Dit jaar worden er volgens marktonderzoeker Gartner ruim twintig miljoen netbooks verkocht. Wij hebben er zestien getest.

Het succes van de netbook lijkt sinds het hard toeslaan van de economische crisis niet meer te stoppen. Netbooks zijn vooral populair omwille van hun lage prijs. Btw inbegrepen betaal je er naargelang de uitrusting 250 à 450 euro voor. U moet dan wel bereid zijn compromissen te sluiten. Vier beperkingen springen in het oog: kleine schermen en toetsenborden, relatief trage hardware, het ontbreken van een interne cd- of dvd-drive en de beperkte autonomie voor de versies die zijn uitgerust met een accu met drie cellen. De versies met zes-cellenaccu’s wegen iets zwaarder, maar houden het wel dubbel zo lang uit. Reken op een autonomie van 2,5 à 3,5 uur voor de lichte exemplaren en tot maximaal 8 uur voor de iets zwaardere exemplaren. In deze test weegt de lichtste netbook net geen kilogram, terwijl de zwaarste niet boven de anderhalve kilogram uitkomt.

Uitrusting

Bijna alle huidige netbooks gebruiken een Intel Atom N270 processor met een kloksnelheid van 1,6 GHz. Reken op de helft van de prestaties van een vergelijkbare “normale” x86-processor. Ondertussen is er de Atom N280 met bijna dezelfde kloksnelheid als de N270 (1,66 GHz), maar een iets snellere geheugenbus (667 MHz). Een van de Acer One’s in deze test heeft een N280, maar gebruikt nog dezelfde videochip als de andere netbooks. De bedoeling is dat de N280 binnenkort gecombineerd wordt met een efficiëntere grafische schip, de GN40. Twee fabrikanten leveren concurrenten voor de Intel Atom. Nvidia heeft de Tegra met een ARM RISC-architectuur. En VIA levert de Nano met x86-architectuur. In deze test gebruikt alleen de HP Mini 2133 een alternatieve processor, namelijk die van VIA.

De typische netbook heeft een schermpje van 8,9 inch (23 cm). Sommige duurdere exemplaren gaan tot 10,1 inch (25,4 cm). De schermresolutie varieert van 800 x 600 tot 1.280 x 769 pixels. Door de gebruikte led-verlichting zijn de schermpjes opvallend helder. De schermletters zijn wel erg klein. Ook de toetsenbordjes zijn krap bemeten. Alle netbooks hebben Blue-tooth 2.0 aan boord. Maar de meeste bieden alleen 802.11b/g WiFi aan. Slechts enkele ondersteunen ook Draft 802.11n. Ook een Express-Card-sleuf ontbreekt meestal. Meer daarover in de individuele besprekingen.

Prestaties en testmethode

Als we in onze benchmarkarchieven duiken, dan moeten we concluderen dat de huidige generatie netbooks prestaties aflevert die vier à vijf jaar geleden normaal waren. Ze zijn dus geschikt voor Windows XP en Linux, maar minder voor Windows Vista. De tabel met de testcijfers vindt u op onze website in de rubriek Specials (datanews.be/specials)

In onze prestatiescore wegen de autonomie (met 30%) en het gewicht (met 15%) zwaar door. Laten we die wegingen weg dan liggen de pure prestaties heel dicht bij elkaar. We hebben ook de prijs afgewogen in de Waar-voor-je-geld score (70% prestatiescore en 30% prijsscore).

Individuele besprekingen per merk

We belichten wegens plaatsgebrek alleen de opvallendste eigenschappen en positieve en negatieve punten. De opgegeven autonomie is met de schermverlichting op halve kracht.

Acer Aspire One A110 / Packard Bell dot

1De Packard Bell dot is een variant van de Acer Aspire One A110. Het door leds verlichte scherm heeft een diagonaal van net geen 9 inch en toont 1024 x 600 pixels. Op het compacte toetsenbord kunt u toch met tien vingers typen. De muistoetsen zitten aan de zijkanten van het aanraakgevoelige vlak. Van de Aspire One ontvingen we de versie met een kleine accu; de dot had de grotere accu met zes cellen. De kleine accu biedt een autonomie van 2,5 uur, de grote bijna acht uur.

