België als ‘AI Antenna’ in Europa: digitale ambities botsen op limieten van het stroomnet

Kristof Van der Stadt
Kristof Van der Stadt Hoofdredacteur bij Data News

De Belgische datacentersector schakelt in 2026 een versnelling hoger. Terwijl de capaciteit richting de 260 megawatt (MW) klimt, krijgt ons land een nieuwe strategische rol toebedeeld als Europese ‘AI Antenna’. Maar vinden we de nodige energie wel?

België gaat straks 2026 in met een snel volwassen wordende digitale infrastructuursector. Na twee jaar van aankondigingen en bouwactiviteiten, verschuift de datacentersector van uitbreidingsplannen naar concrete oplevering. De capaciteit voor colocatie en hyperscale zal tegen eind 2026 meer dan 260 MW aan IT-vermogen bedragen, verdeeld over 105 MW voor de colocatiesector en 158 MW voor hyperscale datacenters. Dat berekende de Belgian Digital Infrastructure Association (BDIA) die de cijfers en trends publiceert in een nieuw ‘State of the Belgian Data Centers’ rapport.

Het investeringsmomentum blijft ook hoog, aangevoerd door het recent aangekondigde programma van Google ter waarde van 5 miljard euro in Wallonië, de Belgische centrale cloudregio van Microsoft en de voortdurende uitbreiding van de colocatiemarkt. Uitgerekend vandaag nog kondigt Cegeka trouwens de bouw van een nieuw datacenter aan.

Google breidt Belgisch datacenter opnieuw uit

Met de miljardeninvesteringen van spelers als Google en Microsoft positioneert ons land zich steeds sterker als een strategisch knooppunt in Europa, weg van de verzadigde markten zoals Amsterdam of Frankfurt. Uit dat jaarrapport blijkt echter ook dat deze digitale sprong voorwaarts botst op harde fysieke muren: een nijpend tekort aan technische handen én een Belgisch stroomnet dat kraakt onder de vraag.

Microsoft opent zijn eerste datacenters in België

België als AI-coördinatiehub

België kreeg recent ook binnen Europa de rol van ‘AI Antenna’ toebedeeld. Hoewel ons land door de Europese Commissie niet werd geselecteerd om zelf een van de ‘AI Factories’ (de locaties voor de nieuwe Europese supercomputers, nvdr) te huisvesten, vallen we niet uit de boot. Integendeel, als pas aangeduide AI Antenna fungeert België voortaan als een cruciale coördinatiehub binnen de Europese AI-infrastructuur.

Wat houdt die status concreet in? De AI Antenna heeft als missie om nationale spelers – denk aan onderzoeksinstellingen, overheden en bedrijven – te koppelen aan het gedistribueerde computernetwerk van de EU. In de praktijk betekent dit dat België nauw gaat samenwerken met de landen waar de AI Factories wél staan, met name Finland en Duitsland. Het grote voordeel is dat Belgische organisaties hierdoor toegang krijgen tot AI-trainingscapaciteit op Europese schaal, zonder dat ons land zelf de gigantische fysieke infrastructuur van zo’n supercomputer hoeft te huisvesten.

De status is inmiddels officieel toegekend en de samenwerking wordt momenteel uitgerold om de integratie met het Europese netwerk te verzekeren. Het rapport bestempelt dit als een sleutelontwikkeling die onze lokale R&D-slagkracht moet vrijwaren in een tijdperk waarin AI-rekenkracht goud waard is.

België treedt toe tot Europees AI-netwerk

 

Stroom is dé bottleneck

De vraag naar AI is reëel en verandert het design van datacenters ingrijpend – denk aan vloeistofkoeling en hogere density per rack, daarover las je al regelmatig in Data News – maar het tempo van de uitrol wordt vooral bepaald door ons stroomnet. En de beschikbaarheid van voldoende elektriciteit is uitgegroeid tot de absolute bottleneck. Netbeheerder Elia waarschuwt voor beperkte reservecapaciteit, en voor veel nieuwe projecten is de wachttijd voor een aansluiting onzeker. In de sectorbevraging klinkt het unisono: ‘De energie is er, de toewijzing is de uitdaging’. Het dwingt operatoren om flexibele aansluitingsmodellen te onderzoeken en zelfs batterijparken te installeren om het net in balans te houden.

Personeelstekort remt groei

Naast een tekort aan stroom, is er ook meer instroom nodig. De sector verwacht tegen 2026 werk te bieden aan zo’n 4.700 voltijdse krachten, een aantal dat tegen 2031 kan oplopen tot meer dan 7.000. Maar de instroom stokt dus. Er is een structureel tekort aan elektromechanische ingenieurs en HVAC-specialisten. Nu datacenters complexer worden door AI-toepassingen, wordt die kenniskloof alleen maar dieper. Veel bedrijven starten noodgedwongen hun eigen opleidingscentra omdat het reguliere onderwijs de specifieke noden niet snel genoeg kan invullen.

België heeft met de AI Antenna-status en zijn centrale ligging dus wel sterke kaarten in handen. Maar om die troeven uit te spelen, moet de ‘fysieke’ realiteit – stroomkabels en technische handen – dringend de digitale ambities bijbenen, zo luidt de conclusie van het rapport.

Cegeka plant eerste ondergronds datacenter in ons land

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise