Opvallend tijdens de AWS-conferentie re:Invent in Las Vegas: het woord ‘soevereiniteit’ was er nauwelijks te horen. Ook over de AWS European Sovereign Cloud viel weinig nieuws te rapen. Nochtans staat digitale soevereiniteit hoog op de agenda van de Europese bedrijfswereld.
Het heeft er een beetje mee te maken dat AWS in Las Vegas vooral wilde focussen op zijn aankondigingen rond agentic AI. ‘Want we nemen die Europese bezorgdheid rond soevereiniteit wel degelijk ernstig’, zegt Mustafa Isik, Chief Technologist Sovereignty bij het bedrijf. Daarbij verwijst Isik – zelf een Duitser – naar de European Sovereign Cloud (ESC) die AWS bouwt in Brandenburg, net buiten Berlijn: een cloud waarvan alle infrastructuur zich binnen de EU bevindt, met alle operationele controle bij EU-inwoners en met strenge eisen rond datasoevereiniteit. De directeur is de Fransman Stéphane Israël, de voormalige CEO van Ariane Space. De formele lancering van ESC was normaal voorzien voor het einde van 2025, maar een officiële datum is er nog niet.
Formele belofte
‘Het gaat om een investering van 7,8 miljard euro’, zegt Mustafa Isik. Dat budget dient niet alleen om de infrastructuur neer te zetten, maar ook om die soevereine cloud tot 2040 te beheren. ‘We hebben ongeveer 150 klanten en partners die al ingetekend hebben. Dus ja, soevereine cloud is wel degelijk een optie die we binnenkort aanbieden.’
Met die European Sovereign Cloud schakelt AWS een versnelling hoger. ‘Want we zijn er al veel langer mee bezig’, klinkt het. Isik doelt hiermee op de zogenaamde digital sovereignty pledge van AWS: de formele belofte om klanten meer controle, transparantie en operationele autonomie te geven over hun data en clouddiensten.
‘We erkennen dus wel degelijk de bezorgdheid die er met name in de EU rond digitale soevereiniteit bestaat’, zegt Mustafa Isik. ‘We streven in wezen sovereignty by design na, te beginnen met een garantie rond datalocatie en duidelijke afspraken over de toegang tot data – en de beperking daarvan.’
Los daarvan blijft de infrastructuur van een ‘gewone’ AWS-cloudregio – zoals er in de Europese Unie zes zijn – wel een onderdeel van het wereldwijde AWS-netwerk. Sommige functies vallen daardoor onvermijdelijk onder Amerikaanse wetgeving, zoals de Cloud Act. Dan biedt de European Sovereign Cloud wel degelijk een verschil, omdat de infrastructuur fysiek en logisch gescheiden is van de andere AWS-regio’s. Alle data – ook metadata, supportlogs, enzovoort – blijven binnen de EU.
Hot standby
De vraag naar security verandert voortdurend. Dat is waar AWS ook met de European Sovereign Cloud op inspeelt. ‘We zijn een wereldwijd bedrijf’, gaat Isik verder. ‘We beheren met AWS negen miljoen kilometer aan fiber. Dat is een deel van onze aantrekkingskracht, want het betekent dat er altijd wel een mogelijkheid is om een connectie te maken, ook als er ergens een kabel onderbroken is.’ Het is echter maar één deel van het verhaal. Net het feit dat ESC niet in dat netwerk zit, biedt extra mogelijkheden.
‘We zien dat bedrijven nu nadenken over welke data en toepassingen ze wel of niet in ESC onderbrengen. Voor sommige organisaties fungeert de soevereine cloud als een soort hot standby of als een oplossing voor disaster recovery.’ In ieder geval ziet Isik de vraag naar soevereine oplossingen niet als een exclusief Europees fenomeen. ‘In Europa zit het nu in de actualiteit en ook in Zuid-Korea speelt het momenteel. Maar eigenlijk voeren we dit soort gesprekken overal ter wereld.’
AWS: ‘Een werkende AI-agent uitrollen is lastiger dan het probleem dat die agent moet oplossen’