Na acht jaar ruilt Jack Hamande het BIPT in voor de FOD BOSA, waar hij voortaan de Directoraat-Generaal Digitale Transformatie leidt. Data News sprak met de nieuwe topman over de voornaamste uitdagingen.
Het Directoraat-Generaal Digitale Transformatie is een onderdeel van de FOD Beleid en Ondersteuning (BOSA). Het is een overheidsdienst die vooral andere diensten ondersteunt en zorgt dat de overheid intern en voor burgers en bedrijven digitaal oplossingen aanreikt.
Hamande is geen onbekende binnen de federale overheid. Tussen 2009 en 2012 stapte hij over van Cisco naar de FOD Personeel en Organisatie. Eind 2012 werd hij directeur public affairs bij Belgacom (vandaag Proximus) om een jaar later aan het hoofd van telecomregulator BIPT te komen. Acht jaar later zwaait hij daar af om sinds midden september het DG Digitale Transformatie te leiden, een mandaat dat zes jaar loopt.
Volgens Hamande is het een uitgelezen moment om de dienst te leiden. ‘Het is fantastisch om op dit moment hier te zijn. De digitalisering van de overheid zit op volle snelheid. Zeker met de doelstellingen uit het relanceplan en de ambitie van de staatssecretaris (Mathieu Michel, nvdr) willen we nog sneller gaan, en kunnen we dat vertalen naar projecten.’
73 miljoen berichten per maand
Die accenten stonden al in het regeerakkoord: de dienstverlening van de overheid moet zo veel mogelijk digitaal zijn, zowel voor burgers als bedrijven. Maar dat kan nu ook sneller dankzij corona.
‘Het is een accelerator, rond telewerken, rond digitaal samenwerken. We zien dat ook in de miljoenen berichten die via onze platformen worden uitgewisseld, het DG Digitale Transformatie levert 450 verschillende datadiensten die, mits toelating, toegang geven tot ruim 60 overheidsbronnen voor meer dan 300 ‘klanten’ waar miljoenen boodschappen worden verstuurd. Dan spreken we over gemiddeld 73 miljoen berichten per maand die worden uitgewisseld tussen overheden, burgers en bedrijven, met pieken tot honderd miljoen per maand. Het DG Digitale Transformatie is een groot productiehuis, het is de connectie tussen verschillende organisaties die zorgt dat data vlot doorstroomt. Het speelt ook een adviserende en faciliterende rol bij het aanmoedigen van de digitale transformatie van andere overheden en ook van ondernemingen, door een reeks diensten te ontwikkelen en beschikbaar te stellen.’
Digitaal en inclusief
De werven zijn talrijk, maar zelf ziet Hamande drie grote prioriteiten voor zijn dienst. Dienstverlening ‘digital native’ maken, voldoende cyberveiligheid en meer innovatie, bijvoorbeeld door ecosystemen en partnerschappen.
Te vaak hoor je nog dat dingen eenvoudiger kunnen, anytime anywhere.
Bij dat eerste gaat het onder meer over de integratie van verschillende diensten in België, maar ook de Single Digital Gateway (één digitale toegangspoort voor alle informatie, procedures en diensten binnen Europa, bijvoorbeeld voor wie in een ander land wil studeren of een bedrijf starten). ‘Te vaak hoor je nog dat dingen eenvoudiger kunnen, anytime anywhere.’
Het veiligheidsluik is vooral gelinkt aan de huidige toestand van de wereld. Met cyberaanvallen en pogingen om data van burgers, bedrijven of overheden te ontfutselen is het van cruciaal belang dat digitale dienstverlening zo veilig mogelijk gebeurt.
Ecosystemen
Rond de ecosystemen en partnerschappen ziet Hamande verschillende mogelijkheden. ‘Dat kan zowel een zacht als hard partnerschap zijn, bijvoorbeeld regelmatige gesprekken met gebruikers, bedrijven, universiteiten of organisaties als Agoria of Unizo. Maar we moeten ook kijken hoe we efficiënt kunnen samenwerken rond technologie, contracting en sourcing vanuit de overheid. Met ook de mogelijkheid om naar partnerschappen te gaan.’
