Alleen voor hardcore innovatie of aantoonbaar succes haalt een investeerder nog zijn portefeuille boven. Maar ook op Plugg, het event voor internetentrepreneurs, werd het er ingepeperd: het investeringsklimaat is barslecht.

Voor wie zich thuis voelt in de wereld van technologiestart-ups en venture capitalists is de Europese web 2.0-conferentie Plugg – die voor de tweede keer georganiseerd werd in Brussel – een ware speeltuin. Overigens ook voor zij die in dit wereldje willen belanden. Er wordt in elk geval met veel respect gesproken over dat zeldzame ras, de ondernemers. Mike Butcher, hoofdredacteur van web 2.0-blog Tech Crunch UK/Ireland, hanteert al snel de analogie van “de eenzame spits in het voetbal”. En ook: “Jullie start-ups zijn het topje van de ijsberg voor wanneer de economie opnieuw aantrekt.” Inmaculada Martinez, digital media strategist bij investeerder Stradbroke Advisors, gaat zelfs zover om een applaus te vragen voor alle entrepreneurs in de zaal.

Europa versus VS

“Er is een nieuwe start-upcultuur ontstaan in Europa”, vindt Butcher. “We zijn geen Silicon Valley, maar tegenwoordig ontstaan door online netwerken wel gemakkelijker virtuele clusters.” Martinez treedt hem even later bij, maar maakt de bedenking dat we wel afmoeten van het complex “op het oude continent te leven”. “Wij zijn fantastische pioniers”, vindt zij, “maar verschrikkelijke marketeers.” Waarop een foto volgt van een doodsaai persbericht van het CERN dat de lancering van html aankondigt. “Afgestempeld door het financiële departement…” Moet er nog zand zijn? Ze breekt een lans voor Europees ondernemerschap, over de grenzen heen, al vindt ze wel dat de Europeanen zeker naar Silicon Valley moeten kijken. “Daar vormt de golf zich. Wij moeten ons klaarmaken om erop te surfen.”

Dries Buytaert, de Belgische bezieler van het opensource-cms Drupal en op zijn dertigste al ‘serial entrepreneur’, is met zijn bedrijf Acquia al een tijd in Boston actief. Waarom niet Europa? “We hadden een grote markt nodig”, zegt Buytaert. “Ook klanten, liefst met geld, zitten in de VS. En we profiteren in Boston ook van erg goede werknemers, uit Harvard en het MIT. Ook de toegang tot kapitaal was een belangrijke drijfveer.” Een erg vergelijkbare redenering is te horen bij Bart Decrem, die al jaren in Silicon Valley woont en werkt, momenteel in zijn bedrijf Tapulous dat toepassingen bouwt voor de i-Phone- en Android-platformen. “In de VS gaat het om het ecosysteem: kapitaal, advocaten, boekhouders, bankiers, partnerbedrijven, … Er zijn gewoon ook massaal veel ondernemers, die elkaar helpen en een netwerk vormen. Het is er een cultuur: het is er OK om excentriek te zijn en het is er even OK om te falen. Ondernemen is een carrière: je doet geen eenmalige start-up. Je gaat van project naar project.”

De vc-blues

Het wereldwijde financiële klimaat is helaas om bij te huilen, zo bevestigt het vc-panel op Plugg. Zowel de omvang van de investeringen als het aantal deals zou tegenover vorig jaar gehalveerd zijn. “Als aan ons al de vraag wordt gesteld wat de zin is van ons bestaan, druppelt dat door naar onze investeringsmentaliteit”, zucht Fred Destin, partner van Atlas Venture. “Social networking is nog steeds erg moeilijk. Vc-kapitaal is daar alleen mogelijk als je erg succesvol bent. Daarnaast sluiten we nu bedrijven uit die teveel cash verbranden. En ook eenpersoonsbedrijven zijn geen optie. We kijken nu meer naar het team. Soms onderzoeken we of we 3 of 4 bedrijven kunnen combineren.”

Wat dan wel? “Superhardcore innovatie of aantoonbaar succes”, aldus nog Destin. “Als je niet ‘IP-heavy’ bent, verwachten we ‘momentum’. Neem nu een sociale netwerksite: 3 miljoen gebruikers, dat begint interessant te worden.” De domeinen waar vc’s naar blijven kijken, zo zeggen ze zelf, zijn modellen rond de ‘cloud’ en SaaS, carrièregerelateerde concepten à la LinkedIn, het fenomeen van ‘AppStores’ (zoals de online shop voor iPhone-toepassingen) en de eeuwige evolutie in displays en batterijen.

Dan maar rekenen op overheidsgeld? In Europa werd al eens het ballonnetje opgelaten om 1000 start-ups 1 miljoen euro te geven. “Onzin”, gromt Destin. “Het Europese probleem is niet het geld. Europa heeft een probleem met het ecosysteem, een probleem met de afzetmarkt. De Europese overheden moeten daarom niet investeren in de bedrijven, maar in de context voor ondernemingen, zoals opleidingen en dies meer.”

Stefan Grommen