Acer Aspire One D150

2Het belangrijkste verschil tussen de A110 en de D150 is de CPU: de D150 heeft een Atom N280 CPU. Heel veel verschil levert dat qua prestatie niet op. De hardware is grotendeels identiek, al zijn er wel wat aanpassingen in het design. Het scherm van de D150 is groter (10,1 inch), maar de resolutie blijft identiek. De (kantelende) muistoets zit hier onder het aanraakgevoelig vlak. We ontvingen de versie met grote accu (1,36 kg). Die houdt het 7,5 uur uit.

Asus Eee PC 1000H

3De 1000H weegt bijna anderhalve kilogram. De vrij grote accu is volledig geïntegreerd in de kast. Dat levert een autonomie van bijna vijf uur op. Het door leds verlichte scherm heeft een diagonaal van 10-inch (25,4 cm) met 1024 x 600 pixels. Het toetsenbord is compact, maar je kunt er redelijk vlot met tien vingers op typen. De wifi-chip is van het snellere 802.11n type.

Dell Mini 9 (Inspiron 910)

4De Mini 9 van Dell is net zoals de netbooks van Hercules en Toshiba van het iets compactere soort. Het heldere, led-verlichte scherm heeft een diagonaal van 8,9 inch en biedt een resolutie van 1.024 x 600 pixels. Het toetsenbord is vrij klein en mist een rij functietoetsen: die moet je als Fn-toetsencombinatie oproepen. De accu heeft vier cellen en houdt het 3,5 uur uit. Deze netbook is alleen verkrijgbaar met een solid state disk (ssd) van naar keuze 8 of 16 GB. Kies de iets duurdere 16 GB versie, want de standaard geïnstalleerde software heeft zelf al bijna 8 GB nodig.

Hercules eCafé EC-900 H60G-IA(W)

5De eCafé EC-900, die in Taiwan door MiTAC wordt gefabriceerd, is een stuk compacter dan de collega’s, Dell en Toshiba uitgezonderd. Het ontspiegelde scherm heeft een diagonaal van 8,9 inch en toont 1024 x 600 pixels. Het toetsenbord is erg klein. De eCafé EC-900 bestaat in twee uitvoeringen: ‘IA’ met 512 MB geheugen en een aangepaste versie van Mandriva Linux en ‘IAW’ met 1 GB geheugen en Windows XP Home. Mandriva Linux werkt veel vlotter dan Windows XP. Beide versies houden het bijna zes uur uit. De wifi-chip is van het snellere 802.11n type.

Fujitsu-Siemens Amilo Mini Ui 3520

6Het scherm van de kraakwitte Fujitsu-Siemens Amilo Mini Ui 3520 heeft een diagonaal van net geen 9 inch en 1024 x 600 pixels resolutie. Het toetsenbord is aan de krappe kant. Deze netbook heeft als een van de weinige een Express-Card/54-sleuf. (Ook bij HP en Lenovo.) Hij houdt het drie uur uit op een volle 3-cellenaccu.

HP Compaq Mini-Note 2133 / HP Mini-Note 2140

7De Compaq Mini-Note 2133 was HP’s eerste netbook. HP verkoos een VIA Nano C7-M CPU. De opvolger HP Mini-Note 2140 lijkt er sterk op, maar gebruikt wel een Intel Atom N270. Model 2133 heeft een 8,9 inch scherm met een resolutie van 1280 x 769 pixels. Model 2140 heeft een 10,1 inch scherm met 1024 x 576 pixels. Allebei worden ze geleverd met 2 GB geheugen en Windows Vista als besturingssysteem. De bouwkwaliteit van beide modellen is uitmuntend. Het toetsenbord is voldoende groot om er vlot met tien vingers op te typen. Vista draait iets sneller op model 2140 dan op 2133, maar volgens ons zijn XP of Linux beter geschikt voor netbooks. Beide HP’s hebben een ExpressCard/54-sleuf. (Ook nog bij Fujitsu-Siemens en Lenovo). Hij houdt het drie uur uit op een volle 3-cellenaccu, zijn opvolger drie kwartier langer.

