Daar zijn de jaarlijkse ‘Top Strategic Predictions’ van Gartner weer. De rode draad is, weinig verrassend, artificiële intelligentie.
De voorspellingen voor de komende jaren gaan echter niet zozeer óver AI, maar over de wereld die ontstaat omdat AI bestaat. Volgens Leigh McMullen, die deel uitmaakt van Gartner’s ‘top predicts team’, leidt dit tot fundamentele spanningen in de bedrijfswereld, met name tussen het omarmen van AI-vaardigheden en het bestrijden van wat hij omschrijft als ‘lui denken’. Dit zijn de tien belangrijkste strategische voorspellingen, die we noteerden tijdens zijn presentatie op het Gartner IT Symposium/Xpo in Barcelona.
1. Testen op AI-vaardigheden (2027)
Gartner voorspelt dat tegen 2027 maar liefst 75% van de aanwervingsprocessen certificeringen en tests voor AI-skills zal omvatten. De focus verschuift daarbij van de angst dat AI jobs overneemt, naar de realiteit dat mensen die AI goed beheersen een concurrentieel voordeel hebben. Organisaties zullen dus expliciet gaan testen ‘hoe goed mensen zijn in het gebruiken van AI’, aldus McMullen.
2. De opkomst van ‘lui denken’ (2026)
Als directe tegenhanger van de eerste voorspelling, waarschuwt Gartner voor een “atrofie van kritische denkvaardigheden” als gevolg van het massaal gebruik van Gen AI. Tegen 2026 zal dit de helft van de wereldwijde organisaties dwingen om ‘AI-loze’ vaardigheidsbeoordelingen in te voeren. McMullen benadrukt dat AI nog altijd vaak fouten maakt en spreekt over het ‘data black hole problem’. ‘Door continu Gen AI te gebruiken, kom je veel sneller in atrofie terecht dan je zelf zou verwachten’, waarschuwt hij. ‘AI als een tovenaar beschouwen kan ons makkelijk 10 jaar terugzetten’, voegt hij daar nog aan toe.
3. Digital Nation State Platforms (2027)
Tegen 2027 zal 35% van de landen ‘opgesloten’ zitten in regiospecifieke AI-platformen die gebruikmaken van eigen, contextuele data; een soort neveneffect van de drang naar AI-soevereiniteit. McMullen vergelijkt dit met de bescherming van de Zijderoute destijds; toegang tot intellectuele eigendom en verwerkingskracht is een strategisch voordeel. ‘Maar deze aanpak leidt tot een fragmentatie van de AI-kennis, met grootmachten als de VS, Europa en China die hun eigen ecosystemen isoleren.’
4. Multi-agent AI verleidt klanten (2028)
Tegen 2028 zullen organisaties die multi-agent AI inzetten voor 80% van hun klantgerichte bedrijfsprocessen, de markt domineren. De drijfveer hierachter is de wens van de consument voor naadloze interacties en conversaties. ‘Klanten houden van frictieloze ervaringen’, zegt de analist daarover: ‘En wat multi-agent AI ons geeft, is de mogelijkheid om die ervaringen steeds frictielozer te maken.’ Dit betekent natuurlijk wel dat processen specifiek voor AI-agenten en niet langer voor mensen ontworpen worden.
5. AI doet de b2b-aankopen (2028)
In het verlengde van de vorige voorspelling, verwacht Gartner dat tegen 2028 90% van de b2b-aankopen via een AI-agent zal verlopen. Dit zou neerkomen op meer dan 15 biljoen dollar aan b2b-uitgaven die via AI-agent ‘exchanges’ lopen. Dat lijkt een astronomisch hoog bedrag, maar is volgens McMullen verre van sciencefiction. ‘De eerste investeringen in echt autonome agent-gebaseerde oplossingen zien we in de complexe toeleveringsketens en in m2m-toepassingen zoals de auto-industrie, die al grotendeels in die richting aan het evolueren was’, klinkt het.
6. Geautomatiseerde AI-beslissingen brengen catastrofale verliezen (2026)
Volledig datagebaseerde AI-beslissingen die helemaal geautomatiseerd zijn? Dan riskeert u als bedrijf ‘catastrofale verliezen’, zo voorspelt Gartner. Tegen eind 2026 – da’s dus hooguit nog een jaar – zullen er zelfs wereldwijd al meer dan 2.000 juridische claims zijn ingediend voor ‘dood door AI’. Dit is te wijten aan onvoldoende vangrails om AI-risico’s in te perken. Gartner adviseert bedrijven daarom om “noodfondsen te creëren voor schadelijke AI-incidenten”.
7. Geld is de nieuwe computer (2030)
Deze voorspelling ziet Gartner binnen vijf jaar een realiteit worden. Tegen dan zou 20% van alle monetaire transacties ‘programmeerbaar’ zijn. Dit concept bouwt vooral voort op ‘smart contracts’ en blockchain, en geeft AI-agenten economische macht. ‘Geld zal meer gaan lijken op de spullen die je nu in games koopt in plaats van op cash. Geld wordt meer dan een betaalmiddel; het wordt een drager van voorwaarden die geprogrammeerd zijn. En de economische macht zal liggen bij diegenen die controle hebben over de programmatie’ klinkt het.
8. AI-agenten gaan processen herdenken (2027)
Organisaties zijn al decennialang ingericht op eerder deterministische procedures en processen. Generatieve AI werkt echter meer probabilistisch: waarschijnlijkheidsgebaseerd zelfs. Tegen 2027 zal ‘Agentic AI’ de kloof tussen kosten en waarde in proces-centrische contracten met 50% verkleinen. ‘Als we de voordelen van probabilistische AI-agentmogelijkheden willen benutten, moeten ze hiervoor ook ontworpen zijn. We zullen dus met z’n allen onze werkwijzes in onze organisaties fundamenteel moeten herzien’, aldus McMullen.
9. AI governance krijgt u mogelijk in zijn greep (2027)
De wildgroei aan huidige en toekomstige AI-wetgeving leidt tot een gefragmenteerd landschap. Tegen 2027 zal deze gefragmenteerde AI-regulering naar verwachting de helft van alle wereldeconomieën bestrijken. Dit creëert een enorme compliance-last maar ook een nieuwe markt. McMullen: ‘Tegen 2027 leidt dat tot een investeringsmarkt van vijf miljard dollar in compliance. Vergelijk deze opkomende markt gerust met de Sarbanes-Oxley (SOX) compliance-industrie.’
10. Het einde van de 35 jaar oude user experience van Office & co (2027)
De laatste voorspelling is niks minder dan een directe aanval op de status quo van kantoorsoftware. GenAI en AI-agenten zullen de eerste echte uitdaging vormen voor de mainstream productiviteitstools (zoals kantoorsuites) in meer dan 30 jaar. Dit zal een markt van 58 miljard dollar compleet door elkaar schudden. McMullen is duidelijk: ‘De gebruikerservaring ‘file-edit-view-window-help’ gaat er helemaal uit, omdat we tools nodig hebben voor vandaag, niet voor 1995. Eigenlijk doen we op dat vlak hetzelfde als wat we al sinds de jaren ‘80 doen, maar het einde komt er aan. Ik voorspel een nieuwe grote strijd bij vendors om de nieuwe UI-standaard te worden’, besluit hij.