Back-ups maken is soms een hoop ellende, vooral voor kmo’s. Veel back-upmedia op de markt hebben onvoldoende capaciteit, zijn te duur of niet beschikbaar als u ze nodig hebt. Een steeds populairder alternatief is back-uppen naar een server op internet: een online back-updienst. Wij bekeken een aantal van die diensten voor u.

Bij grote bedrijven is back-uppen een dagelijkse vanzelfsprekendheid. Kleinere bedrijven hebben echter vaak een erg slechte reputatie als het om het maken en onderhouden van back-ups gaat. Dikwijls heeft dat te maken met het gebrek aan middelen die ter beschikking staan. Online back-uppen kan dan een oplossing bieden. Het gaat hier om het maken van een back-up naar een server op internet. Dat kan een traditionele back-up zijn, met een ‘backup window’, maar ook een real-time back-up waarbij de opslagserver dan ergens op internet staat. Bij de traditionele back-up raden we online back-updiensten eigenlijk niet aan: het maken van de back-up is erg traag want volledig afhankelijk van de snelheid van uw internetverbinding en het kost dus veel tijd om bijvoorbeeld ettelijke gigabytes op deze manier te uploaden, want dat is wat u eigenlijk doet bij online back-uppen en dat maakt het dus nog duur ook.

Bij vaulting (deltablock- of verschilback-ups) speelt dat niet mee, want dat back-upt immers alleen maar gewijzigde bytes. U moet dan wel een permanente verbinding met internet hebben, anders kan vaulting niet. In elk geval is een server op internet best een interessant concept, omdat uw back-up zich dan niet fysiek in de buurt van het origineel bevindt. Bij wat voor calamiteit dan ook kunt u achteraf altijd en snel aan uw back-up.

Over beveiliging hoeft u zich alvast geen zorgen te maken, omdat de meeste online back-upoplossingen standaard voorzieningen hebben voor encryptie. Het grote nadeel van online back-ups maar ook online vaulting komt naar voren als u een restore moet doen. Eén bestand terugzetten is natuurlijk niet zo’n probleem, maar wat als u een hele schijf moet herstellen? Weer gigabytes over het internet transporteren? Het zou dus veel tijd kunnen kosten voor uw systeem op deze manier weer hersteld en opnieuw in gebruik is. Daarnaast kan ook betrouwbaarheid van de online back-upoplossing een probleem zijn. Wat als er een internetrouter ergens uitgevallen is en u de door u gekozen online back-upsite niet meer kunt bereiken? Of als de sitebeheerder plots besluit het bijltje erbij neer te gooien? U merkt het al: een online back-up kan interessant zijn als aanvulling op een lokale back-up, maar zeker niet ter vervanging hiervan!

Geen product maar een dienst

Bij een online back-updienst koopt u geen back-upsoftware, maar een totaaldienst. Die dienst bestaat uit eventuele software (zoals een centraal beheer plus agenten op alle systemen die u wil back-uppen) en ruimte op de servers van de dienstenleverancier. Alle data die u back-upt wordt versleuteld en dan naar de servers van de dienstenleverancier gestuurd die dat opslaat op een beveiligde manier. Een dienstenleverancier zou u moeten garanderen dat alle geback-upte data ook effectief terugleesbaar zullen zijn. Uw back-updienstenleverancier draagt dus zelf de verantwoordelijkheid voor het toegankelijk houden van uw data en neemt uiteraard zelf de nodige voorzorgen voor hun eigen back-ups. U betaalt in essentie het volume dat u verbruikt op de servers van uw dienstenleverancier. Die prijs per GB is meestal degressief en daalt dus naarmate het verbruikte volume stijgt. Qua kosten komen daar mogelijk nog de eenmalige licenties voor bepaalde opties (zoals het back-uppen van open bestanden of bepaalde data- en maildatabases) bij en wellicht een eveneens eenmalige installatie- en activatiekost. Hoeveel u verbruikt, hangt af van hoeveel u back-upt en welke compressie daarop toegepast kan worden.