Een uitgelezen voorbeeld van dat laatste is itsme, waarbij de banken en telecomoperatoren samen met de overheid online identiteitscontrole hebben uitgewerkt voor overheids- en andere diensten.
BIPT
Op zijn periode bij het BIPT, waarvan de eerste helft als voorzitter, blijkt Hamande tevreden terug. ‘We hebben er mee voor gezorgd dat er en nieuwe speler is voor vast internet (Orange, dat vandaag via het kabelnetwerk van Telenet een volwaardig tv- en breedbandaanbod heeft). Er is ook meer transparantie rond de kwaliteit van netwerken door de barometer die het BIPT regelmatig publiceert. Maar we hebben met Bestetarief.be ook opgeroepen om prijzen te vergelijken in de hoop dat meer mensen van operator durven veranderen. Dat zijn mooie zaken om op terug te kijken.’
Er was een verdubbeling van het netwerkverkeer, mensen zijn veel meer online gaan leven en werken en de netwerken hebben daar nauwelijks last van gehad.
Maar als voormalig BIPT-raadslid is hij ook trots op de Belgische telecominfrastructuur en de mensen bij de regulator. ‘Zeker de afgelopen 18 maanden waren er veel uitdagingen. Er was een verdubbeling van het netwerkverkeer, mensen zijn veel meer online gaan leven en werken en de netwerken hebben daar nauwelijks last van gehad. Dat is in sommige landen anders geweest. Er was kwaliteit en er zijn goede afspraken gemaakt met alle betrokken partijen om dat mogelijk te maken.’
Goed kiezen, niet besparen
Door het relanceplan zijn er ook middelen om te digitaliseren. ‘De uitdaging zit in het goed inzetten van de middelen, niet in waar we op kunnen besparen,’ zegt Hamande. ‘Er is ruimte om te moderniseren en grondig te digitaliseren. De uitdaging zit er in om de life events van mensen te identificeren en daar digitale antwoorden op hun behoeftes te geven. Sommigen daarvan zijn al lang gedigitaliseerd (bijvoorbeeld Tax-On-Web, nvdr), maar er zijn altijd processen die nog beter kunnen, ook voor ondernemers.
Hamande benadrukt daar opnieuw dat zijn dienst ten dienste staat van andere overheidsdiensten en van de maatschappij. ‘BOSA zit overal en alles is work in progress. Sommigen daarvan zijn projecten ingegeven door Europese regels, andere zijn er om digitale antwoorden op de noden van burgers en bedrijven te geven.’
We mogen niet vergeten dat digitale toegang voor veel burgers nog steeds een uitdaging is.
Inclusief
Een belangrijke nuance daarin is ook dat ‘digital native’ ook een inclusief verhaal is. ‘We mogen niemand vergeten. Minister De Sutter (bevoegd voor Telecom, nvdr) lanceerde zopas nog een initiatief daarrond, we mogen niet vergeten dat digitale toegang voor veel burgers nog steeds een uitdaging is.’ Het gaat dan zowel om digitale geletterdheid als toegang zelf. ‘Je moet toegang bieden voor iedereen. Dus als we spreken over digitale toegang, dan moet dat ook mogelijk zijn voor wie geen smartphone heeft. Daar hebben we nog werk voor de boeg.’
Tot slot wil Hamande ook de nadruk leggen op samenwerking. ‘Digitaal omarmen is ook in dialoog gaan met alle betrokkenen. Willen we hier succesvol zijn dan moeten we de juiste prioriteiten nastreven en voor iedereen aandacht hebben. Dus ik hoop dat we ons samen kunnen engageren om alle uitdagingen te identificeren.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier