Benjamin Colart, CIO Aerospacelab: ‘We moeten op een aanval anticiperen’

Het Belgische Aerospacelab is gespecialiseerd in het ontwerpen, produceren en exploiteren van satellieten. De IT-architectuur moet de wereldwijde groei van de scale-up ondersteunen.

U bent begin 2022 bij Aerospacelab begonnen, 4 jaar na de oprichting van het bedrijf. Wat waren uw bevindingen en taken?

Benjamin Colart: Tot 2022 was er in feite geen IT-afdeling binnen het bedrijf. Omdat het een ingenieursbedrijf was, werd IT in die tijd op een praktische manier gezien en ingezet, zonder altijd volgens de regels van de kunst te zijn ontworpen. Dat gezegd zijnde, was de infrastructuur al wel gebaseerd op containerisatie en microservices, die vandaag de dag nog steeds in gebruik zijn, samen met een paar buitengewoon functionele machines.

Toen ik bij het bedrijf kwam werken, vond ik dat we om de IT op peil te brengen minstens twee mensen nodig hadden, om zo de basis te leggen voor een afdeling die dit grote project zou uitvoeren. Om de groei te ondersteunen heeft Aerospacelab een financieringsronde gedaan waarmee het bedrijf meerdere afdelingen kon omturnen, waaronder supply chain, boekhouding, personeelszaken en IT. Van twee mensen groeide het team in een paar maanden tijd naar vier. Nu zijn we met vijftien IT-specialisten die werken in een nogal standaard structuur: netwerken/beveiliging, infrastructuur, DevOps en ondersteuning. Alle IT-specialisten die we hebben aangeworven zijn voormalige consultants en vaak persoonlijke kennissen. Als gevolg daarvan hebben we een multidisciplinair en buitengewoon competent team. Dat is in lijn met de wensen van de CEO, die inzet op verticale integratie en in-house expertise. We doen nu alleen een beroep op externe hulp voor het materiaal en box-moving.

Welke IT-projecten werden het eerst uitgevoerd?

Colart: Op basis van enkele servers die al aanwezig waren, ontwierpen we een schaalbare, aanpasbare en veilige infrastructuur. We hebben gekozen voor een hypergeconvergeerde oplossing van VMware met vSAN in plaats van traditionele opslag. We hadden in het begin vijf nodes en dachten dat we het daar twee of drie jaar mee zouden volhouden, maar na zes maanden hebben we de infrastructuur al moeten uitbreiden. Dit is typisch voor Aerospacelab; het bedrijf groeit exponentieel in een snel veranderende omgeving. Vandaag de dag hebben we meer dan 30 ESX’en, 800 virtuele machines en enkele honderden TB’s aan gegevens.
Het andere grote project draaide rond ondernemingsbestendige projecten op basis van openbron en bewezen technologieën. We hebben dus onze IT ontworpen met het oog op groei, met een gevestigde initiële set-up, een bulletproof ontwerp en technologieën voor grote bedrijven. De IT bij Aerospacelab ondersteunt niet alleen onze klanten, maar ook R&D, zoals onze satellieten in een baan om de aarde.

Heeft u nooit aan de cloud gedacht, gezien de flexibiliteit die het bedrijf nodig heeft?

Colart: Aanvankelijk werd alles in de cloud gezet, maar we zijn overgeschakeld op een hybride cloud omdat we gegevenssoevereiniteit nodig hadden voor bepaalde projecten, vooral institutionele projecten. De gegevens en workloads houden we intern, maar we gebruiken de publieke cloud voor SharePoint, Microsoft 365 en Exchange Online; dus het beste van twee werelden. Bij Aerospacelab gebruiken we de publieke cloud op een vrij geavanceerde manier, bijvoorbeeld met geolocatie van gegevens en binnenkort een Azure Gov tenant voor bepaalde projecten aan de andere kant van de Atlantische Oceaan. Uiteindelijk zal er dus een scheiding van gegevens tussen Europa en de Verenigde Staten zijn.

Hoe ziet uw relatie met uw technologiepartners er uit?

Colart: Voor hardwarelicenties en bepaalde softwareoplossingen hebben we belangrijke relaties opgebouwd met partners zoals S3 en Scality voor objectopslag, hoewel installatie en beheer intern worden uitgevoerd. We gebruiken ook oplossingen van VMware, Veeam of Fortinet, maar heel weinig consulting buiten de fabrikant om, en vaak nog door buitenlandse partners, omdat die vaardigheden niet altijd in ons land aanwezig zijn. We gebruiken nu eenmaal technologieën die weinig bekend zijn of slecht worden beheerst door traditionele adviesbureaus.

Wat is de huidige infrastructuur?

