Het is misschien wat overdreven om van een erp-revival te spreken. Toch stellen we vast dat de Belgische markt voor erp blijft groeien. Dat heeft alles te maken met de interesse van het kmo-segment.

Naar goede jaarlijkse gewoonte brengt Data News verslag uit over de stand van zaken in de Belgische erp-markt. De cijfers die we daarbij hanteren zijn afkomstig van Computer Profile, dat in opdracht van Data News drieduizend Belgische bedrijven en overheidsinstellingen (met minstens vijftig medewerkers) aan de tand voelde over het gebruik van kritische applicaties. Wat daarbij meteen opvalt is dat SAP zijn aandeel in de erp-markt verder uitbreidt: 32 % tegenover 31 % vorig jaar, 29 % in 2011. SAP blijft daarmee met voorsprong de grootste erp-leverancier in de Belgische markt. De tweede plaats is voor Microsoft met een marktaandeel van 17,2 %. Vorig jaar was dat 16 %. Het aandeel van Microsoft is daarmee voor het eerst net iets groter dan dat van de maatwerkoplossingen. Het ziet er naar uit dat steeds meer bedrijven hun maatwerk aan de kant schuiven. In 2011 was maatwerk nog goed voor een marktaandeel van 20 %. Dat is intussen gezakt tot 17,1 %. De trend is nog duidelijker wanneer we vergelijken met de cijfers van vier jaar geleden. Sinds 2009 steeg het marktaandeel van SAP van 27 tot 32 %. Bij Microsoft ging het van 12,2 naar 17,2 %. Oracle neemt in alle ranglijsten consequent de vierde plaats in.

Delen we de markt op volgens de omvang van de bediende klanten, dan krijgen we een paar uitschieters te zien. In het segment van de grootste bedrijven blijft het overwicht van SAP gehandhaafd (61 %). In de kmo-markt voeren Microsoft en maatwerk de toon, met een aandeel van telkens 22 %. SAP volgt daar pas op de derde plaats met 18 %. Volgens de verwachting van de Duitse leverancier zal dat cijfer de komende jaren echter stijgen. “De kmo-sector is voor ons de belangrijkste groeimarkt”, zegt Guy Van Wilder, verkoopdirecteur ecosystems & channel bij SAP Belux. Tot goed vijf jaar geleden had SAP in de kmo-markt inderdaad nauwelijks een noemenswaardige aanwezigheid. “We hebben zware inspanningen geleverd voor het kmo-segment. We hebben onder meer een partnernetwerk uitgebouwd.” Dat begint nu te lonen. Lange tijd bestond in de markt het idee dat SAP alleen oplossingen bood voor grote bedrijven en daardoor minder geschikt zou zijn voor de kmo. Het is een perceptie die SAP altijd met klem heeft tegengesproken. “Vandaag geeft Gartner ons gelijk”, zegt Guy Van Wilder. “In de kmo-markt voor erp plaatst Gartner ons in zijn magic quadrant boven Microsoft.”

VOORSPELBAAR TRAJECT

Vandaag hoort erp zowat tot de standaarduitrusting van een onderneming. Bijna tweederde (64 %) van de Belgische ondernemingen en organisaties met meer dan vijftig medewerkers hebben erp in huis. Het is een cijfer dat blijft stijgen. Ter vergelijking: in 2006 ging het om 57 %. We leiden er uit af dat bedrijven ondanks de economisch moeilijke omstandigheden blijven investeren in erp. Toch is er een groot verschil met de eerste erp-golf van eind de jaren ’90. Toen was the sky nogal dikwijls the limit. Bedrijven stortten zich vaak onvoldoende voorbereid in een erp-avontuur, waarna de implementatie bleef aanslepen en de kosten danig de pan uit swingden. Die tijd is wel degelijk voorbij. “Wanneer bedrijven vandaag in erp investeren, doen ze dat met een duidelijk doel voor ogen”, zegt Tim Claes, business strategy manager bij RealDolmen. “Ze willen hun processen verbeteren, via een voorspelbare erp-implementatie.” Als implementator van Microsoft Dynamics AX heeft RealDolmen in dat verband verschillende best practices uitgewerkt voor specifieke sectoren, zoals gezondheidszorg en groothandel. “Dat laat een duidelijke, voorspelbare aanpak toe. Bedrijven kunnen zich richten naar het voorbeeld, daar hun processen aan aanpassen en zo maatwerk vermijden.”

Analisten kondigden de voorbije jaren meer dan eens aan dat erp dood zou zijn. De cijfers tonen echter een Belgische markt met potentieel. Bij de productiebedrijven, groothandel, retail en nutsbedrijven is de dekkingsgraad van erp het hoogst. In andere sectoren blijft er nog heel wat ruimte: overheid, onderwijs en gezondheidszorg op kop. “Niet zo lang geleden las je wel eens dat het einde van erp in zicht was,” zegt ook Franky Geldhof, applications director bij Oracle. “De erp-suites waren te duur en te log om te beantwoorden aan de noden van de modulaire, wendbare ict-wereld.” Daar reageren de leveranciers op met aangepaste, sectorspecifieke oplossingen. “Zo komt erp ook binnen het bereik van de kmo, voor wie de oplossing vroeger misschien inderdaad te duur of te complex was.” Oracle werkte gepreconfigureerde templates uit voor onder meer retail, voeding en productie. “Die aanpak kort de implementatietijd in en laat het bedrijf toe heel gericht een aantal processen te ondersteunen.”

BREDER PLATFORM

Volgens RealDolmen ligt de sleutel tot succes trouwens niet langer bij erp alleen. “Bedrijven zijn op zoek naar een bredere, geïntegreerde oplossing”, aldus Tim Claes. “Vaak gaat het om de combinatie van erp met toepassingen als crm, business intelligence of document management.” Microsoft zet in dat verband graag zijn brede technologische platform in de verf. Medewerkers die al vertrouwd zijn met Office en Outlook zouden de stap naar andere toepassingen van Microsoft makkelijker zetten. Ons marktonderzoek bekeek naast erp ook de markt voor crm. Ook daar blijft SAP tot nader order de grootste speler, met een marktaandeel van 30,1 %. Microsoft volgt op de tweede plaats met 16,2 %. Opvallend: Salesforce.com scoort goed met 10,8 %. In dat geval blijkt het cloudmodel te werken. In de erp-markt blijft het gebruik van cloud marginaal: 2 % tegenover 1 % vorig jaar. De verwachting is ook niet meteen dat we daar in het komende jaar een spectaculaire verandering in zullen zien. Toch zien we een verschuiving richting centralisatie. Net de helft van de ondernemingen heeft de erp-oplossing ter plaatse op een eigen server draaien. Vorig jaar was dat nog 56 %. In 39 % van de gevallen draait de software op een andere locatie van het bedrijf, tegenover 35 % in 2012. Ook klassieke hosting stijgt: van 8 naar 10 %. Mogelijk zet die centralisatiebeweging in de toekomst de deur open naar meer interesse voor het cloudmodel. “Vandaag zien we dat er vooral vraag is naar cloudoplossingen voor human capital management en voor crm”, zegt Franky Goedhals. “Wellicht gaan steeds meer bedrijven uitkijken naar een gemengde aanpak. De kernapplicaties blijven daarbij op eigen servers staan, aangevuld met cloudoplossingen voor specifieke diensten of processen.”

Dries Van Damme

Bij de productiebedrijven, groothandel, retail en nutsbedrijven is de dekkingsgraad van erp het hoogst.