“Videoanalyses kunnen een speler tot 20 procent beter maken”, zo claimen sommige voetbaltrainers. De software die ze daarvoor in onze contreien in de schoot krijgen geworpen is puur Belgisch, met een Nederlands randje: SportVAS van het Limburgse QuESD.

Enkele jaren geleden kocht het Nederlandse FC Utrecht, toen met Foeke Booy als coach, een videoanalysetool aan voor de tactische besprekingen. In de aanloop naar de wedstrijd tegen RKC Waalwijk ontdekte de trainersstaf van Utrecht dat de centrale verdedigers van RKC vaak ruimte weggaven in hun rug én dat ze bij corners en vrije trappen vanaf de hoek van het veld te veel vrijheid gaven aan de tweede paal. Het team van Utrecht trainde daarom volop op beide situaties. Utrecht won uiteindelijk met 5-0 van RKC. Twee doelpunten vielen zoals de coaches hadden gehoopt: vanuit de rug van de verdedigers en aan de tweede paal. Booy riep in de pers dat hij de hulp had gehad van een goede videotool. Hij bleek het over SportVAS (Sports Video Analysis Systems) van QuESD te hebben. Niet veel later stond RKC bij QuESD aan de deur: of ze ook die tool konden kopen…

Een mooie anekdote die de steile opgang van SportVAS in de voetbalwereld illustreert. De software heeft zijn roots in het jaar 2000. Antoine Plusquin van Arthe Broadcasting, dat sportwedstrijden filmt voor trainers, was op zoek naar software om dergelijke beelden beter te kunnen beheren. Arthe werkte zelf al nauw samen met de KNVB. Plusquin belandde bij het jonge bedrijfje QuESD van Jim Kunnen, gespecialiseerd in ’embedded software’. “Voor moeilijke softwarekwesties komen ze vaak bij ons terecht”, legt Koen Beyen uit, account manager voor SportVAS. “Wij hebben zo onder meer projecten gedaan voor Agfa en de Vlaamse overheid. Met de know-how die we daar hadden opgedaan, konden we SportVAS uitbouwen.” De software begon zo als een ‘custom made’ videoanalysetool voor de KNVB. Van daaruit creëerde QuESD het op zichzelf staande product dat het nu is.

Compilatie op de iPod

Alles draait bij de tool rond het eenvoudig beheren, behandelen en presenteren van videobeelden. Bij het bekijken van wedstrijdbeelden kunnen trainers de match naar believen ontleden, opdelen in spelsituaties en die fragmenten labelen: balverlies, doelpunten tegen, hoekschoppen voor,… Bij het zien van (voor hen) relevante situaties klikken ze op een juiste ‘knop’ in de tool. In een aparte lijst komen de gelabelde fragmenten voor, die de trainer vervolgens naar believen kan bewerken: looplijnen, ballijnen, posities aanduiden op het beeld. De fragmenten kan hij dan erg eenvoudig in een presentatie gieten, met toevoeging van verklarende slides. “Elke trainer beseft dat hij op deze manier 10 minuten minder uitleg moet geven, want het is to-the-point. De speler die iets fout doet gaat niet meer in discussie, het verhoogt de efficiëntie en de uitleg is veel bevattelijker.” Emilo Ferrera zou de tool bij Brussels zelfs ooit tijdens de rust hebben gebruikt.

Waar trainers ook wild van zijn, aldus Beyen, is de export-functie: de presentaties kunnen gemakkelijk in een mpeg- of wmv-bestandje worden gegoten, op een dvd worden gebrand of op een iPod of Blackberry worden gezet. “Veel spelers hebben een iPod. Op de busreis naar het stadion kunnen ze dan hun persoonlijke compilatie bekijken.”

Na een wedstrijd kan een coach voorts een uitgebreid theoretische verslag opstellen, compleet met opstellingen, het wedstrijdbeeld, cruciale tactische situaties en de nodige videobeelden. En ook voor het scoutingapparaat van een club wordt SportVAS stilaan een must. De software bevat een uitgebreide Europese spelersdatabank, waarbij aan elke speler zowel objectieve gegevens (grootte, beste voet,…) als subjectieve beoordelingen van de scouts kunnen worden gehangen. “Clubs kunnen er ook hun jeugdspelers in invoeren”, aldus Beyen, “zodat ze van de eigen spelers een hele geschiedenis van evaluaties en rapporten kunnen opbouwen.”

Zuid-Amerika

In Nederland en België ligt het product van QuESD erg goed in de markt. Bijna alle teams in eerste nationale maken er gebruik van. Ook enkele teams in Duitsland, Turkije en Griekenland zijn klanten. Doel is heel Europa te veroveren. En binnenkort stort QuESD zich via een plaatselijke vertegenwoordiger ook op de Zuid-Amerikaanse markt. “Het belangrijkste pluspunt voor ons is wel het logo van de KNVB”, weet Beyen. “De tool wordt gebruikt binnen de Nederlandse trainersopleiding: om te slagen moeten de trainers analyses kunnen maken in ons programma. Bovendien staat Nederland qua voetbalkennis op wereldniveau enorm hoog aangeschreven. De Ajax-opleiding kennen ze overal. Dus als wij roepen dat we die als klant hebben, mogen we bijna overal ons verhaal doen.” “We brengen elk half jaar een update uit van onze software, elk half jaar iets nieuws. Dat houdt de klanten warm. Binnenkort komt er bijvoorbeeld een trainingsmodule bij.” Daarom volgt QuESD ook aandachtig de huidige experimenten in het voetbal met chips in ballen en shirts. “We gaan het wiel niet opnieuw uitvinden, maar zeker wel kijken wat ons product sterker kan maken.”

Springplank

In 2006 boekte QuESD een omzet van 500.000 euro. Welk aandeel daarvan van SportVAS afkomstig is, geeft Beyen niet mee. “SportVAS is nog een jong product”, zegt hij. “De verkoop is pas begonnen in 2004. Maar we zitten natuurlijk in een sterk stijgende lijn.” QuESD kan SportVAS overigens ook als springplank gebruiken. “Rond voetbal hangen veel bedrijven en wij maken niet alleen software voor voetbalclubs. Op dat vlak is het goed om naambekendheid te genereren via het voetbal, om zo ook andere opdrachten binnen te halen.”

Stefan Grommen