Colart: We hebben infrastructuur op het hoofdkantoor en in de fabriek in Louvain-la-Neuve, hoewel IT en OT gescheiden zijn. We zijn bezig met het behalen van de ISO 27001-certificering. We bouwen ook een actieve disaster recovery infrastructuur tussen ons hoofdkantoor en de servers van LCL in Gembloux. We werken met hen om verschillende redenen: ecologische duurzaamheid, nabijheid en omdat LCL een Belgisch bedrijf is, net als wij. Voor de Verenigde Staten is een lokale infrastructuur nodig in Los Angeles, met een aantal ESX’en, S3-opslag en back-up. Uiteindelijk komt er ook een disaster recovery plan voor een lokaal datacenter, waardoor aan beide zijden van de Atlantische Oceaan een vergelijkbare modus operandi ontstaat. In totaal omvat de infrastructuur zo’n 800 VM’s, 30 ESX’en en enkele honderden TB’s aan opslag.

Hoe belangrijk is innovatie in het bedrijfsleven, en AI in het bijzonder?

Colart: Aerospacelab is van nature een innovatief en disruptief bedrijf en IT is een belangrijke factor voor innovatie. Ook intern gebruiken we enkele geavanceerde oplossingen, zoals GPU’s in de containerisatie met Kubernetes. We hebben daarom besloten om AI niet te blokkeren maar een intern handvest in te voeren. We hebben bijvoorbeeld een proof-of-concept met Copilot voor onze ontwikkelaars en we gebruiken openbron AI-modules om rapporten op te stellen, satellietmetingen te vergelijken enzovoort.

Hoe is de verstandhouding met de algemene directie?

Colart: Uitstekend en daar ben ik blij om! Ik rapporteer rechtstreeks aan de oprichter en CEO, Benoît Deper, die het volste vertrouwen in mij heeft. Tot nu toe werden de IT-behoeften altijd juist ingeschat. We kunnen dan ook trots zeggen dat we nog nooit zijn gehackt. Als burgerlijk ingenieur waardeert onze CEO technologie en weet hij hoe belangrijk IT is. Bovendien maken vertegenwoordigers van technologiebedrijven zoals OVH en Airbus Ventures ook deel uit van onze raad van bestuur.

Ook veiligheid is daarbij belangrijk?

Colart: Ja, en in het bijzonder regelgeving zoals NIS2, 27001 of DORA. In de Verenigde Staten is compliance vrij restrictief en zijn interne (cyber-)beveiligingsaudits zeer streng voor buitenlandse bedrijven die deelnemen aan aanbestedingen voor de Amerikaanse overheid of overheidsinstanties, zoals NIST bijvoorbeeld. In Europa wordt er meer over goede praktijken gesproken, terwijl in de Verenigde Staten de toepassing van cyberbeveiliging pragmatischer is.

Meer in het algemeen weten we dat we op een dag zullen worden aangevallen. Daarom moeten we anticiperen en een herstelproces plannen met behulp van technologieën zoals Fortinet en FortiRecon voor openbron bewaking van assets. Ook zorgen versleutelde back-ups op verschillende locaties voor snel herstel in het geval van een aanval of ramp. De CISSP-certificering biedt bovendien een extra garantie. Volgens Microsoft hebben we een beveiligingsscore in Azure van meer dan 85%, dat spreekt boekdelen.

Hoe zullen IT en uw teams in de loop der tijd evolueren?

Colart: Volgens mij staat IT nog in de kinderschoenen van wat Aerospacelab wil worden. De architectuur is er, maar de hoeveelheid gegevens en de werkbelasting zullen exponentieel toenemen wanneer de eerste constellaties worden gelanceerd. Met de ISO 27001-certificering kunnen we onszelf nog beter structureren en tegelijkertijd wendbaar en disruptief blijven. Met 15 IT-specialisten op een personeelsbestand van 350 hebben we een aantrekkelijke verhouding, als je bedenkt dat we 24/7 ondersteuning bieden en dat we onze technologieën van het begin tot het einde in eigen beheer willen houden. Dat gezegd zijnde, zullen we op een dag waarschijnlijk wel de touwtjes uit handen moeten geven, voor bijvoorbeeld het hosten van onze servers met hyperscaling, waar er geen echte toegevoegde waarde meer is.

Tegen eind 2026 zal onze ‘Megafactory’ in Charleroi operationeel zijn en maar liefst 500 satellieten per jaar produceren. Het is de grootste productie-eenheid in Europa en zal honderden extra banen creëren. Wanneer onze nieuwe satellieten worden gelanceerd, ontvangen we weer honderden TB’s aan gegevens. We kunnen dan denken aan S3-opslag op NVMe- en Flash-schijven met beeldcorrectie. De volledige infrastructuur van die megafabriek is in eigen huis ontworpen en gebouwd.

Is het beheren van IT in een bedrijf met ingenieurs een uitdaging?

Colart: Aerospacelab is een bedrijf van ingenieurs waar we graag alles testen in R&D. Er moet wel een kader zijn. Natuurlijk mag IT geen rem zijn op de business, maar het is belangrijk om normen vast te leggen, vooral op het gebied van beveiliging. En tot nu toe werkt het. Dat is trouwens de boodschap van onze CEO: veilig en functioneel, maar zonder de operationele doelstellingen af te remmen. De IT-afdeling van een ingenieursbedrijf moet geloofwaardig zijn in de ogen van de gebruikers en moet zichzelf snel in vraag kunnen stellen.