We testten tien tablets die bedoeld zijn voor professioneel gebruik. Twee apparaten gebruiken Android 4.1 als besturingssysteem, de overige acht draaien onder Windows 8.

Tegen 2017 zullen wereldwijd 18 procent van alle tablets aan bedrijven worden verkocht, zo voorspellen de analisten van Forrester Research in hun nieuwste Global Business and Consumer Tablet Forecast Update (augustus 2013). Momenteel ligt dat cijfer op 12 procent. Forrester voorspelt dat tablets in toenemende mate een ‘kritische rol’ zullen spelen bij het werk.

TESTPROCEDURE

We onderzochten de schermkwaliteit, de hardwareprestaties, de uitrusting en de autonomie van de tien geteste tablets. We voerden zowel cross-platform snelheidstesten als specifieke platform-benchmarks uit. Gebruikte benchmarks zijn html5test.com en Futuremark Peacekeeper (web en autonomie), Futuremark 3DMark Professional, Futuremark PCMark 7/8 en AnTuTu (systeem- en grafische prestaties voor respectievelijk Windows en Android). De ruimte ontbreekt ons om uit te leggen wat al deze benchmarks precies meten. Via Google Search vindt u er de nodige informatie over. Alle resultaten staan samen met prijzen en uitgebreide technische informatie in de tabel op onze website.

ANDROID

De twee geteste professionele Android-tablets draaien onder Android 4.1x (‘Jelly Bean’).

FUJITSU M702

Deze Nvidia Tegra 3-gebaseerde Android 4 tablet van Fujitsu is bedoeld voor de bedrijvenmarkt. Dit apparaat is stof en water werend volgens IPX5(X)/7/8, op voorwaarde dat u alle poortklepjes goed afsluit. U kunt deze tablet ook opladen via twee koperen contacten achteraan in het stof- en waterdichte chassis. Dan dient u wel de apart verkrijgbare ‘cradle’ te gebruiken die € 24 kost. Fujitsu zou die beter standaard meeleveren. Rechts van het scherm zit een miniatuurvingerafdruklezer. Als u uw vingerafdrukken registreert, kunt u Android activeren door gewoon met uw vinger over die knop te vegen.

Dankzij zijn Full HD schermresolutie en pixeldichtheid van 220 ppi is deze tablet redelijk bruikbaar voor vdi (virtual desktop infrastructure)-toepassingen. Clientsoftware van Citrix, VMWare en RDP is al voorgeïnstalleerd. Een 12-maanden abonnement op Norton Tablet Security is eveneens inbegrepen. Opvallend is de lange autonomie van deze tablet. Twaalf uur autonomie in onze web-leeglooptest is een meer dan behoorlijk resultaat.

SAMSUNG GALAXY NOTE 10.1 2014 EDITION

De derde generatie van Samsung’s grote Galaxy Note is lichter, dunner, krachtiger en duurder. De pixeldichtheid van het 10.1-scherm verdubbelt bijna tot 299 ppi. Het resultaat is wel dat de batterij het iets minder lang uithoudt dan bij zijn voorganger. Bijna negen uur in onze webgebaseerde leeglooptest is toch nog een meer dan behoorlijk resultaat. De goede eigenschappen van zijn voorganger blijven behouden en sommige onderdelen zijn nog verbeterd. Als u de stilus uit de zijkant van het apparaat rekt, activeert u het scherm. Via het Samsung Air Command-snelmenu kunt u direct beginnen schetsen, notities nemen of opzoekingen op het internet verrichten. De vormgeving en de functionaliteit van dit snelmenu doen overigens sterk denken aan dat van de Microsoft OneNote Windows 8-app, net zoals heel wat elementen van de Samsung TouchWiz UX-interface geïnspireerd lijken op de vorige versie van Apple iOS. Notities kunt u overigens direct in de cloud bewaren via de geïntegreerde EverNote-app. Ook de splitscreen-mogelijkheid van TouchWiz UX bleef behouden. U kunt in de ene schermhelft notities schrijven met behulp van S Note en in de andere schermhelft een webpagina of een document openen. Eventueel kunt u ‘Multi Windows View’ activeren. Bestanden die u opent in My Files of Video of bijlagen van e-mails worden dan automatisch in een tweede venster geopend. U kunt ook door pagina’s scrollen door met uw hoofd op en neer te bewegen.

WINDOWS 8

Op de tablet van Microsoft zelf na, draaiden alle ingestuurde Windows-tablets de vorige versie van Microsofts ‘touch’-gebaseerde Windows-versie. Bij wijze van proef hebben we de Dell Latitude 10 bijgewerkt met Windows 8.1 en de benchmarks opnieuw uitgevoerd. Windows 8.1 blijkt niet alleen gebruiksvriendelijker, maar ook een fractie sneller dan zijn voorganger. Goede redenen dus om het besturingssysteem van Windows 8 tablets zo snel mogelijk te vernieuwen.

ACER ICONIA W700

Deze 11,6-inch 64-bit Windows tablet kunt u naar keuze kopen met dual-core Intel Core i3 of i5 processoren en Intel HD Graphics 3000 of 4000 grafische chips. Wij testten de goedkopere i3-uitvoering met Intel HD Graphics 3000 en 64 GB ssd, waarvan nog slechts 19,2 GB vrij is. In combinatie met het meegeleverde dock en Bluetooth-toetsenbordje tovert u de W700 om in een soort van compacte desktop-pc. Een eventuele muis moet u wel nog zelf voorzien. U kunt het apparaat naar keuze horizontaal of verticaal op een werkvlak plaatsen. Het dock heeft drie extra usb 3.0-poorten en bevat verder geen elektronica. De externe voeding past er wel op. We misten een Ethernet-poort in het dock; voor zakelijke toepassingen is een draadloze verbinding vaak te traag. Dit is wel met voorsprong de goedkoopste Windows 8-tablet in deze test. Als u op zoek bent naar een goedkope Windows-tablet en een tpm-beveiligingschip voor u van geen belang is, kiest u wellicht toch beter voor het iets duurdere Core i5-model met 128 GB ssd en Intel Graphics 4000. Zelfs van dat model ligt de prijs ver beneden die van alle andere geteste Windows 8-tablets.

DELL LATITUDE 10 MET TOUCH STANDARD

Dell, HP, Lenovo en Samsung stuurden voor deze test compacte 32-bit 10,1-inch Windows-tablets in die gebaseerd zijn op de ‘Clover Trail’ Atom Z2760 SoC (‘System on a Chip’), Intel’s antwoord op Nvidia’s Tegra 3 SoC die vooral populair is bij Android-tablets. Gemeenschappelijke kenmerken van deze Windows-tablets zijn een energiezuinige dualcore Atom-processor met 32 nm (nanometer) x86-technologie, 1,8 GHz kloksnelheid, ondersteuning voor hypterthreading, een PowerVR SGX 545 grafische chip met een kloksnelheid van 533 MHz en 2 GB 6,4 GB/sec dualchannel geheugen. Deze tablets zetten prestaties neer die vergelijkbaar zijn met die van een basislaptop of een netbook. Typische WEI (Windows Experience Index)-scores voor dit soort tablets liggen rond de 3,3. Vooral het grafische gedeelte haalt de algemene prestaties naar omlaag. Voor typische zakelijke toepassingen zijn deze tablets in elk geval goed geschikt.

Hoewel de chipset identiek is, verschillen de tablets onderling toch sterk. Zo heeft deze Dell als enige een verwisselbare batterij. Optioneel kunt u een krachtigere 55 watt/uur accu (€ 29) in de tablet plaatsen. Die verlengt de autonomie tot een record van 17 uur. De Latitude 10 heeft een tpm 1.2 beveiligingschip die gebruikt kan worden voor sterke encryptie van de ssd met behulp van BitLocker. Verder kunt u er allerlei opties bij krijgen, waaronder een draadloos toetsenbord, een dock met extra usb-, een volgwaardige hdmi- en een ethernet-poort, een stof-, vocht- en schokbestendige hoes voor gebruik in industriële omgevingen en een geïntegreerde vingerafdruk- of smartcard-lezer.

Onder Windows 8.1 presteert deze tablet overigens beter dan onder Windows 8. Voor we echter de upgrade naar de nieuwste Windows-versie konden uitvoeren, dienden we ook nieuwe chipset-drivers en een nieuw bios te installeren. De betere prestaties zijn dus mogelijk ook te danken aan een efficiëntere firmware.

FUJITSU STYLISTIC Q702

Deze 11,6-inch hybride tablet pc met afneembaar toetsenbord heeft een Intel Core i5-processor en biedt in combinatie met de 64-bit versie van Windows 8 Pro zakelijke laptopprestaties. In het toetsenbord zit zelfs een gewone vga-aansluiting, terwijl het tabletgedeelte, dat 850 gram weegt, voorzien is van een volwaardige hdmi-poort. Aan zakelijke beveiligingsvereisten is ook gedacht, want er steken een tpm 1.2 module en vingerafdruklezer in. Fujitsu voorziet veel hardware-opties: goedkopere of duurdere processoren, ssd’s van 64 tot 256GB, eventueel mét full disk encryption (fde) en optionele 3G- of 4G-modules. Het 11,6-inch scherm kan zowel met tien vingers als met de in het toetsenbord verborgen stilus worden bediend. De Q702 is al sinds medio 2012 verkrijgbaar en wordt eind dit jaar vervangen door het nieuwe model Q704. Dat behoudt dezelfde vorm en zakelijke opties, maar heeft een groter 12,5-inch scherm met Full HD resolutie, de nieuwste Intel Core i7 vPro cpu en twee varianten van het afneembaar toetsenbord.

HP ELITEPAD 900 G1

Deze compacte 10,1-inch Intel ‘Clover Trail’-gebaseerde 32-bit Windows 8-tablet met tpm 1.2-beveiligingschip zet ongeveer dezelfde prestaties neer als zijn soortgenoten van Dell, Lenovo en Samsung. Net zoals de andere fabrikanten probeert HP het onderscheid te maken door middel van de hardware-opties. HP ontwikkelde een heus Smart Jacket ecosysteem, een verzameling adapters en ‘jackets’ waarmee u de functionaliteit van deze tablet kunt wijzigen. Op deze 630 gram lichte tablet zelf zitten maar twee knoppen: aan/uit en een knop waarmee u het automatisch roteren van het scherm in- of uitschakelt. Onderaan is er nog een Smart Jacket-aansluiting. Die kunt u bijvoorbeeld gebruiken om de tablet in het ElitePad Expansion Jacket te schuiven. Daarmee breidt u het apparaat uit met een hdmi-poort, microsd-kaartlezer en twee usb 2.0-poorten. Achteraan kunt u een extra batterij bevestigen die de autonomie volgens onze testen verdubbelt tot iets meer dan 13 uur. Het gewicht stijgt dan evenwel ook tot 1,08 kg. Andere uitbreidingen zijn het HP ElitePad Productivity Jacket met geïntegreerd toetsenbord en het ElitePad Rugged Jacket voor industriële toepassingen. Wie geen Jacket wil kopen, kan de nodige aansluitingen voorzien via apart verkrijgbare ElitePad-adapters.

LENOVO THINKPAD TABLET 2 WITH MOBILE BROADBAND

Van alle ‘Clover Trail’ Windows 8-tablets is dit na de Samsung Ativ Tab 3 de kleinste, dunste en lichtste. Dit apparaat is wel 1 millimeter smaller dan de Samsung. Als u grote handen hebt, kunt u deze tablet net met één hand vasthouden. Een tpm 2.0-beveiligingschip en 3G-module zijn standaard voorzien. Als u deze tablet rechtop zet in het bijbehorende, optioneel verkrijgbare kleine Bluetooth-toetsenbordje, verkrijgt u een erg compacte laptop. Het toetsenbord heeft een eigen, via usb oplaadbare batterij en een g-knopsmuis met drie muistoetsen onder de spatiebalk. Zo komt die bijna antieke g-knopsmuis die we tegenwoordig alleen nog aantreffen bij Lenovo-laptops toch nog van pas. Veel concurrenten leveren immers toetsenbordjes zonder aanraakvlak, zodat u toch nog een aparte muis moet voorzien. De tablet zit overigens los in een sleuf aan de achterkant van het toetsenbordje: bij gebruik van het geheel op uw schoot is enige voorzichtigheid geboden…