Prestatietest

Het zal duidelijk zijn dat het maken van verschilback-ups met behulp van deltablokken of een andere methode een enorme snelheidswinst met zich meebrengt. Dat geldt echter niet voor de allereerste back-up of als u besluit een volledige back-up uit te voeren. We wilden dus weten tegen welke snelheid effectief gewerkt kan worden en besloten daarom onze standaard testboom voor back-upsystemen eens te back-uppen naar de onlinedienst om te zien hoe snel het schrijven, teruglezen en vinden van één bestand gaat. Speciaal voor het testen van back-upsystemen hebben we immers een testverzameling van data aangemaakt. Daartoe creëren we een te back-uppen directoryboom op de harde schijf in onze testpc. Deze testboom omvat 940 bestanden in een aantal directory’s die in totaal zo’n 537 MiB in beslag nemen en die uitgewogen werden op hun omvang en verdichtbaarheid, zodat een zo realistisch mogelijke benadering van een stel programma- en gegevensbestanden van een netwerkserver bereikt werd. Dat levert met andere woorden uiteenlopende testdata op, zodat de testresultaten zeker niet slechter zullen zijn voor een willekeurige pc. We zorgden hierbij ook voor een drietal grotere bestanden van meer dan 100 MB, omdat zoiets immers ook vaak voorkomt.

De software kreeg als opdracht om de voormelde directoryboom te back-uppen. Wij maten hoeveel tijd dat kostte en berekenden daaruit een gemiddelde doorvoersnelheid. Omdat de meeste breedbandverbindingen een veel snellere neerwaartse dan opwaartse verbinding bieden, is dit tevens de minimum te verwachten werksnelheid. Een restore zal dus gewoonlijk veel sneller kunnen verlopen. Bij een synchrone internetverbinding is dat natuurlijk niet zo en zal een restore ongeveer dezelfde werksnelheid bieden.

We kozen ook nog één enkel bestand uit om terug te zetten op de harde schijf vanaf het back-upmedium. Deze operatie levert ons de QFA Time, of de zoek- en ophaalsnelheid voor één bestand op dat medium. 537 MiB lijkt niet zo veel, maar dan duurt het nog ruim anderhalf tot twee uur in ideale omstandigheden om dit te back-uppen en in het slechtste geval nog veel meer! We hebben getest met een ADSL2+-lijn die een upstreamsnelheid biedt van 3Mbit/s en een downstreamsnelheid van 20 Mbit/s. Met onze afstand tot de centrale in rekening gebracht, halen we ongeveer de helft daarvan. Voor het maken van een back-up komt dat neer op 22,5 MiB/min en met compressie nog meer. U ziet meteen dat dit niet geschikt is om tientallen of honderden GiB mee te gaan back-uppen. De online back-updienst zal dus een methode moeten bieden voor een volledige back-up en restore, want dit kan voor grote volumes zoals we al voorspelden zeer zeker niet via het internet gebeuren. Omdat de meeste mensen hun internetback-up ‘s avonds uitvoeren, hebben wij dat voor deze test ook gedaan. Het herstel deden we tijdens kantooruren.

Deltablokken

Deltablokken is een methode om verschilback-ups te maken. Men verdeelt alle data in blokken van een vaste omvang, bijvoorbeeld 128 of 256 KiB. Dan back-upt men alleen de blokken die verschillen ten opzichte van de vorige back-up. Hier moet u even opletten, want er zijn back-upsystemen in omloop die altijd vergelijken met het origineel, dus de laatste volledige back-up. Als u dan begint te werken met dergelijke bestanden, cumuleren de gewijzigde blokken dag na dag. Na enkele tientallen dagen zouden de verschilback-ups de volledige back-up al in omvang voorbijsteken! Zo’n methode is dus niet geschikt. Het is veel beter om te vergelijken met de vorige verschilback-up en dus met de meest recente data. Dan blijven de te back-uppen blokken inderdaad en dag na dag zeer beperkt in omvang. Andere systemen ondersteunen wel verschilback-ups, maar geen deltablokken. In dat geval versturen ze telkens een gewijzigd bestand in zijn geheel over het internet. Deze methode is niet aanvaardbaar voor grote bestanden, zoals databases of PST-bestanden van Outlook.

Diensten

Wij bekeken online back-updiensten en de bijbehorende abonnementen van zeven aanbieders voor u. Net als vorig jaar hebben we ook dit jaar Belgacom gecontacteerd, maar deze keer wilde het bedrijf niet deelnemen aan onze test. Volgens eigen zeggen is aan hun dienst niets veranderd tegenover vorig jaar en is die in het totaalpakket zo onbelangrijk geworden dat ze deelnemen aan een test ook niet meer belangrijk vinden. Waarvan akte dus. De zeven aanbieders die wel aan deze test deelnemen zijn: Backup24, Backup Connect, ClearMedia, HostBasket, Iaso, Nucleus en PerfectBackup.

