Het nieuwe BIPT moet slagkrachtiger

Er waren op 1 juli van dit jaar in de Europese Gemeenschap welgeteld 34.040.166 gebruikers van mobiele breedbandtelefonie. Gemiddeld 6,9 procent van alle Europeanen maakt er actief gebruik van. Helemaal onderaan de penetratielijst staat België. Bij ons heeft amper 0,3% van de bevolking toegang tot de nieuwe telefoondiensten.

Er waren op 1 juli van dit jaar in de Europese Gemeenschap welgeteld 34.040.166 gebruikers van mobiele breedbandtelefonie. Gemiddeld 6,9 procent van alle Europeanen maakt er actief gebruik van. Helemaal onderaan de penetratielijst staat België. Bij ons heeft amper 0,3% van de bevolking toegang tot de nieuwe telefoondiensten.

Ook in de Belgische huiskamers verloopt de intrede van het internet de laatste jaren een stuk trager dan in de meeste andere Europese landen. Hoezo? Heeft iedereen dan niet al lang internet? Wij, dagelijkse gebruikers vinden het bijna ondenkbaar dat je nog door het leven gaat zonder e-mailadres en internetaansluiting. Wij kunnen ons al niet meer voorstellen hoe het vroeger was, niet eens zo lang geleden trouwens. De internetpenetratie in België bereikt vandaag 26 procent afgaand op het bevolkingsaantal of ruim 61 procent van de gezinnen. Wij scoren daarmee iets beter dan Duitsland en Frankrijk, maar wel een flink stuk slechter dan Nederland. Daar heeft respectievelijk 35,8 procent van de bevolking toegang tot breedbandinternet en zelfs 82 procent van de gezinnen. Door deze tragere groei zijn we qua internetpenetratie de laatste jaren teruggevallen van de tweede plaats naar de zevende plaats in Europa.

Derde vaststelling: de tarieven voor telefonie en internet in ons land zijn de laatste jaren nauwelijks gedaald. Terwijl de rest van Europa volop geprofiteerd heeft van de prijzenslag in de sector, is het pas in 2008 dat Belgacom en Telenet hun aanbiedingen aanzienlijk verbeterd hebben in snelheid en downloadvolumes. Ook bieden zij pas recent goedkopere internetformules aan. Dat Belgacom en in Vlaanderen Telenet een dergelijke dominante positie blijven behouden op de markt is op lange termijn een slechte zaak voor de eindgebruiker én voor de overheid. Zo’n duopolie zal vroeg of laat leiden tot een vertraging van de investeringen en bijgevolg een vertraagde intrede van innovaties. Het duopolie over kabel en koperdraad verhindert tevens dat andere marktspelers met gelijke wapens kunnen strijden.

De federale regering is om die reden vast van plan om de telecommarkt open te breken. Midden volgend jaar veilen we een vierde umts-licentie. Telenet is geïnteresseerd maar er zijn meer gegadigden. We zullen in 2009 ook minstens één, wellicht meer nieuwe vergunningen uitreiken in de 2,6 gigahertz band, geschikt voor WiMAX en LTE, mobilofonie van de vierde generatie. België is wereldwijd een van de eerste landen om LTE aan te bieden. Er komen ook vier WiMAX-licenties in de 3,5 Ghz band, en twee in de 10 Ghz band, bestemd voor draadloos dataverkeer in bedrijvenparken. Uiteraard kunnen al die frequenties ook gebruikt worden voor spraak, tv en andere diensten.

Maar we moeten ook het BIPT, de telecomregulator, slagkrachtiger maken. We krijgen van Europa terecht de kritiek dat onze reglementering niet genoeg macht geeft aan het BIPT om op te treden. Er zitten te veel lacunes en onduidelijkheden in de wetgeving. Daardoor worden al te veel besluiten van het BIPT aangevochten. Voor het hof van beroep zijn op dit moment meer dan 60 zaken hangende. U weet dat ik geen voorstander van boetes en overdreven regelgeving maar het verheugde mij dat Belgacom afgelopen zomer een boete kreeg van 3,1 miljoen euro. Het was de eerste echte boete die het BITP in 14 jaar tijd heeft uitgeschreven. De operatoren vinden met hun aanhoudende excuses blijkbaar geen gehoor meer bij de regulator. Ik vind dat een goed teken. Niet dat het BIPT nu iedere week zo’n boete moet uitschrijven, maar de operatoren zullen voortaan wel meer op hun hoede zijn, en zich schikken naar de regels.

Het BIPT krijgt binnenkort een nieuwe raad van bestuur. Geen politieke benoemingen maar goed gescreende kandidaten die zullen worden beoordeeld door een onafhankelijke jury. De openstelling van de kandidaturen verschijnt deze maand in het Staatsblad. De regering maakt de definitieve selectie maar er zullen vooraf geen kandidaten naar voor geschoven worden.

We willen het BIPT ook een collegialer karakter geven. In het verleden was de regulator vooral de optelsom van vier mensen die beslissingen namen. Tot slot zou het BIPT een duidelijke visie moeten vooropstellen, zoals die intussen in heel Europa ingang heeft gevonden. Het doel: de creatie van een open, transparante markt waar iedereen op gelijke voet behandeld wordt en elke schijn van partijdigheid verdwenen is die gericht is op een actieve zoektocht naar nieuwe investeringen. Dat is de opdracht van het nieuwe BIPT, en van iedereen die zich kandidaat stelt voor een functie in de raad.

De vraag is of al die maatregelen zullen volstaan om het computerloze deel van de bevolking de digitale wereld binnen te loodsen. Ook de handelaars kunnen en moeten de consumenten overtuigen om een computer te kopen of over te stappen op een nieuwe aansluiting. En het is de overheid die de mensen op het juiste spoor kan zetten. Met gratis cursussen bijvoorbeeld. In de groep van zelfstandigen is het gebrek aan vaardigheden de grootste drempel om een computer te gebruiken. Met persoonlijke startpagina’s, een toegangspoort voor niet of minder ervaren gebruikers. Met een helpdesk. Met sensibileringscampagnes. Met goed gecommuniceerde elektronische diensten: Tax-on-web, Police-on-web, de elektronische identiteitskaart, het elektronische rijksregister. Het is weer eens wat anders, Van Quickenborne die een actieve rol van de overheid bepleit. Of liever: die onze passiviteit in de telecomsector bestrijdt.

Vincent Van Quickenborne (Open VLD) is federaal minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen.