Frederik Tibau expert Digital Innovation & Growth bij Agoria

De Koreaan Jeong H. Kim moet als volbloed ondernemer de legendarische Bell Labs doen herleven. Met een economie in recessie, is dat geen eenvoudige opdracht.

Sinds Jeong H. Kim (47) aan het roer staat van de Bell Labs, beweegt hij hemel en aarde om de aloude manier van werken aan het wereldberoemde onderzoeksinstituut om te gooien. Onderzoekers zijn nu ondergebracht in kleine, interdisci-plinaire teams die allemaal hengelen naar steun van de directie, net zoals kleine start-ups.

Door het organiseren van heuse ‘in house’-technologiecongressen weet de Koreaan de dialoog tussen onderzoekers en managers gevoelig te verbeteren. Daarnaast beperkt hij het aantal projecten drastisch, met als gevolg dat er vandaag alleen nog gewerkt wordt rond thema’s die nauw aansluiten bij de noden van het moederbedrijf.

Gemakkelijk is die transformatie natuurlijk niet. Want doorheen hun 83-jarige geschiedenis hebben de Bell Labs altijd meer weg gehad van een gezapige universiteitsomgeving dan van een industriële onderzoeksinstelling. Toen Lucent afsplitste van AT&T in 1996, wist het nieuwe bedrijf dan ook niet goed wat het moest aanvangen met de befaamde laboratoria. Die situatie verergerde nog toen de vraag naar telecommunicatieapparatuur na de eeuwwende helemaal in elkaar stuikte. Kim’s missie bestond er dan ook in om de relatie tussen de Bell Labs en de toenmalige eigenaar Lucent opnieuw te ‘optimaliseren’. Bij zijn aantreden in 2005 vertelde Kim aan vriend en vijand dat het succes van zijn laboratorium afgelezen zou kunnen worden aan het succes van Lucent (intussen Alcatel-Lucent).

Meer toegepast onderzoek

Intussen zijn we drie jaar verder, en gaat het Alcatel-Lucent niet meteen voor de wind. Even duidelijk is het dat de Bell Labs maar een erg kleine impact hebben op de business van Alcatel-Lucent. Zijn de meest tot de verbeelding sprekende laboratoria ter wereld dan toch gedoemd om naar de geschiedenisboeken verwezen te worden?

“Het klopt dat we de voorbije jaren veel kleiner geworden zijn (van 3500 werknemers in 1998 tot ruim 1000 vandaag, nvdr), en dat heel wat prominente onderzoekers de Labs verlaten hebben”, geeft Jeong H. Kim toe. “Die evolutie heb ik niet kunnen tegenhouden. Anderzijds kunnen we nog steeds de beste mensen aantrekken. Het monopolie van weleer is niet meer, maar de kwaliteit van onze werknemers is zeker niet gedaald, wel integendeel.”

“Alcatel-Lucent is de voorbije jaren ook ingrijpend veranderd. Het bedrijf heeft zich volop gefocust op telecom, en de Bell Labs hebben die evolutie noodgedwongen moeten volgen. Onderzoek naar halfgeleiders hebben we bijvoorbeeld vaarwel moeten zeggen. Ik denk ook dat het oneerlijk zou zijn om één bedrijf vandaag te laten ‘opdraaien’ voor de Bell Labs van weleer. De kosten zouden veel te hoog oplopen, en wij zijn geen overheidsinstelling meer. Daarom ook dat we nu echt kijken naar wat er leeft op de markt. Onze researchers werken niet langer aan honderden kleine en autonome projectjes. De prioriteiten zijn verschoven naar een dertigtal belangrijke onderzoeksvelden.”

Meer dan ooit samenwerken

Onderzoek dat niet meteen past in de kraam van Alcatel-Lucent blijft mogelijk, al moeten de werknemers dan op vaak zoek naar externe geldschieters. De kwantumcomputer-onderzoekseenheid bijvoorbeeld, werkt met geld van het Pentagon. Een andere mogelijkheid is het opzetten van samenwerkingsverbanden. Zo werkt Alcatel-Lucent bijvoorbeeld samen met NEC aan fundamenteel onderzoek rond Long Term Evolution (LTE).

“Kan Alcatel-Lucent dat niet alleen? Natuurlijk wel. Alles hangt af van hoeveel geld en tijd je wil investeren in een project. Soms is het beter om samen te werken en de kosten te delen. Nu we in een recessie zitten, is samenwerking trouwens nog belangrijker. De crisis scherpt de problemen nog aan, waardoor er nog sneller gereageerd moet worden.” Is één van de gevolgen van de crisis niet dat fundamenteel onderzoek op lange termijn nog meer gaat moeten inboeten? “Dat denk ik niet”, repliceert Kim. “Want de switch is eigenlijk al gemaakt. Fundamenteel onderzoek is al veel ‘iteratiever’ dan vroeger, veel opener ook. De onderzoekscycli waarbij er een antwoord moet geformuleerd worden op problemen rond innovaties, volgen elkaar steeds sneller op.” Toch is fundamenteel onderzoek traditioneel één van de eerste domeinen waarin gesneden wordt wanneer het slecht gaat. “Dat kan wel zijn, maar bij mijn aantreden in 2005 heb ik als voorwaarde gesteld dat de budgetten voor de Bell Labs minstens stabiel zouden blijven. En onze nieuwe ceo Ben Verwaayen beseft als geen ander het grote belang van onderzoek en ontwikkeling. Verwaayen weet dat de combinatie van innoveren en dicht bij de klant staan de juiste strategie is voor Alcatel-Lucent. Hij gaat dan ook blijven investeren in de Bell Labs. Daar durf ik mijn hand voor in het vuur steken.”

Antwerpen mist trots

Sinds een jaar maakt ook de onderzoeksafdeling van de Antwerpse vestiging van Alcatel-Lucent deel uit van de Bell Labs. Hoe belangrijk is de diamantstad voor Jeong Kim? “Antwerpen is één van mijn kindjes”, lacht de topman. “Op technologisch vlak is het natuurlijk nog te vroeg om al veel te kunnen zeggen, maar we rekruteren volop nieuwe mensen, en ik merk nu al dat onze Belgische collega’s erg creatief zijn. Anders hadden we hier toch nooit een competentiecenter opgericht?” “Het grootste verschil met de Bell Labs in Murray Hill is allicht het gebrek aan fierheid bij de Belgen. In de VS is iedereen die bij ons werkt daar erg trots op. Dat zie ik hier veel minder. Nochtans zit in Antwerpen de juiste expertise, en klopt de bedrijfscultuur als een bus!”

Frederik Tibau

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content