Een crisis is een te mooie kans om verloren te laten gaan…. Het blijft evenwel de vraag of bedrijven van deze crisis gebruik zullen maken om meer aan (bij)scholing van hun ict’ers te doen.

Er zijn weinig onderwerpen in de ict-wereld die zo van contradicties bulken als ‘ict en opleidingen’. Iedereen erkent immers dat informatica een bijzonder snel veranderend gebeuren is, met nieuwe technologieën en nieuwe uitdagingen om ict beter af te stemmen op de noden en de werking van bedrijven. Iedereen zoekt dan ook wanhopig naar ict’ers met de juiste ‘profielen’ om die nieuwe uitdagingen aan te pakken. Kortom, er is bittere nood aan ict’ers met de nieuwste of bijgewerkte kennis!

Geen dag opleiding!

Maar wat blijkt? Letterlijk jaar na jaar illustreert de Data News salarisenquête telkens weer hoe droef het is gesteld met de (bij)scholing van ict’ers. Ook dit jaar stelt 24 procent (of haast een kwart) van de ict’ers in vaste loondienst geen dag opleiding te hebben genoten in het voorbije jaar. Een cijfer dat we overigens doorheen de jaren nooit onder de 20 procent hebben weten duiken. Meteen ook een raadsel, want enerzijds is er dus nood aan betere ict’ers, terwijl anderzijds personen met stevige praktijkervaring hun kennis zien verpieteren.

Zelfs wie dan toch van bijscholing kon genieten, moest wat inleveren. Het percentage respondenten dat 1 tot 5 dagen opleiding genoot steeg immers tot 41 procent (tegen 37 % een jaar voordien), terwijl de langere opleidingen allemaal lichtjes daalden. Voor 23 procent was er 6 tot 10 dagen opleiding weggelegd, naast 8 procent met 11 tot 15 dagen, 2 procent met 16 tot 20 dagen en 2 procent met meer dan 20 dagen opleiding.

Voorts leren de uitsplitsingen naar grootte en aard van bedrijf, sector etc dat het ook nog wel erger kan. Zo melden de analist-programmeurs dat niet minder dan 35 procent van hen geen dag opleiding heeft gekregen, wat niet bijzonder hoopgevend is. De analist-programmeur is immers bij uitstek de persoon die met de nieuwste tools en frameworks ‘hands on’ aan de slag moet gaan, vaak in het kader van nieuwe werkwijzen zoals agile development en dat alles ook nog met voldoende aandacht voor het schrijven van veilige en bugvrije software. Curieus toch. Interessant is wel dat de telecom/netwerkspecialisten op dit punt het minst te klagen hebben. Met 10 procent ‘geen dag opleiding’ scoren zij het best!

Bij de types bedrijf scoren de respondenten uit distributeur/reseller bedrijven het minst goed, met 30 procent zonder een dag opleiding. De beste score – slechts 17 procent zonder opleiding – is voor de outsource/hostingbedrijven. Inzake sector trekken de ict’ers uit de non-profit aan het kortste eind, want hier meldt 32 procent ‘geen dag opleiding’, terwijl de openbare sector/overheid het best scoort met ‘slechts’ 22 procent ‘geen opleiding’.

Minder bij de kleintjes

Bij de uitsplitsing naar de omvang van het bedrijf, zien we dan weer een klassiek patroon bevestigd: werknemers in de kleinste bedrijven moeten het vaak met minder stellen dan hun collega’s uit de grotere bedrijven. Niet minder dan 51 procent van de respondenten uit de kleinste bedrijven genoot het voorbije jaar geen dag opleiding. Toegegeven, in een klein bedrijf is het vaak moeilijk om een persoon gedurende enkele dagen of zelfs maar een dag te missen…. Maar het gaat hier dan toch wel over de toekomstkansen van die personen en eigenlijk toch ook van het betrokken bedrijf. Naargelang de bedrijven groter worden, daalt het percentage ‘geen dag’, om voor bedrijven met meer dan 500 personen toch nog 20 procent te bedragen. Nogmaals, het blijft de vraag of bedrijven in deze moeilijke economische tijden plots toch bereid zullen zijn om volop te investeren in de opleiding van hun personeel. Nochtans zou dat perfect kunnen voor ict’ers die niet meteen bij klanten kunnen worden ondergebracht (bijvoorbeeld in de wereld van consultants of softwarebouwers). Of in bedrijven waar ict een cruciale rol speelt om de concurrentiepositie te behouden of te verbeteren. Niet alleen kan dat al tijdens de crisis zijn vruchten afwerpen, maar ook het bedrijf in een steviger startpositie plaatsen bij de herneming van de economische activiteit. Overigens geven de respondenten (ict’ers in vaste loondienst) ook dit jaar eens te meer blijk van betere verwachtingen inzake opleidingen voor volgend jaar, met slechts 17 procent die ‘geen dag opleiding’ verwachten. Allicht een verwachting tegen beter weten in…

Broodnodig

Nochtans zijn opleidingen echt wel nodig, gezien de moeite die de ict’ers hebben om de razendsnelle evolutie van ict nog bij te benen. Ongeveer 53 procent van de ict’ers in vaste loondienst slaagt daar met moeite in, terwijl 4 procent niet meer kan volgen. Voor 43 procent gaat dat nog makkelijk.

Ook hier geven de opsplitsingen een verschillend beeld, met o.a. niet minder dan 51 procent van de telecom/netwerkspecialisten die wel makkelijk die evolutie kan volgen. Ter herinnering: dit is ook de groep met het laagste percentage ‘geen dag opleiding’…. Bij de ict’ers uit de non-profit treffen we dan het hoogste percentage personen die niet meer kunnen volgen aan: 7 procent. Het lijkt er dan ook op dat bijscholing echt wel broodnodig is! Opleiding zal ook nodig zijn om de trend rond het verbeterde inzicht van ict’ers in de bedrijfsprocessen van hun bedrijf te bestendigen. Bij de ict’ers in vaste loondienst stelt 50 procent immers dat dit inzicht in de voorbije paar jaar is verbeterd. Overigens zit die verbetering wel overwegend in het hoofd van de cio/edp manager (62 % meldt een beter inzicht) en de analist (55 procent).

Daarnaast ziet de ict’er ook nog wel ruimte bij de bedrijfsleiding en commerciële verantwoordelijken in het bedrijf om hun noden beter te formuleren en wat meer hun waardering voor de ict-ploeg uit te spreken. Van de ict’ers in vaste dienst meent 56 procent dat de communicatie tussen ict en de bedrijfstop gelijk is gebleven aan twee jaar geleden. ‘Beter’ gaat het volgens 26 procent van de respondenten, terwijl 17 procent een verslechtering constateert. Voorts zou de bedrijfstop de ict’ers op gelijke wijze als een paar jaar geleden waarderen, meent 59 procent van de respondenten, naast 22 procent die meer waardering ziet en 19 procent die minder waardering ziet. Ook hier lijken de cio/edp managers wel in een gepriviligeerde positie, want 35 procent van hen ziet een verbetering in de communicatie van de bedrijfsleiding qua bedrijfsnoden. Allicht ook dankzij het verbeterde inzicht van de cio/edp manager zelf?

tekst: Guy Kindermans