Femtocellen zijn de voorbije maanden uitgegroeid tot een echte hype. Maar hoe lang gaat het nog duren voor ze ook daadwerkelijk in de markt gezet worden? En wat zijn de voor- en nadelen van de nieuwe technologie?

Mobiele data boomt. Maand na maand stijgt het verkeer op de mobilofonienetwerken. En de klanten checken niet alleen hun mail, maar kijken ook filmpjes op YouTube. In landen waar de iPhone gelanceerd is, neemt de mobiele dataconsumptie op sommige netwerken toe met factor 30.

Netwerkoperatoren zitten met de handen in het haar, zo viel te horen in de wandelgangen van het Broadband World Forum in Brussel. Als er vandaag een bedrijfje op de proppen zou komen met een mobiele killerapplicatie, zou dat de doodsteek kunnen betekenen voor heel wat mobiele netwerken. Als alle iPhone-gebruikers massaal video’s zouden gaan downloaden op hun hebbeding: idem dito.

Kunnen femtocellen misschien hun steentje bijdragen om de impact van de stijgende datatrafiek op de mobiele netwerken te verkleinen? Operatoren geloven dat toch graag. Zij zouden een groot deel van het dataverkeer op hun macronetwerken graag via breedband tot bij de klant brengen, al was het maar om op die manier de effectiviteit van die macronetwerken te kunnen verbeteren.

Nu is er al wel langer sprake van femtocellen in de sector – herinner u de tests die Belgacom enkele maanden geleden aankondigde – maar het is toch pas sinds kort dat de technologie niet meer weg te branden is uit de actualiteit. Voor wie niet helemaal mee is: femtocellen zijn kleine energiezuinige ‘basisstations’ die via breedband aangesloten kunnen worden op het netwerk van een provider, en die daarna gebruikt kunnen worden als een soort ‘privé-zendmastje’ om mobiel telefoonverkeer over het ip-netwerk te sturen.

Hét grote voordeel is een beter draadloos bereik binnenshuis. Dat is belangrijk, want het hoge frequentiespectrum van de huidige 3G-signalen dringt maar moeilijk door tot in het hart van een gebouw. De mobiele operator kan dan weer goedkoop de dekking van zijn netwerk uitbreiden, wat handig is voor UMTS. Door de gesprekken te versassen over het vaste net, kunnen ook de kosten worden gedrukt.

De besparingen kunnen dan worden doorgerekend aan de klanten. Die hoeven bovendien niet te investeren in nieuwe telefoons zodat ze in een afgebakend gebied goedkoper kunnen bellen met hun vertrouwd toestel. Bovendien hoeven die mensen geen nieuwe gsm te kopen, wat bij wifi wel het geval is.

Voordeel voor de operators

2009 wordt alvast hét jaar van de grote tests, zo voorspellen tal van specialisten op binnen- en buitenlandse congressen. Maar of de femtocel de populaire wifi-technologie van de troon zal stoten, is nog maar de vraag. In de meeste discussies gaat het immers vooral over de voordelen voor de operators. Wat is de echte meerwaarde voor de consument? Is hij wel geïnteresseerd in een betere dekking?

“In juni deden we een bevraging in zes Europese landen, waaruit bleek dat zestig procent van de respondenten nog nooit gehoord had van femtocellen”, relativeert Malcolm Latham van Motorola de hype. “Slechts zeven procent gaf toe een slechte gsm-ontvangst te hebben in de woning. Maar gevraagd of ze geïnteresseerd zouden zijn in betere dekking, antwoordde toch meer dan 50 procent positief. Er is dus zeker interesse.”

“Toch zijn het vooral de operators die voordeel kunnen hebben bij femtocellen”, geeft Paul Callahan van infrastructuurleverancier Airvana grif toe. “Telkens ze ergens een femtocel neerpoten, voeren ze de capaciteit van hun netwerk op. De operatoren doen er dus goed aan om de technologie zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor hun klanten. De consument zal niet snel bereid gevonden worden om zomaar 300 euro op tafel te leggen. Ik ga ervan uit dat volgend jaar heel wat femtocellen gratis zullen worden weggeven.”

Een zwak punt bij wifi-mobieltjes, is dan weer het gebrek eraan, wat in het voordeel kan spelen van femtocel-producten. “Interessante applicaties voor de iPhone of voor andere Nokia’s vertrekken allemaal van de premisse dat elke gsm een wifi-gsm is”, gaat Calahan verder. “Terwijl wifi in maximum 20 procent van de mobieltjes zal worden ingebouwd. De ‘dual-mode’ markt voor mobiele telefoons is niet interessant. De markt van de femtocellen is dat wel.”

Wifi niet uitgerangeerd

Keith Day van femtocel-ontwikkelaar Ubiquisys gelooft nochtans niet in een revolutie. “We weten eigenlijk niet goed welke kant het zal opgaan. Omdat we enkel met operatoren praten, en niet met eindgebruikers. Een populaire en ingeburgerde oplossing zoals wifi kan niet zomaar verdwijnen. Wifi is meestal gratis, en is aanwezig in honderden miljoenen woningen.”

“Bovendien is er geen enkele industrie waar het abonnementsverloop zo groot is als de mobiele industrie”, aldus nog Day. “Wat gebeurt er met de femtocel als je van operator verandert? En wat als je werknemers of je gezinsleden bij verschillende operatoren zitten? Hoe zit het met de interoperabiliteit en de gebruiksvriendelijkheid?”

Paul Calahan is optimistischer, en gelooft in geïntegreerde oplossingen. “Airvana heeft een overeenkomst afgesloten met Thomson, waarbij we femtocellen inbouwen in DSL wifi-routers. Met zoveel DSL-lijnen in West-Europa, is een geïntegreerd product misschien wel de beste oplossing. Zo kan je de klanten de garantie geven dat hun voice-gesprekken niet gestoord zullen worden wanneer iemand anders YouTube-filmpjes begint af te spelen.”

Frederik Tibau