Metser wordt architect

Een pure techneut komt er niet meer in de ict-sector. Als je niet kunt communiceren en meedenken met de businesskant, dan lopen de Indiërs je onder de voet. Drie ervaren ict-rotten analyseren de zware criteria waaraan een westerse informaticus zal moeten voldoen.

Voor de kop van dit stuk waren een heleboel andere metaforen voorhanden: “Vanonder de motorkap vandaan”, “diegene die de balletjes in de soep doet wordt de proever”, “van witte jas naar maatpak en das” … Allemaal beeldspraak van Yves Vanderbeken, Systems Architect EMEA Architects Office bij EDS, voor een evolutie die erg veel vergt van de ict’er van vandaag. Want, zo reageren onze gesprekspartners, de zinsnede ‘een tekort aan ict’ers’ krijgt beter de nuance ‘een tekort aan geschikte ict’ers’ mee. “Als je zegt dat er te weinig ict’ers zijn, dan gaat dat over mensen die de business begrijpen,” vindt Vanderbeken.”Het beroep it’er is zwaarder geworden,” meent Johan Merckx, chief operating officer van AE (het vroegere Application Engineers), “omdat je vanuit de technologie de link naar de business moet kunnen leggen. Vandaag zie je almaar vaker een opsplitsing in enerzijds businessarchitecten en anderzijds technologiearchitecten. Ict’ers met duidelijke businessvaardigheden zijn daarom erg moeilijk te vinden. Je moet erg analytisch ingesteld zijn en dat vind je zelden bij pas afgestudeerde informatici.” Paul De Decker, managing director Belux bij Sun, geeft toe dat de eisen erg hoog liggen. “Om die reden leggen we in rekrutering veel meer de nadruk op de ‘zachte’ vaardigheden (softskills): communicatie, emotionele intelligentie, talenkennis, … Je kunt mensen trainen op theoretische kennis, maar die softskills moet je al in je dragen. Kennis van de technologie is natuurlijk essentieel in de ict-wereld, maar is ook aan te leren. Bovendien zijn jongeren van vandaag groot geworden met technologische snufjes en pc’s.”IndiaYves Vanderbeken gaat door op zijn hierboven geponeerde stelling: “Er zijn geen mensen te kort om aan it te doen, maar wel om dicht bij de eindgebruikers te staan. Daar liggen de opportuniteiten. Als zowel de scholen als bedrijven zoals EDS daarop zouden kunnen focussen… Momenteel spuwen hogescholen en universiteiten programmeurs, mensen die de techniek beheersen. Maar die mensen moeten begrijpen dat hun grootste kansen eigenlijk afgesnoept worden door lowcostlanden als India.Dus is kiezen voor een functie ‘onder de motorkap’ op termijn kiezen voor de werkloosheid? “Voor die – zonder laatdunkend te willen klinken – ‘onderste soort’ is de kans het grootst dat we hier in België het gevecht verliezen tegen de lowcostlanden,” orakelt Vanderbeken. “Maar dat biedt ict’ers van hier de kans om hogerop te gaan. Ze moeten voor zichzelf meerwaarde creëren. Dat betekent ofwel specialiseren – een securityspecialist kunnen ze in India niet zomaar wegblazen – ofwel zo snel mogelijk naar de business bewegen.”Biologen en sociologen”Er is eigenlijk veel groei in onze sector, maar informaticaopleidingen zijn daar niet op gericht,” snijdt Vanderbeken het opleidingsvraagstuk aan. “De opleiding zou een combinatie moeten zijn van informatica, handelswetenschappen, communicatie, pr en marketing.” Paul De Decker maakt de bedenking dat we misschien niet per se naar de opleiding informatica moeten kijken om aan de juiste mensen te geraken: ” In de jaren ’80 startten in de ict-sector ook mensen die pakweg een opleiding sociologie of talen achter de rug hadden. Moeten we daar eventueel niet terug naartoe en hebben we ons de voorbije jaren niet al te fel toegespitst op ingenieurs?””Het moeten niet altijd informatici te zijn,” is het antwoord van Vanderbeken op de retorische vraag van De Decker. “Iemand die biologie gestudeerd heeft maar communicatief goed is, kan je daar ook zetten. Misschien moeten we dat potentieel aanboren. Het hoeven niet allemaal bachelors en masters in informatica te zijn. We zouden niet moeten kijken naar mensen met diploma’s, maar naar mensen met skills.” Johan Merckx is het daarmee niet helemaal eens. “Ik vind dat het niet klopt dat een diploma van informaticus ‘niet per se’ nodig zou zijn om een it-functie te vervullen. Er is het diploma van handelsingenieur dat wel een behoorlijk niveau haalt, maar waarbij voor een it-functie achteraf nog een extra technische opleiding vereist is. Mensen die beleidsinformatica gestudeerd hebben, zijn dan al iets beter gewapend. It-bagage en -achtergrond blijft essentieel. Het probleem is namelijk dat de slinger ook naar de andere kant zou kunnen overslaan, waardoor nog te weinig technische kennis aanwezig is bij informatici, wat ook voor kwaliteitsverlies zou kunnen zorgen. Momenteel is de markt vraaggedreven, wat de kwaliteit nu al niet ten goede komt.”VoldoeningHoe moeilijk het vinden van de juiste profielen ook is, elk van onze gesprekspartners ziet de evolutie naar een businessgerichte invulling van het beroep informaticus als een prima zaak. “It heeft altijd een redelijk groot ego gehad, terwijl het beroep nu almaar meer gericht is op dienstbaarheid (aan de business),” legt Johan Merckx uit. “Die naïviteit van ‘de technologie zal alles wel oplossen’, die de super-cio’s van vroeger wel eens leken te hebben, is er gelukkig aan het uitgaan. Nu is de goede relatie met de business van tel.” Paul De Decker is het daar volmondig mee eens: “Vroeger schreef de it’er eerst zijn volledige product en leverde dat vervolgens af bij de klant die er iets mee kon doen. Nu is de taak van ict’er veel meer adviserend geworden. Je zoekt samen met de klant een oplossing voor de business. Je kan dus echt iets bijdragen aan de klant. Dat geeft sowieso meer voldoening.””Ik vind dat je de ‘techies’ gerust onder de motorkap kan laten, want daar is nog veel werk,” is de mening van Vanderbeken. “Maar de echte kracht van de it’er zit in het feit dat hij of zij samen met de business en over de business kan praten. Die evolutie vind ik echt leuk: van de mannen met de witte jas, die we vroeger waren, naar de mannen met de mooie stropdas, naar de mannen met de mooie stropdas die de problemen van de business kunnen vertalen naar mannen met witte jassen. Eindelijk hebben we begrepen dat business en it samen het verschil kunnen maken.”Vanderbeken, De Decker en Merckx hopen dat op die manier ook het imago van het beroep informaticus een duwtje in de rug krijgt. “Het beeld kan evolueren van de techneut naar iemand die iets wezenlijks bijdraagt aan de business,” klinkt het. “De extra vraag naar softskills kan er bovendien toe leiden dat ook vrouwen opnieuw interesse krijgen in ons beroep, want die zijn er nu veel te weinig.”