De uitsluiting van de IT-sector uit het fiscale regime voor auteursrechten zorgde drie jaar geleden voor veel beroering. Toch leidt de comeback van het systeem vanaf 1 januari 2026 niet meteen tot een hoerastemming. Er blijft veel onduidelijk, waardoor bedrijven een afwachtende houding aannemen.
Om de herinvoering te duiden, moeten we terug in de tijd. De Belgische wetgever kent in 2008 een fiscaal regime toe voor persoonlijke inkomsten uit auteursrechten. Er geldt een belasting van 15%, in plaats van het normale tarief in de inkomstenbelasting. Eind 2022 besliste de federale overheid om die regel voor de IT-sector aan banden te leggen. De achterliggende gedachte was dat veel ondernemingen te creatief omsprongen met auteursrechten als onderdeel van het loonpakket. Dat beaamt ook Danielle Jacobs, CEO van IT-sectorvereniging Beltug: ‘Als gevolg van de ruime definitie van het toepassingsgebied ontstond er een industrie die de auteursrechten promootte, louter omwille van het fiscale voordeel.’
Goed nieuws voor IT-sector
Maxime Vermeesch, partner bij Alongsight Legal, was een van de advocaten die de uitsluiting van de IT-sector vergeefs bij het Grondwettelijk Hof aanvocht. ‘Vanuit juridisch oogpunt was er nooit sprake van misbruik. De wetgeving was nu eenmaal breed van toepassing en daar hebben veel bedrijven terecht gebruik van gemaakt.’ Toch gaf het Grondwettelijk Hof de advocaten geen gelijk. ‘Op de techniciteit valt weinig aan te merken, maar bepaalde uitgangspunten waarop het arrest gestoeld is, zijn incorrect. Ondertussen is er wat software betreft geen duidelijkheid meer over de fiscale kwalificatie van de inkomsten, terwijl de initiële wetgeving ook was ingevoerd om rechtszekerheid te scheppen. Tegelijkertijd kunnen bepaalde digitale beroepen die eerder op gebruikersinterfaces en design werken, nog altijd volop gebruik maken van het regime.’
Met het zomerakkoord van 2025 kwam de federale regering op haar stappen terug. Ze breidt het regime opnieuw uit naar digitale beroepen, in het bijzonder naar inkomsten uit de overdracht of licentie van computerprogramma’s. Die beslissing juicht Danielle Jacobs toe: ‘Originele softwarecreaties genieten auteursrechtelijke bescherming, dat is een internationaal aanvaard principe. De auteursrechten vormen een manier om de werknemer een voordeel toe te kennen voor de overdracht van zijn creatie aan de werkgever. Een stimulerend beleid rond de IT-arbeidsmarkt, en dan specifiek rond innovatie is daarenboven cruciaal: voor start-ups en scale-ups zijn de werknemers vaak het belangrijkste kapitaal. Vanzelfsprekend is het niet de bedoeling dat bedrijven gebruik maken van het auteursrecht waar het niet gaat om de creatie van origineel werk.’
Voor interpretatie vatbaar
De hamvraag luidt nu welke medewerkers en activiteiten in aanmerking komen vanaf 1 januari 2026. Een extra voorwaarde in de nieuwe wetgeving stelt dat er sprake moet zijn van ‘publieke mededeling’ van het werk of ‘reproductie’. Thomas Goemaere, fiscaal expert bij KPMG legt uit: ‘Onder reproductie vallen nagenoeg alle IT-ontwikkelingen, ook wanneer je die intern binnen een bedrijf gebruikt, zonder publieke beschikbaarheid.
Maar wanneer je ‘publieke mededeling’ en ‘reproductie’ samen moet lezen als één begrip, is het toepassingsgebied veel enger. Bij een videogame lijkt de uitkomst simpel: iedereen heeft er toegang toe, waardoor de publieke mededeling sowieso van toepassing is. Bij een IT-consultant met een intern softwarepakket ligt het al wat moeilijker. Ik denk niet dat de wetgever een onderscheid wil maken tussen bijvoorbeeld een app van je energieleverancier of specifieke bedrijfssoftware, maar de wettekst is voorlopig wel nog vatbaar voor interpretatie.’
Loonconversie
Een ander troebel punt is de RSZ-bijdrage. Vanuit fiscaal oogpunt is een loonconversie mogelijk, maar je kunt die niet doortrekken voor de RSZ. ‘De vergoeding voor auteursrechten is in België sinds 1 januari 2023 vrijgesteld van RSZ, op voorwaarde dat aan specifieke voorwaarden is voldaan’, stelt Maxime Vermeesch. ‘Die wettekst is bijna identiek aan de fiscale wettekst. Maar ik heb nog nergens opgevangen dat de wetgever de RSZ-vrijstelling ook zal opentrekken richting softwareontwikkeling. Gebeurt dat niet, dan valt de fiscale discriminatie weg, maar geldt er nog altijd een discriminatie op het vlak van RSZ. De impact is behoorlijk groot: stel dat je bij een nieuwe werknemer bovenop een loon van 3.500 euro nog 500 euro auteursrechten toekent. Dan betaal je al dan niet 27% patronale bijdrage en 13,07% persoonlijke bijdrage op dat luik. Dat is een gigantisch verschil.’
Voor een developer met een brutoloon van 4.000 euro is net als vroeger een conversie mogelijk naar een brutoloon voor geleverde prestaties van 3.250 euro en een brutovergoeding voor overdracht van auteursrechten van 750 euro. Het totale pakket blijft ongewijzigd op 4.000 euro en de RSZ blijft ongewijzigd, want de werkgeverskosten zijn gelijk aan het totale salarispakket plus patronale RSZ-bijdragen. Het nettoloon van de werknemer stijgt, afhankelijk van de persoonlijke situatie, wel met minstens 250 euro per maand. Wat daarentegen niet aanvaard zou worden, is dat bovenop die herkwalificatie het totale pakket zou verlagen tot pakweg 3.850 euro.
‘De werkgever bespaart door een toevoeging van een vergoeding voor auteursrechten sowieso op termijn’, zegt Vermeesch. ‘De vergoeding voor de auteursrechten zal de druk van de werknemer voor een hoger brutoloon immers temperen. Ook bij nieuwe aanwervingen kan de werkgever voor de bepaling van het brutosalarispakket rekening houden met het hogere nettoloon dankzij de correcte kwalificatie als auteursrechten voor een deel van het salaris.’
Sneeuwbaleffect
Tegelijk blijft de vraag wie nu echt baat heeft bij een fiscale uitbreiding van de auteursrechten voor de IT-sector. Bart Hollebekkers, expert auteursrechten bij hr-dienstverlener SD Worx: ‘Wanneer de RSZ zich aan het fiscale verhaal koppelt, halen zowel de werkgever als de werknemer direct voordeel uit het regime. De werknemer houdt nog meer nettoloon over terwijl de vrijstelling van RSZ-bijdragen ook een mooi voordeel voor de werkgever oplevert. Al beschouw ik het vooral als een belangrijk wapen in de war for talent. Ik verwacht een sneeuwbaleffect: wanneer veel bedrijven op de kar springen, kan je als werkgever niet achterblijven. Het enige minpunt voor de werknemer is dat de vergoeding als auteursrecht niet als loon geldt, waardoor hij voor dat aandeel niet aan pensioenopbouw doet of een uitkering bij ziekte of werkloosheid ontvangt.’
Verdeelde reacties
Hoewel de experts nagenoeg uitsluitend voordelen zien, reageert de sector niet bepaald uitbundig op de comeback van de auteursrechten. Waar sommige bedrijven zich nu al voorbereiden, kijken andere de kat uit de boom of hebben ze zelfs helemaal geen plannen in die richting. ‘We hebben andere loonoptimalisaties uitgewerkt. De implementatiekosten, begeleiding en opvolging kalven ook een deel van de potentiële besparing van het regime van auteursrechten af’, stelt Arne Ovyn, CFO bij Signpost.
Bart Hollebekkers: ‘Voor bedrijven die vanaf een blanco blad vertrekken, vind ik de invoering van het fiscaal auteursrechtenregime een evidentie. Voor ondernemingen die hun loonpakket de voorbije jaren aanpasten, ligt het moeilijker. Want mogelijk beschik je niet over marge om bovenop het brutoloon nog auteursrechten toe te kennen. Het lijkt me ook niet voor de hand liggend om voor de ene groep werknemers met auteursrechten te werken en voor de andere niet.’ KPMG becijferde dat slechts een vijfde van de ondernemingen het wegvallen van het fiscale voordeel in 2023 volledig heeft gecompenseerd. Ongeveer eenzelfde aantal ving het verlies aan nettoloon helemaal niet op. Hudson besloot in 2024 op basis van zijn Tech Reward Survey dat het nettosalaris na de afschaffing gemiddeld met negen procent terugviel. ‘Voor de ene groep ligt een herinvoering dus eenvoudiger dan voor de andere’, stipt Thomas Goemaere aan.
Hoe groot is het voordeel van auteursrechten?
De wet plafonneert de kwalificatie van roerende inkomsten op een geïndexeerd maximumbedrag. Voor het inkomstenjaar 2025 bedraagt dat plafond 75.360 euro. Op die vergoedingen geldt het voordelige tarief van 15% roerende voorheffing. De verhouding tussen de vergoeding van de auteursrechten en de totale vergoeding (inclusief geleverde prestaties) mag niet hoger zijn dan 30%.
Voor de inkomsten uit 2025 gelden kostenforfaits: 50% op de inkomstenschijf tot 20.100 euro en 25% op de inkomstenschijf van 20.100 tot 40.190 euro. Bij bedragen hoger dan 40.190 euro is een forfaitaire aftrek niet mogelijk. De toepassing van de kostenforfaits heeft tot gevolg dat het voordelige tarief van 15% roerende voorheffing verder daalt. Afhankelijk van de uiteindelijke overheidsbeslissingen geldt er ook nog een RSZ-vrijstelling.