Lenovo ideapad S10e

8De gitzwarte, erg zakelijk ogende ideapad S10e van Lenovo wordt gebouwd in de fabriek van Quanta Computer in Taiwan. Van de ThinkPads nam deze ideapad de automatische systeemupdate via ThinkVantage System Update over. Andere ThinkVantage-hulpprogramma’s zijn verder niet geïnstalleerd. De toetsen van het toetsenbord zijn redelijk klein, maar u kunt er met wat moeite toch met tien vingers op tikken. Zet u deze netbook aan, dan verschijnt vrijwel ogenblikkelijk Lenovo QuickStart. Doet u verder niets, dan start na enkele seconden Windows XP Home Edition ULCPC (of SUSE Linux Enterprise Desktop als u voor deze optie koos). QuickStart is een Linux-achtig minibesturingssysteem waarmee u basistaken kunt uitvoeren zonder dat u Windows hoeft te starten. QuicStart is gebaseerd op het real-time OS SplashTop van het Amerikaanse bedrijf DeviceVM. De Lenovo ideapad heeft een ExpressCard/34-sleuf. (Ook bij Fujitsu-Siemens en HP.) De door ons geteste versie met kleine accu biedt een autonomie van iets meer dan 3,5 uur.

Medion akoya mini netbook E1210 / MSI Wind U100

9Computerfabrikant MSI levert zijn netbooks vooral als OEM. Wij testten de MSI Wind U100 en een OEM-versie daarvan, de Medion akoya mini netbook E1210. De Wind is onder verschillende merknamen zowel met Linux als Windows XP Home verkrijgbaar in geheugenconfiguraties variërend van 512 MB tot 2 GB. Het 10-inch scherm biedt een resolutie van 1024 x 600 pixels. Het toetsenbord is voldoende groot om er vlot met tien vingers op te typen. Beide versies hadden een kleine accu. Die houdt het ongeveer 2,5 uur uit. Dit is een van de weinig netbooks waarvan de wifi-chip ook Draft 802.11n ondersteunt.

Samsung NP-NC10

10e Samsung NC10 is een ietsje groter en zwaarder dan wat gebruikelijk is voor de huidige generatie netbooks. Dat heeft onder andere te maken met het relatief grote breedbeeldscherm (10,2 inch) en het feit dat alleen een 6-cell accu verkrijgbaar is. De NC10 houdt het overigens tussen de zes en de zeven uur uit op een volle accu. De bouwkwaliteit is goed. De toetsen van het toetsenbord zijn redelijk groot, zodat je er vlot met tien vingers op kunt typen. Het aanraakgevoelige vlak is echter vrij klein. Alle toetsen zijn bedekt met een speciale antibacteriële laag op basis van zilverdeeltjes. Samsung levert een handig hulpprogramma mee om de drivers en het bios automatisch te upgraden (Samsung Update Plus).

Toshiba NB100-10Y

11Toshiba’s NB100-10Y netbook lijkt qua formaat op de Hercules eCafé EC-900 maar weegt lichter. De bouwkwaliteit van deze door Toshiba zelf geproduceerde netbook is meer dan OK. Het erg heldere, door leds verlichte scherm heeft een diagonaal van net geen 9 inch met 1024 x 600 pixels. De toetsen zijn erg klein. Met tien vingers typen lukte ons nauwelijks. Ook het aanraakgevoelig vlak onder toetsenbord is klein. De accu met zes cellen houdt het iets meer dan viereneenhalf uur uit.

Conclusie

Deze kleine laptops zijn echt niet bedoeld om er uren na elkaar op te werken. Op verplaatsing kunnen ze wel goede diensten bewijzen. De HP Mini 2140 en Dell Mini 9 halen de hoogste prestatiescore. Houden we rekening met de prijs dan heeft de Hercules eCafé de beste papieren. De onderlinge verschillen zijn echter niet zo groot. Prijs en uitrusting zullen dus de doorslag geven bij een keuze.

Jozef Schildermans