Eerst was het in de tweede helft van 2008. Vervolgens werd begin 2009 vooropgesteld, en nu ziet het er naar uit dat het ten vroegste september 2010 wordt. Het keer op keer uitstellen van het startschot voor de biedingsronde voor nieuwe toplevel domeinnamen zorgt voor frustratie. “Het zou mooi zijn als men in Brussel de definitieve datum vastlegt.”

Op de Icann Meeting in Seoul werd duidelijk dat er nog steeds geen datum is vastgelegd waarop de aanvragen voor nieuwe internetachtervoegsels van start kunnen gaan. Zeker rond de bescherming van merknamen duiken er nog te veel vraagtekens op. Al blijkt nu ook dat er technische beperkingen zijn. Men kan de rootzone niet zo-maar uitbreiden met tienduizenden nieuwe suffixen. Icann, de organisatie die wereldwijd het domeinnaamsysteem beheert, heeft het project rond nieuwe gTLD’s (generic top level domains) opgezet omdat het huidige domeinnaamsysteem stilaan verzadigd geraakt. Nieuwe marktopportuniteiten creëren is één van de basisopdrachten van de organisatie, en wanneer een model op zijn grenzen botst, is het logisch dat er op zoek gegaan wordt naar iets nieuws.

Aanvankelijk klonk het dat zowat iedereen voor een eigen internetachtervoegsel zou kunnen gaan, maar die piste heeft men al lang verlaten. Icann legt zeer strikte regels op aan mogelijke kandidaten. Zo zal de beveiligingsmethode DNSSEC verplicht zijn bij de nieuwe suffixen, moet je als kanshebber minstens 20 nameservers ter beschikking hebben, en is de vertrekprijs opgelopen tot 185.000 dollar, plus een jaarlijkse ‘werkingskost’ van 75.000 dollar. Bovendien moet je kunnen bewijzen dat je minstens vijf jaar financieel kan ‘overleven’.

Onder druk van de grote merkhouders wordt er dan weer een ‘IP clearinghouse’ in het leven geroepen, een soort van database waarin alle geregistreerde merken worden opgenomen. Bedoeling is het IP clearinghouse te raadplegen bij klachten over intellectueel eigendom. En indien merkhouders bezwaar maken bij de introductie van een nieuwe gTLD, volgt er sowieso een geschillenprocedure.

“Icann creëert interessante mogelijkheden voor de merkhouders, maar anderzijds staat het als een paal boven water dat deze laatsten in de buidel zullen mogen tasten”, zegt Jan Vannieuwenhuyse van het BIPT. “Een voor de hand liggende vraag is of de kosten in verhouding staan tot de baten. Icann is eigenlijk vergeten om een degelijke impactanalyse te maken, die niet enkel kijkt naar de domeinnaamindustrie. Die oefening is men nu pas aan het maken.”

Gefaseerde introductie

Eén van de gevolgen zou kunnen zijn dat men de domeinnaamruimte gefaseerd gaat opengooien. De GAC, het adviescomité van de verschillende internationale overheden, is alvast vragende partij voor zo’n gefaseerde introductie van nieuwe top level domeinen. “De GAC wil eigenlijk verschillende categorieën invoeren”, gaat Vannieuwenhuyse verder. “Bijvoorbeeld de categorie van de geografische en culturele gTLD’s, waaronder ook .vla valt. Die zou men dan prioriteit kunnen geven.”

Enkele partijen die al zwaar geïnvesteerd hebben in mankracht en marketing rond hun mogelijke nieuwe toplevel domein (denk maar aan .berlin, .eus of .gal), zijn alvast gewonnen voor een ‘step by step’-benadering. Zij vragen een speciale ‘fast track’-procedure, een voortijdige opening van het ‘biedingvenster’ zeg maar, om sneller de markt te kunnen betreden met hun gTLD. En om zo het hoofd boven water te kunnen houden. Want hun geld raakt op.

Opvallend: bij het begin van de meeting in Seoul gaf ceo Rod Beckstrom van Icann nog te kennen dat iedereen over dezelfde kam zal worden geschoren, maar naarmate de week vorderde, begon het er steeds meer op te lijken dat de organisatie de plannen voor een gefaseerde introductie wel degelijk in overweging wil nemen, al was het maar omdat een vervroegde opening een mooie test zou zijn.

“Grote vraag luidt dan hoe er zal gewerkt worden. Omwille van de technische beperkingen kunnen er in eerste instantie allicht maximum een honderdtal nieuwe gTLD’s ingevoerd worden. Hoe ga je bepalen wie eerst komt wanneer de kraan wordt opengezet? Er is dus sprake van schaarste, terwijl er nu al bijna 100 potentiële kandidaten zijn voor een nieuwe internetsuffix.”

Icann Brussels

De andere grote vraag is natuurlijk wanneer de aftrap gegeven wordt voor de biedingronde. Dat er nog geen datum in zicht is, zorgt voor frustratie. “Maar in tegenstelling tot wat je her en der hoort fluisteren, kan het verhaal van de nieuwe gTLD’s niet meer worden stilgelegd”, vertelt Rudi Vansnick, voorzitter van de Belgische afdeling van Isoc.

“Intussen is men de debatten over het onderwerp zo beu, dat de verschillende partijen stilaan naar elkaar aan het toegroeien zijn. Als het clearinghouse helemaal rond is, en de merkhouders beseffen dat ze geen legertje advocaten zullen moeten inhuren om zich te beschermen, zal het proces in een stroomversnelling komen.” Vansnick acht het niet onmogelijk dat er op de Icann Meeting in Brussel (in juni 2010), een definitieve datum wordt vastgelegd. Eurid, de beheerder van het Europese toplevel domein .eu, wordt de gastheer van Icann Brussels. “En met de EU als promotor, zal er toch sterk gelobbyd worden om daar de eerste stap te zetten”, klinkt het nog. “Het deeg zal verder gekneed worden tijdens de Icann Meeting in Kenia, maar ik hoop echt dat men het brood zal kunnen bakken in Brussel. En dat we naar het einde van 2010 de eerste nieuwe gTLD van start kunnen zien gaan.”

Dat Europa vragende partij is voor meer inspraak in het Icann-verhaal, weten we al langer. De Commissie reageert dan ook verheugd op het feit dat Icann voortaan niet meer moet rapporteren aan het Amerikaanse ministerie van Handel. “De GAC krijgt meer verantwoordelijkheid, wat een stap in de goede richting is, maar ook een stap die in het juiste perspectief moet worden geplaatst”, vindt Vannieuwenhuyse.

“Wat nog veel fundamenteler is, is de internationalisatie van de IANA (Internet Assigned Names Authority)-functie.” Iana is zowat de ‘boekhouder’ van het internet. De organisatie beheert de rootzone file, en beslist wie er aan kan en wie niet. Het contract tussen het Amerikaanse ministerie van Handel en Icann met betrekking tot de Iana-functie, loopt pas af in september van 2010. “Ook daar hopen we om naar meer en breder internationaal toezicht te kunnen gaan”, besluit de BIPT-specialist. “Rusland, China en Brazilië hechten heel veel waarde aan het lossen van Iana. Om de reële dreiging van de balkanisering van het internet volledig weg te kunnen nemen, zal men ook daar een oplossing voor moeten vinden.”

Frederik Tibau

‘Icann is eigenlijk vergeten om een degelijke impactanalyse te maken, die niet enkel kijkt naar de domeinnaamindustrie’