Thomas Goemaere van KPMG geeft een voorbeeld: ‘Nemen we een werknemer met een bruto jaarloon van 60.000 euro, die 20% van zijn vergoeding als auteursrechten ontvangt. Zonder auteursrechten geldt een belasting op het volledige loon tegen progressieve tarieven tot 50%, plus gemeentebelasting. Met auteursrechten belast de overheid in dit geval 20% (12.000 euro) van de vergoeding tegen 15% roerende voorheffing (of 7,5% na aftrek van het kostenforfait). Het fiscaal voordeel kan zo oplopen tot ongeveer 300 euro per maand. In sommige gevallen komt daar nog een besparing aan sociale zekerheidsbijdragen bovenop.’
Afwachtende houding
Peopleware behoorde tot de ondernemingen die destijds naar het Grondwettelijk Hof stapten. Het softwarebedrijf omarmt de herinvoering van het auteursrechtenregime. Oprichter en managing director Marc Schijvaerts: ‘Na de beslissing van het Grondwettelijk Hof hebben we het verloningspakket niet gecompenseerd. Nu willen we opnieuw gebruik maken van het fiscale regime voor auteursrechten. Het impliceert voor de werknemers die in aanmerking komen een welgekomen extra nettovergoeding.’ Het bedrijf pleit voor een helder kader. ‘Er heerst voorlopig nog onduidelijkheid rond de concrete wetgeving. De meeste software die we bouwen, beschikt over portalen met toegang tot een groep mensen. Ik denk bijvoorbeeld aan de aangeslotene van een pensioenfonds die zijn opgebouwde reserves raadpleegt of een vakbondslid dat de stand van zijn dossier opvolgt. Behoren die portalen dan volgens de wetgever ook tot de publieke mededeling? Er resten dus nog heel wat vragen.’
ERP en CRM-speler Odoo nam de intellectuele eigendomsrechten tot 2023 op in het salaris. ‘Aangezien de wetgeving nog niet is gepubliceerd, namen we voor 2026 nog geen concreet besluit’, stelt communicatiemedewerker Larissa Labaisse. ‘Als het voor ons mogelijk is, dan zullen we er gebruik van maken. We zien het als een mooie manier om een hoger nettosalaris voor onze medewerkers te genereren.’
Consultants, hr-dienstverleners en juridische experts raden toch aan om nu al tot actie over te gaan. ‘De politici moeten nog verschillende onduidelijkheden uitklaren, waardoor we de definitieve wettekst nog even moeten afwachten’, voorspelt Thomas Goemaere. ‘De rulingdienst kent daarna de betaling van auteursrechten voor elk bedrijf goed. Wie meteen van het regime gebruik wil maken, voorziet best nu al de nodige documenten en argumentatie.’
Maxime Vermeesch wijst dan weer op de rulings die de laatste jaren zijn toegekend. ‘Vroeger bepaalde de rulingcommissie dat de aanvrager het regime pas mocht toepassen vanaf de maand na het verkrijgen van de ruling, maar in de laatste twee jaar zijn heel wat rulings goedgekeurd die een beperkte retroactiviteit toestonden, tenminste zolang de betreffende personenbelastingaangifte nog niet was ingediend. Ik zie niet in waarom de fiscus dat principe niet verder zou kunnen toepassen.’
Nood aan gerichte controles
Valerie Deseyn van IT-groep Trustteam ziet de wispelturigheid van de wetgever als één van de factoren die het bedrijf ervan weerhoudt om de maatregel door te voeren. Maar de vrees dat de overheid de maatregel zomaar weer kan intrekken, vindt Maxime Vermeesch ongegrond. ‘Een algehele afschaffing zou een nog veel grotere polemiek veroorzaken, bijvoorbeeld onder zelfstandige journalisten die tot 50% van hun loonpakket als auteursrechten kunnen kwalificeren. Ik denk ook dat de regering haar lesje geleerd heeft over gedeeltelijke afschaffing voor bepaalde strategisch belangrijke beroepsgroepen. Tot slot is de reële impact op de overheidsfinanciën relatief beperkt, zeker als je de voordelen van lokale werkgelegenheid in rekening brengt.’ Thomas Goemaere vult aan dat de regering de uitbereiding naar de IT-sector nu ook expliciet in het regeerakkoord heeft opgenomen. ‘Bij de vorige invoering gebeurde de toepassing op de branche eerder onbewust.’
Danielle Jacobs van Beltug hoopt alvast dat de overheid snel de nodige transparantie en duidelijkheid creëert: ‘Wat kan en wat kan niet? Kan een bedrijf conclusies trekken uit de bestaande rulings, om zo tot een best practice te komen? De aanwezigheid van verplichte fiches en de dataminingtools in het arsenaal van de FOD Financiën moeten zeer gerichte controles mogelijk maken. De focus moet liggen op de creatie van het auteursrechtelijk beschermd werk en op de waarde van het werk voor de onderneming.’