Backup 24 Easy

Backup24 is een on line back-updienst uit het Belgische Aartselaar die sinds 2002 bestaat. Het bedrijf biedt de mogelijkheid om de back-updienst dertig dagen lang gratis uit te proberen. U kunt kiezen uit drie abonnementen. Het ‘Easy’-abonnement is bedoeld voor thuisgebruikers en kmo’s; het ‘Plus’-abonnement is voor het back-uppen van voornamelijk servers (ook weer kmo’s), en het ‘Extreme’-abonnement is voor grotere bedrijven die een continue real-time back-up wensen. In deze test bekijken we het ‘Easy’-abonnement en dat werkt met het erg populaire Ahsay. Omdat de online back-upsoftware van Ahsay populair is en dus door de meeste aanbieders in deze test gebruikt wordt, vindt u meer uitleg over deze software in een tekstkader bij dit artikel. Backup24 biedt de mogelijkheid tegen een meerprijs van 75 euro om een eerste back-up ter plaatse te komen uitvoeren. Er is geen optie voor een volledig noodherstel ter plaatse. Vermoedelijk zal het bedrijf u tegen een meerprijs wel een harde schijf met uw data willen toesturen, maar dat werd ons niet meegedeeld. Ahsay biedt een webinterface om een noodherstel te doen van een pc zonder dat u eerst de Backup24-client moet installeren, of als u een bepaald bestand op een andere, niet van de client voorziene, pc wil teruglezen. Backup24 heeft geen eigen datacenters en moest de opslagruimte dus noodzakelijkerwijze uitbesteden, zoals de meeste andere aanbieders trouwens. Het bedrijf gebruikt twee gescheiden datacenters met toegang via verschillende providers om een permanente beschikbaarheid te verzekeren. Er is een onbeperkte en gratis helpdesk en Backup24 bewaakt de regelmaat van uw back-ups. Als in die regelmaat een anomalie wordt vastgesteld, stuurt het bedrijf u een e-mail. Onze prestatietest laat een bliksemsnelle QFA van nauwelijks één seconde zien en een hoge werksnelheid van zo’n 15,2 MiB/minuut. Het aanbod van Backup24 is weliswaar qua prestaties interessant, maar qua prijs en functionaliteit bengelt het helaas onderaan de hoop.

Backup-Connect

Backup-Connect heeft zoals de meeste andere aanbieders geen eigen datacenter. Het bedrijf huurt opslagruimte in een datacenter van KPN in Amsterdam. Daarin heeft Backup-Connect zijn eigen servers en apparatuur staan, allemaal A-merken volgens eigen zeggen. Alle apparatuur en data is volledig redundant en verdeeld over verschillende verdiepingen. Het datacenter van KPN gebruikt honderd procent duurzame energie. Die komt uit twee gescheiden bronnen en is dus redundant voorzien. Verder is er een dubbele noodstroomgenerator op diesel. KPN in Nederland vertrouwt er de eigen internet- en telefoniediensten aan toe, dus vertrouwt Backup-Connect daar ook op.

De software is het populaire Ahsay. Backup Connect heeft een gratis proefabonnement voor 30 dagen beschikbaar waarmee u de dienst kunt uitproberen. Met een beperkte opslagruimte, natuurlijk. Als u een abonnement neemt, krijgt u een inlog. Daarmee kunt u op de website de Ahsay beheerconsole openen. Die stelt u in staat overal ter wereld aan uw data te kunnen. U kunt echter ook de back-upclientsoftware downloaden en op uw pc installeren. Backup-Connect hoort met 2 euro/GB/maand bij de vier duurste aanbieders in deze test. Voor een noodherstel sturen ze u een harde schijf op, maar daar vragen ze wel 195 euro voor. Dat vinden we redelijk. Voor servers is er een startbedrag van 50 euro verschuldigd. Een eerste back-up komt Backup-Connect gratis bij u uitvoeren, als dat om meer dan 100 GB gaat. Zo niet, verwacht het bedrijf dat u dat via het internet doet. Qua functionaliteit hebben we weinig of niets te klagen: Ahsay biedt duidelijk een van de meest uitgebreide back-updiensten in deze test. Bij de back-up- en restoretest maten we een werksnelheid van gemiddeld 11,5 MiB/min en een QFA van 1 seconde. De werksnelheid lijkt hoog, maar hoort in feite bij de drie traagste van deze test.

ClearMedia – Online Backup

In Merksem treffen we het hostingbedrijf ClearMedia aan. Dat biedt allerlei internetoplossingen aan. Als je als bedrijf aan hosting en collocatie doet, ligt het aanbieden van een online back-updienst eigenlijk redelijk voor de hand. ClearMedia gebruikt net als de meeste andere de back-upsoftware Ahsay. Zie het tekstkader voor meer informatie over deze software. Bij het abonnement van ClearMedia betaalt u geen activatiekost, voor een eerste volledige back-up on-site 125 euro, voor een volledig noodherstel 60 euro per uur. Met een abonnementskost van zo’n 60 euro per maand voor een opslagcapaciteit van 10 GB hoort ClearMedia qua kostprijs bij de drie duurste diensten. De door ons gemeten prestaties in werksnelheid zijn bij de hogere in de test: 14 MB/min. De snelle-bestandstoegang is met gemiddeld één seconde per bestand wel heel erg snel, dus daar hebben we zeker geen klagen over.