MICROSOFT SURFACE PRO 2

De tweede generatie van Microsofts Surface Pro wordt direct geleverd met Windows 8.1 en zo hebben wij deze Intel Core i5-gebaseerde tablet-pc ook getest. Uiterlijk en inzake 208 ppi Full HD scherm is er geen verschil met de eerste Surface Pro. De nieuweling is wel 9 gram lichter dan zijn voorganger, maar blijft redelijk zwaar: alleen de Acer W700 (950 gram) is nog zwaarder. De geïntegreerde staander (‘Kickstand’) heeft nu twee posities: 24 graden, geschikt om te typen op een bureau, en 24 graden, volgens Microsoft ideaal om te typen wanneer u het apparaat op uw schoot gebruikt. Dat is een kwestie van smaak. Wij blijven ervan overtuigd dat de optionele Type Cover noodzakelijk is om deze tablet optimaal te kunnen gebruiken. De tweede versie daarvan heeft overigens toetsen met achtergrondverlichting. De nieuwe covers zijn ook iets dunner dan hun voorgangers. Begin volgend jaar brengt Microsoft nieuwe accessoires uit: een Power Cover met een extra accu die de autonomie verdubbelt en een basisstation met onder andere een ethernet-poort. Dan komt er ook een model uit met 512 GB opslagruimte, naast de huidige modellen met 64, 128 en (eveneens nieuw) 256 GB. De versies met 256 en 512 GB opslagruimte hebben standaard trouwens 8 GB in plaats van 4 GB RAM. Microsoft claimt dat de accu van de Surface Pro 2 75 % langer meegaat dan die van zijn voorganger. Dat klopt bijna: wij noteerden 227 minuten autonomie tegenover 148 minuten voor zijn voorganger in onze webleeglooptest. Niettemin gaat de batterij het minst lang mee van alle geteste Windows-tablets, op de Toshiba W310 en Acer Iconia W700 na. Daar staat tegenover dat dit met voorsprong de snelste tablet uit de test is.

SAMSUNG ATIV TAB3 XE300TZC

Als je deze ‘Intel Clover Trail’-gebaseerde tablet naast de Android-tablet van Samsung legt, zie je nauwelijks verschillen, of het moet de opvallende Windows-menuknop onder het 10,1-inch scherm zijn. Dit is de compactste en lichtste Windows-tablet in deze test. Bovendien draait deze Intel Atom-gebaseerde slate de volledige 32-bit versie van Windows 8 en niet de RT-versie, zodat u er ook gewoon MS Office 2013 op kunt draaien, waarvan de probeerversie trouwens al is geïnstalleerd. Dankzij de eveneens meegeleverde Bluetooth-toetsenbordcover kunt u deze tablet rechtop zetten en als minilaptop gebruiken. Het toetsenbordje ontbeert een aanraakvlak. U dient het apart te uploaden via een gewone usb-kabel. Als u de tablet in zijn toetsenbordcover steekt, is het geheel natuurlijk wat dikker en verdubbelt het gewicht bijna tot iets meer dan 1 kg. Door de cover te openen, activeert u de tablet (net zoals bij een iPad of de Surface Pro). Het 155 ppi-scherm heeft een lagere resolutie dan de Android-tablet van Samsung, maar is van goede kwaliteit. Er zit een Wacom digitizer op zodat u met behulp van de stilus die in de zijkant verborgen zit kunt tekenen of notities nemen in de nog gratis te downloaden S Note app. Nog een snufje is SideSync. Daarmee kunt u schermen, bestanden en back-ups delen tussen Windows- en Android-gebaseerde Samsung-smartphones en -tablets.

TOSHIBA W310-108

Deze 11,6-inch 64-bit Windows-tablet is net zoals de tablets van Acer, Fujitsu en Microsoft gebaseerd op een Intel Core i5-processor, al is dit apparaat ook verkrijgbaar in een goedkopere uitvoering met Intel Celeron 847. Deze categorie van Windows 8-tablets is omwille van hun groter scherm en krachtigere hardware dikker, groter en zwaarder dan hun Atom-gebaseerde soortgenoten. Ze zijn uiteraard ook sneller, maar u betaalt daar wel een prijs voor: (veel) minder autonomie. Deze Toshiba-tablet is overigens met een gewicht van 825 gram net iets lichter dan de andere geteste 64-bit Windows 8 tablets. Er steekt een tpm 1.2-beveiligingschip in die gebruikt wordt in combinatie met de standaard BitLocker-encryptie van Windows 8 Pro. Als optie is nog een dock verkrijgbaar. Alleen de Microsoft Surface Pro 2 presteert sneller, maar nauwelijks 3,5 uur autonomie in onze web-leeglooptest blijft teleurstellend.

RAADPLEEG DE TABEL OP ONZE WEBSITE VOOR GEDETAILLEERDE PRODUCTINFORMATIE EN UITGEBREIDE TESTCIJFERS: HTTP://DATANE.WS/TABLETS2013

Jozef Schildermans