Valt het u ook op? De belangrijkste concurrentie voor de closed source software van Microsoft komt al enkele jaren uit opensourcehoek. Van OpenOffice.org verscheen zopas de nieuwe versie 3. Een valabel alternatief voor MS Office 2007?

Zoals u waarschijnlijk ondertussen wel weet, is OpenOffice.org een door Sun gesponsorde opensourceversie van het commerciële StarOffice. In de praktijk komt er eerst een nieuwe OpenOffice uit. Sun gebruikt die dan als basis voor de commerciële versie StarOffice. Die bevat een aantal modules die niet open source zijn, maar verschilt voor de rest weinig.

De nieuwe OpenOffice heeft versienummer 3. Ze kwam met minder tamtam uit dan Microsofts Office 2007. Vaak bestaat er een groot visueel verschil is tussen de oude en de nieuwe versies van Microsoft-software. Bij software met publieke broncode is dat meestal niet het geval. Nieuwe Linux-versies lijken als twee druppels water op vorige. De belangrijkste vernieuwingen zitten onder de motorkap. Dat is ook het geval bij OpenOffice 3. De interface verschilt op enkele plaatsen van de vorige, maar dat valt niet direct op. De belangrijkste verschillen zitten intern en zijn van subtiele aard.

Zoals voorheen bestaat OpenOffice uit zes deelprogramma’s: de tekstverwerker Writer, het spreadsheetprogramma Calc, het presentatieprogramma Impress, het tekenprogramma Draw, het databaseprogramma Base en Math voor het opstellen van wiskundige formules.

Enkele nieuwigheden springen er meteen uit. Zo is er nu een systeemeigen versie voor MacOS, weliswaar alleen voor het Intel-platform. Mac-gebruikers krijgen nu ook een eigen versie van de OpenOffice Solver. Die lost wiskundige formules voor spreadsheets op. Microsoft sloopte zijn formuleoplosser juist uit Office 2008 voor de Mac. Het meest opvallende verschil zien wij bij de start van OpenOffice. In versie 2.4 kregen we nog een blanco venster te zien met alleen afrolmenu’s. In versie 3.0 is er een fraai overzicht van alle applicaties met grote pictografische snelstarttoetsen. Een klein punt van kritiek: je kunt alleen op het pictogram klikken en niet op de tekst ernaast.

Alle bestanden welkom

OpenOffice ondersteunt ODF 1.2 en alle Office 2007 bestandsformaten. Dat laatste geldt alleen voor het lezen van bestanden. Ondersteuning voor PDF/A (lezen en schrijven) is nog altijd van de partij.

Het beeldafsnijden (de ‘crop’-functie) in Draw en Impress zijn veel intuïtiever. Het werkt nu zoals bij de meeste andere grafische programma’s. In de tekstverwerker kunt u nu snel en gebruiksvriendelijk meerdere bladzijden in kolommen bekijken. Gebruikers van Calc vroegen al langer de mogelijkheid om eigen foutenbalken en regressievergelijkingen te tonen. In OpenOffice 3.0 is het eindelijk mogelijk om foutenbalken te tekenen op basis van foutenbereiken in cellen. Bovendien kunt u naast de gevraagde regressievergelijkingen nu ook correlatiecoëfficiënten afbeelden. Rekenbladen kunnen voortaan uit 1024 kolommen bestaan in plaats van de vroegere 256. Daarmee is een van de belangrijkste hinderpalen tegenover Excel eindelijk van de baan.

Meerdere gebruikers kunnen nu ook aan eenzelfde, over een netwerk gedeeld document werken. Sommige structurele eigenschappen van een document (zoals lay-out en bepaalde formaten) kunnen dan niet meer gewijzigd worden. U krijgt hiervan wel een melding. Een leuke eigenschap is dat notities van meerdere gebruikers in een document in een andere kleur per gebruiker getoond worden.

Compatibiliteit

Wij lazen een omvangrijk boek in dat aangemaakt was in Word 2003. Het bevatte voet- en eindnoten, indices en behoorlijk wat lay-out. Inlezen in OpenOffice lukte probleemloos. Daarna bewaarden we het document en lazen het terug in in MS Word 2007. We konden geen verschil vaststellen met de originele versie. De compatibiliteit lijkt dus dik in orde.

Bij de spreadsheets is er nog altijd geen standaardondersteuning voor Microsoft-macro’s. Dat maakt het er niet eenvoudiger op om een spreadsheet te gebruiken die voor zijn functie zwaar leunt op MS-macro’s. Nochtans blijkt er vanaf OpenOffice 2.3 wel een optie ingeschakeld te kunnen worden om Microsoft macro’s te ondersteunen. Bij OpenOffice heet dat VBA-macro’s. U zet ze aan door een spreadsheet met een Microsoft-macro te openen en de macro’s niet uit te voeren maar eerst te editeren. Zet vooraan de macro dan ‘Option VBASupport 1’ en bewaar. Daarna kunt u de Microsoft-macro uitvoeren in OpenOffice. Doe dit uiteraard alleen met macro’s die afkomstig zijn van een bron die u vertrouwt.

Conclusie

OpenOffice 3 biedt een aantal interessante nieuwigheden. Wij hebben wel de indruk dat een versie-nummer 2.5 hier wellicht meer op zijn plaats geweest zou zijn. Qua functionaliteit en gebruiksvriendelijkheid komt deze gratis kantoorsuite weer een stapje dichter bij rivaal Microsoft Office 2007. Wellicht vinden vele bedrijven het juist interessant dat de interface dichter aanleunt bij Office 2003. Qua prijs is er alleszins geen concurrentie. Als bedrijf kunt u zelfs onderhoudscontracten krijgen.

Johan Zwiekhorst