescomité wordt multidisciplinair samengesteld en beoordeelt of het project in overeenstemming is met de Vlaamse beleidsvisies op vlak van ethiek, veiligheid, Europese integratie, buitenlands beleid, wapenexport en economisch en innovatiebeleid. Over de adviezen van het Adviescomité zal gerapporteerd worden aan de regering en het parlement.
“Vlaanderen zegt heel duidelijk neen tegen offensieve wapensystemen”, zegt Vlaams minister Muyters. “We pleiten ervoor om conflicten prioritair op te lossen door overleg en redelijkheid. Tegelijk willen we dat onze Vlaamse bedrijven, net zoals in de rest van Europa, kunnen deelnemen aan programma’s waar een consensus over is. Ook gemengde projecten, die dus een toepassing hebben in de civiele maatschappij, moeten door Vlaanderen ondersteund kunnen worden. De toets van het Ethisch en Strategisch Adviescomité is daarbij cruciaal.”
