Chatten met uw boek

Wie bij uitgeverij LannooCampus een managementboek koopt, kan voortaan ook in gesprek gaan met dat boek. Zo wil de uitgeverij een statisch medium tot leven wekken.

“Een boek toont zich aan iedereen op dezelfde manier, het houdt geen rekening met je voorkennis. Op deze manier zorgen we ervoor dat de lezer er meer voor zichzelf kan uithalen”, zegt directeur-uitgever Niels Janssens van LannooCampus. Samen met auteur en consultant Jackie Janssen werkte de uitgeverij een concept uit waarbij u via een unieke code in elk boek toegang krijgt tot een chatbot in WhatsApp. Die kan niet alleen vragen beantwoorden uit het boek, u kan ook uw eigen situatie of uitdaging voorleggen en vragen om werkwijzen of inzichten uit het boek daarop toe te passen.

“We slaan hiermee veel meer de brug naar de praktijk. Doorgaans lees je een boek en maak je voor jezelf aantekeningen of doe je mentaal een omslag naar jouw omgeving. Nu is het een directe uitwisseling en geeft het boek mee invulling aan je eigen ‘werkstuk’,” zegt Niels Janssens.
Lannoo introduceert de AI Companion in de nieuwste druk van ‘Why Innovation Fails’ van Joachim De Vos, oprichter van Living Tomorrow, TomorrowLab en professor Scenarioplanning aan de UGent. Maar het wil de digitale boekenbot in 2025 ook voor vijf nieuwe boeken introduceren. Niels Janssens: “Het is een groeitraject voor ons. We bespreken ook met onze auteurs wat we gaan doen. We willen ver weg blijven van het idee dat we ooit geen auteurs meer nodig hebben. Amazon staat vol met AI-gegenereerde boeken, maar dat zijn dingen die je hooguit per ongeluk koopt. Daar bouwen we geen business case rond.” Een auteur brengt expertise, een uitgeverij zonder auteurs staat niet op de planning.
“Het maakt dat je veel meer uit een boek kan halen,” zegt Jackie Janssen, auteur en consultant die de toepassing samen met LannooCampus ontwikkelde. “Je geeft een keynote, of je doet consultancy, dan kan je vragen om kennis uit het boek te vertalen naar jouw context.” Al stopt het niet bij tekst. “Op termijn kan dat multimodaal gaan, denk daarbij aan een podcast over een specifiek hoofdstuk.” Zo ver staat Lannoo nog niet, maar het wil volop de mogelijkheden verkennen om met AI een kennisboek relevanter te maken voor wie die kennis elders wil inzetten.

Blijven lezen

Wil de komst van AI in de boekensector zeggen dat we binnenkort het boek kopen om enkel aan de AI Companion vragen te stellen? Of op termijn misschien enkel een AI-assistent kopen in plaats van het boek? Neen. Niels Janssens: “De ervaring gaat altijd beter zijn als je het boek ook hebt gelezen. Dan ken je de structuur, dan weet je wat er aan bod kwam en dus ook wat je kan vragen. Je zou dit als technologie ook op studieboeken voor scholieren kunnen toepassen, maar dat zou moeilijker lopen omdat je wel voorkennis nodig hebt om interessante prompts in te geven.”

Yuval Harari deed dat recent wel. De wereldberoemde auteur heeft van zijn boek Nexus ook een AI-versie die u voor 9,99 euro kan kopen, los van het boek. Dat is Lannoo voorlopig niet van plan. “We zien dit echt als een verlengstuk bij het gedrukte boek. We willen ook niet te fel vooruitlopen, mensen moeten nog leren om een boek met een virtuele assistent te gebruiken, we zijn er nog niet uit of we dat op termijn ook als apart product naar de markt brengen.” Dezelfde redenering hanteert het bedrijf voor één bot die de kennis van meerdere boeken die u kocht zou combineren. Dat is technisch niet onmogelijk, maar op dit moment nog niet aan de orde. Jackie Janssen: “De meerwaarde zit hem in de verdieping die je kan krijgen, onder meer toegepast op specifieke vragen voor jouw situatie, niet in het oppervlakkig samenvatten.”

OpenAI

Het opzetten van de AI Companion is volgens Jackie Janssen niet zo complex. Al vragen bepaalde zaken wel aandacht. “Je moet vectoring opzetten, de juiste prompting, maar het is niet de meest complexe implementatie. Het wordt wel iets ingewikkelder wanneer je zelf documenten wil ingeven om die te laten ‘praten’ met het boek. Daar werken we momenteel nog aan. Maar alles bij elkaar is dit bereikbare technologie. Er zit ook wel wat complexiteit in de kanalen. Vandaag doen we dit met WhatsApp omdat dat goed ingeburgerd is. Maar hoe meer kanalen we daar toevoegen, hoe meer vakjes je moet afvinken. Als we toelaten dat mensen hun eigen content uploaden, moeten we er ook voor zorgen dat die data niet naar buiten kan.”

Een extra vraagstuk bij zo’n digitale assistent is wat die kost en hoe goed u die kost kunt doorrekenen. Een boek verkoopt u één keer, maar het geeft de gebruiker wel toegang tot AI-technologie die ‘as-a-Service’ wordt gefactureerd aan de uitgeverij. Niels Janssens: “We zijn daar gestart vanuit de adviesprijs van het boek en daar rekenen we vijf euro extra bij. Het geeft een zekere meerwaarde en het dekt de kosten. Voor ons is het nu super interessant om te kijken in welke mate mensen daarvoor willen betalen en hoe ze de AI Companion gaan gebruiken.”

Wel zakelijk advies, geen therapie

Concreet gebruikt Lannoo momenteel een zakelijke versie van OpenAI. De uitgeverij geeft ook aan dat ze momenteel nog experimenteert en per geval kijkt hoe zo’n chatbot moet werken. Wel beseft ze dat een AI Companion niet overal gepast is.

Zo geeft het bedrijf ook de boeken van bijvoorbeeld verschillende psychiaters en psychologen uit. Daar zou het risico bestaan dat mensen een boek gaan inzetten als persoonlijke therapeut, terwijl het daar niet voor bedoeld is. “Dat doen we daarom niet, om ethische redenen. We willen op geen enkele manier verkeerde verwachtingen scheppen die ook nefaste gevolgen kunnen hebben,” zegt Janssens.
Een ander obstakel is privacy rond wat de lezer zelf deelt. Vandaag kan Lannoo zien wat u vraagt en wat de AI Companion antwoordt. Jackie Janssen: “De auteur kan zien wat de chatbot antwoordt, maar we kunnen dat ook uitschakelen. De lezer heeft momenteel de keuze niet om zijn input wel of niet te delen, maar dat zouden we wel kunnen doen bij bepaalde boeken.”
De hoofdreden daarvoor is dat de uitgeverij wil leren wat gebruikers vragen, om vooraf gesuggereerde prompts bij te sturen, of om na te gaan of er geen foute of vreemde dingen worden gezegd. In principe weet de uitgeverij niet wie die vragen stelt, telefoonnummers of namen worden niet gedeeld. Maar wie de AI Companion details vertelt over de eigen werksituatie, zeker als het over gevoelige zaken gaat, moet dat wel in het achterhoofd houden. Hoewel het geheel draait op de grote taalmodellen (LLM’s) van OpenAI, blijft dat bedrijf wel uit uw data. Zowel de gegevens uit het boek als de vragen van de auteur worden niet gedeeld met het Amerikaanse AI-bedrijf.