In tijden van crisis gaat Tata Consultancy Services voluit voor een groter deel van de koek. Met die boodschap kwam TCS-ceo Subramanian Ramadorai begin deze maand naar Brussel. “De dagen dat bedrijfsprocessen naar India verhuisd werden om zuiver kostenbesparende redenen, zijn voorbij.”

Subramanian Ramadorai (64) is één van de onbetwiste aartsvaders van de Indiase it-industrie. Zijn ‘geesteskind’ Tata Consultancy Services (TCS) heeft kantoren over de hele wereld, en was het eerste softwarebedrijf op het subcontinent dat een jaarlijkse omzet van meer dan 1 miljard dollar kon optekenen. Er was dan ook heel wat interesse voor het recente India – EU forum aan de VUB, waar Ramadorai kwam uitleggen hoe zijn bedrijf omgaat met de crisis.

Nu heel wat Europese klanten knippen in hun budgetten voor it-leveranciers, moet de topman immers laten zien dat hij bereid is om te investeren in onze regio. En nu het merk ‘India’ beschadigd is geraakt door terroristische aanslagen en de megafraude van Satyam, moet hij tonen dat men op hem kan rekenen.

“We moeten meer dan ooit vechten voor onze klanten,” bevestigt Ramadorai. “Het is vandaag nóg belangrijker om dicht bij de afnemers te staan. We moeten luisteren naar hun noden, en daar onmiddellijk op inspelen. Het voorbije jaar hebben we TCS grondig geherstructureerd in kleinere en klantgerichte units, die ogenblikkelijk kunnen reageren. Die nieuwe structuur lijkt nu al zijn vruchten af te werpen.”

Satyam was aberratie

“Tata gaat ook voluit voor een groter deel van de koek”, klinkt het nog. “Nu concurrenten het laten afweten of de handdoek in de ring gooien, kunnen wij een grotere rol gaan spelen in Europa, én in België (waar TCS bedrijven als Colruyt, InBev, Belgacom, Fortis en Bekaert als klant heeft). Europa staat voor 30 procent van onze inkomsten. Dat cijfer moet de hoogte in. Daarom ook dat we alles op alles gaan zetten in België, Duitsland en Frankrijk. We gaan bedrijven in die landen helpen in hun zoektocht naar nieuwe en creatieve businessmodellen.”

Het geval ‘Satyam’ was volgens Ramadorai een aberratie die nooit had mogen plaatsvinden. “Gelukkig heeft de Indische overheid snel en adequaat gereageerd, en is ze met de bezem door het bedrijf gegaan. De aanslagen in Mumbai waren natuurlijk een grote schok, maar elk land is kwetsbaar. In dit verband is het belangrijk dat er samenwerkingsverbanden op poten worden gezet over de landsgrenzen heen. Wij van onze kant, beschermen onze datacenters uitermate goed, daar kan je van op aan.”

In de 35 jaar dat Ramadorai al actief is bij TCS, zag hij het bedrijf explosief groeien van 100 naar meer dan 130.000 werknemers. En het is pas in de laatste maanden dat hij zich voor het eerst heeft moeten bezig houden met grootschalige banenreducties en vertragingen in het kolossale wervingsproces.

“Je mag die jobreducties niet overdrijven”, klinkt het beslist. “In Groot-Brittannië hebben we inderdaad banen moeten schrappen of verplaatsen, maar dat was in het kader van onze maatregelen ter bevordering van de efficiëntie. Als een salesfunctie weinig zin had in Europa, dan hebben we die verplaatst naar India, omdat het daar toch nog steeds goedkoper is. En vergeet niet dat we in 2008 alles bij elkaar nog 33.000 mensen hebben aangeworven. Wie kan dat al zeggen?”

Toekomst

Ramadorai blijft ook positief, want de outsourcingindustrie zou een mooie toekomst wachten. Adviesbureau McKinsey heeft immers becijferd dat er wereldwijd een omzet van 150 miljard te halen valt, heel wat meer dan de huidige tien miljard dus.

Vandaag bestaat het grootste deel van het uitbestede werk nog steeds uit eenvoudige hand- en spandiensten, zoals het invoeren van facturen en het verwerken van softwarecoderingen. Wanneer ook echte kennisprocessen uitbesteed zouden worden, zoals het ontwikkelen van sofware of data-analyse, kan de markt nog explosief groeien. En het grootste deel van die marktwaarde is wel degelijk te halen in Europa. Uiteraard azen partijen zoals Infosys, Wipro en TSC op de buit. De beweging van eenvoudige processen naar het outsourcen van kennis en business-processen wordt zelfs pure noodzaak, want de Indische giganten voelen de hete adem van Chinese, Filippijnse en Indonesische concurrenten in hun nek. In China worden er per jaar nog meer mensen opgeleid dan in India, én ze zijn goedkoper. In India daarentegen stegen de lonen de afgelopen jaren met 10 tot 20 procent.

Indiase outsourcers zoals Tata Consultancy Services moeten dus diversifiëren en zich richten op processen waarbinnen de kosten minder van belang zijn dan de toegevoegde waarde die ze kunnen leveren. “Maar eigenlijk is die beweging al volop bezig”, aldus nog de topman. “De dagen dat bedrijfsprocessen naar India verhuisd werden om zuiver kostenbesparende redenen, zijn voorbij.”

“Banken en verzekeringen, gezondheidzorg, farma: allemaal sectoren waar we al een betekenisvolle bijdrage leveren, en waar we evolueren naar het leveren van software op systeemniveau. Ik geloof heel sterk in business process outsourcing. Daarnaast zie ik ook heel wat start-ups opduiken in India, en wordt steeds intenser samengewerkt met Europese universiteiten en onderzoeksinstellingen, ook uit België.”

Uitdagingen genoeg dus voor de kwieke zestiger, maar eind 2009 ruimt Ramadorai de baan voor zijn opvolger. Het is dus nog maar de vraag of hij het keerpunt in de recessie nog zal meemaken vanuit zijn directiestoel. “Ik ga de verbintenis met mijn bedrijf alvast niet verbreken, naar alle waarschijnlijkheid neem ik een toezichthoudende rol op.” Zelf verwacht Ra-madorai dat de markt begin 2010 zal heropleven. “Daar hoop ik toch op. Maar het blijft gissen.”

Frederik Tibau