De datacultuur blijft de grootste uitdaging

Heel vaak neemt de IT-afdeling het initiatief om de datastrategie van een bedrijf concreet vorm te geven. IT tracht daarbij de business te overtuigen van het belang van het datatraject. Maar dat blijkt een lastige oefening. De implementatie van een dataplatform is niet de grootste uitdaging, wel het feit dat je ook mensen en processen in het verhaal mee moet krijgen.

“Het capteren en analyseren van data heeft maar één doel”, zegt Ben Vicca, Director Application Services bij Inetum-Realdolmen, “ervoor zorgen dat de business de juiste beslissingen kan nemen. Daar heeft ze informatie voor nodig, en die steunt op data. Door dat zo te ontleden, zie je makkelijk dat de IT-afdeling inderdaad van alles met data kan doen, maar dat het uiteindelijke eigenaarschap ervan altijd bij de business moet liggen.”

“Daarom moet je altijd eerst kijken naar de data die je in de praktijk nodig hebt”, zegt Ben Vicca. “Om dat juist aan te pakken, is het belangrijk een zekere data awareness na te streven.” Dat zorgt ervoor dat de onderneming op het vlak van data en datakwaliteit de juiste klemtonen legt – en dus niet nodeloos veel energie investeert in het bijwerken en onderhouden van data die weinig tot niets bijdragen aan wat de business nodig heeft.

3 P’s

“Het is vooral ook belangrijk om te begrijpen dat het technische aspect van het verhaal maar één stuk vormt”, zegt Ben Vicca. “Ook bij data zijn de drie P’s belangrijk: people, platform en process.” De implementatie van een dataplatform is daarbij niet de grootste uitdaging. Alleen: met een dataplatform valt op zich geen toegevoegde waarde te rapen. Ben Vicca: “Het is veel moeilijker om ook mensen en processen mee te krijgen in het verhaal. Dat lukt het best door een sneeuwbaleffect na te streven. Begin met quick wins. Die vragen weinig inspanning en leveren toch een mooi, duidelijk zichtbaar resultaat op.”

Die resultaten zorgen voor inspiratie, waardoor het bedrijf de volgende stap telkens een beetje makkelijker kan zetten. Zo krijgt het bedrijf de mensen mee in het verhaal. Maar hoe doe je dat concreet? “Bottom-up en top-down kunnen in principe allebei”, zegt Ben Vicca. “In het ideale geval combineer je die twee benaderingen. Top-down kan de directie duidelijk aangeven wat ze wil bereiken. Bottom-up verloopt trager, maar is wel beter gedragen door de mensen zelf.” Maar wie kiest om de datacultuur vanop de vloer te laten groeien, moet wel op zoek naar sprekende cases.

Business en IT overtuigen elkaar

“We zien vaak dat IT het initiatief neemt en de business tracht te overtuigen”, zegt Ben Vicca. “Maar dat blijft toch dikwijls een uphill battle. Andersom: wanneer de business echt overtuigd is, heeft IT het makkelijker om het project rond te krijgen. Het is dus beter wanneer business en IT zich allebei achter een project scharen.” Komen we zo opnieuw bij het klassieke vraagstuk van business & IT alignment terecht? “Dat gaat nu toch al een flink stuk makkelijker dan twintig jaar geleden”, nuanceert Ben Vicca. “Digitalisering heeft een grote impact op de business, waardoor er in vergelijking met vroeger bij de business vandaag veel meer begrip is van wat IT doet.”

Governance

Wat wellicht nog het meest opvalt, is dat bedrijven bij de aanpak van hun datastrategie niet altijd het ideale pad volgen. “Ze investeren eerst in tools”, zegt Ben Vicca, “maar moeten dan vaststellen dat die tools op zich geen garantie zijn voor de kwaliteit of de volledigheid van de data.” Pas daarna is er aandacht voor data governance. “Het is uiteraard beter om vooraf de basislijnen uit te zetten en daarna en cours de route het traject bij te sturen. Het gaat erom te begrijpen dat je de wijsheid niet in pacht hebt, maar met voortschrijdend inzicht te werken aan best practices en zo stap voor stap vooruitgang te boeken.”