Hostbasket Online – Backup – Professional Edition

Hostbasket is een Belgisch hostingbedrijf uit Lochristi (bij Gent). De software voor hun online back-updienst is het Nederlandse BackupAgent van het gelijknamige bedrijf uit Delft. De back-upsoftware is door BackupAgent zelf ontwikkeld en is dus geen Amerikaans of Taiwanees product, zoals bij de meeste andere aanbieders van online back-updiensten. Hostbasket heeft een heel aantrekkelijk geprijsde dienst met 0,8 euro per GB en per maand en doet een volledige back-up of restore gratis als een harde schijf met uw data via de post of een koeriersdienst verstuurd kan worden.

BackupAgent biedt u twee manieren om toegang te krijgen tot het systeem: via een BackupAgent-clientsoftware die u downloadt en installeert, en via BackAgent WebAccess. Dat laatste geeft u toegang via uw webbrowser. Zo kunt u van op eender welke pc eender waar ter wereld een of meerdere bestanden toevoegen aan uw bedrijfsback-up of er juist van inlezen. Er is dus geen beperking op het aantal pc’s dat u een back-up laat maken: de enige beperking is de opslagruimte die u gebruikt. De BackupAgent client heeft een erg fraai uiterlijk. De verschillende opdrachten worden via korte, duidelijke zinnen in het algemeen-menupaneel linksboven weergegeven. Dit is erg gemakkelijk en gebruikersvriendelijk. Als u zegt dat u een back-up wil maken, krijgt u een gebruiksvriendelijke wizard. De hoofdinterface heeft een boomstructuur waar u maar in hoeft te klikken om meer details te zien of om onderdelen te laten back-uppen. Ook voor sommige andere taken zijn er overigens wizards voorzien. Restores werken met een boomstructuur waarin u kunt navigeren om te kiezen welk bestand of welke bestanden of directory’s u wil herstellen. Dat werkt prima, maar de navigatie doorheen de directoryboom van een gemaakte back-up is nogal traag. U kunt meerdere back-upschema’s definiëren en eenmaal dat u dat ingesteld heeft, kunt u alles in de achtergrond laten lopen. Met behulp van de logs of de WebAccess webinterface kunt u dan van tijd tot tijd controleren of alles in orde is. Qua prestaties zit HostBasket met nauwelijks 8,6 MiB/min helemaal onderaan in deze test. De QFA was met 1 s beresnel, net als bij alle andere diensten in deze test. Het voornaamste positieve punt van HostBasket is de abonnementsprijs met bijhorende gebruiks- en werkingskost: die blijkt het goedkoopst van allemaal.

IASO Backup Manager

Backup Manager is de niet zo bijzondere naam die het Nederlandse bedrijf Iaso koos voor hun internetback-upsoftware. Iaso heeft meerdere producten en diensten. Backup Bank Pro is de volledige naam van de internetback-upoplossing. Iaso bewaart alle geback-upte data in een beveiligd datacenter met garanties voor een maximum beschikbaarheid en veiligheid. Iaso heeft een eigen datareductiesysteem ontworpen. Dat laat hen toe een volledig schijfgebaseerd retentiesysteem te gebruiken. Overigens houdt Iaso vrijwel onbeperkt generaties van al uw data bij, zodat u altijd terugkunt naar een vorige versie mocht er iets onverhoeds gebeurd zijn met uw data. Het deltabloksysteem van Iaso dient niet alleen voor het back-upproces, maar ook als basis voor de eigenlijke bestandopslag. Het hele encryptie- en compressieproces gebeurt met deze blokken, net als het bijhouden van meerdere generaties. Op deze manier garandeert Iaso ook dat voor het back-uppen van nieuwe deltablokken effectief vergeleken wordt met de meest recente deltablok en niet met die van een eerder gemaakte volledige back-up. Dat maakt de differentiële back-ups heel wat efficiënter dan bij de concurrentie, aldus Iaso. Ook bij re-stores controleert de software voor alle te herstellen datablokken eerst, of die al lokaal aanwezig zijn. Zo ja, dan verstuurt het ze niet over het internet als dat niet nodig is. U begrijpt dat het systeem van Iaso enorm besparend werkt qua datatransmissie én qua benodigde opslagruimte op hun servers. Dat scheelt in uw portemonnee. U betaalt tenslotte voor wat u in beslag neemt. Unieke datablokken slaat Iaso altijd maar één keer op, ongeacht in hoeveel bestanden ze voorkomen. Iaso heeft de laagste commerciële score van allemaal. Dat betekent, dat ze te duur zijn en daarvoor onvoldoende functionaliteit bieden naar onze mening.

Bij onze back-uptest kon Iaso jammer genoeg niet profiteren van bestanden die meermaals voorkomen, omdat ze die dan slechts één keer opgeslagen zouden hebben. Vandaar dat de back-upsnelheid vergelijkbaar blijft met die van de concurrentie. Bij de hersteltest was dat echter heel anders. Onze hele testboom van 536 MiB werd gerestored in nauwelijks 3 minuten 42 seconden. Dat is het snelst van allemaal. Deze hoge snelheid was mogelijk omdat alle bestanden nog in een andere directory op onze testpc aanwezig waren en de software van Iaso haalt immers geen datablokken van het internet als die al lokaal aanwezig zijn. Dus hebben we het ook eens geprobeerd nadat we alle bestanden effectief gewist hadden. Dan duurt de totaalrestore iets meer dan 10 minuten. We hebben de snelste tijd in de snelheidsscoreberekening gebruikt, vermits Iaso tijd bespaart voor elk bestand dat nog hetzelfde en op uw schijf aanwezig is. De QFA wordt binnen de seconde uitgevoerd. Zeer aantrekkelijke software en dienst!

Nucleus Online – Backup – Business 10 GB

Uit Antwerpen komt het hostingbedrijf Nucleus. Dat biedt een erg interessant geprijsde back-updienst aan voor zowel particulieren als bedrijven. De Nucleus Business Back-up werkt met de erg populaire back-upsoftware van Ashay, waarover u meer in een tekstkader vindt. Als u zelf een harde schijf vult met uw data en opstuurt naar Nucleus, kost een eerste volledige back-upsessie u 50 euro. Als iemand van Nucleus naar u toe moet komen om zo’n eerste back-up uit te voeren, kost u dat 75 euro per uur. Een noodherstel kost 150 euro. Dat zijn redelijke maar geen echt lage prijzen. Ook de abonnementsprijs en gebruiksprijs blijken wat hoger uit te vallen dan die van de concurrentie. Inzake prestaties maten wij de tweede hoogste score met een QFA van één seconde en een werksnelheid van 14,8 MiB/min.

PerfectBackup – Manager

Net als de meeste andere maakt het Nederlandse, doch ook in België verkrijgbare PerfectBackup gebruik van de Chinese Ahsay software. De geboden mogelijkheden en opties zijn uiteraard vergelijkbaar met die van de andere Ahsay-gebaseerde dienstverleners. Qua prijs is PerfectBackup met 14 euro/GB/maand de allerduurste aanbieding. Niettemin krijgt u voor dat bedrag erg veel functionaliteit.

Een eerste back-up of volledig noodherstel op uw locatie kost bij PerfectBackup 199 euro. PerfectBackup gebruikt twee gescheiden, groene datacenters en is gevestigd op het meest milieubewuste industrieterrein van Nederland. De aanbieder claimt dan ook de groenste internetback-upprovider van Nederland te zijn. Qua prestaties konden we niet echt klagen, want PerfectBackup liet ons de vierde hoogste scores van allemaal zien: een gemiddelde back-up- en restoresnelheid van 12,3 MiB/min en een QFA van 1 s. Een middenmootje dus. Gecombineerd met de functionaliteit halen ze echter een eindscore van toppresteerder.

Conclusie

Net als de vorige jaren slaagde geen enkele dienst erin de capaciteit van onze internetlijn volledig te benutten bij het maken van een back-up of het terugzetten daarvan. Bij een aantal diensten is dat vrijwillig zo gekozen om uw normale internetwerk niet negatief te beïnvloeden. Het terughalen van één willekeurig bestand ging wel altijd bliksemsnel. De allerhoogste prestaties inzake functionaliteit, werksnelheid en zoeksnelheid troffen we bij PerfectBackup aan. De verschillende op Ahsay gebaseerde back-updiensten ontlopen elkaar weinig qua werksnelheid en dus bepalen we onze keuze voornamelijk aan de hand van de geboden functionaliteit en prijs. HostBasket staat dan helemaal alleen bovenaan omdat de dienst zo goedkoop is en Iaso staat op de tweede plaats. De derde plaats is voor BackupConnect en de vierde voor de topscorer PerfectBackup.

Johan Zwiekhorst