De slimme auto’s van de toekomst leveren niet alleen informatie aan hun bestuurders: het idee is dat ze ook kunnen communiceren met elkaar. Door constant gegevens door te sturen over hun snelheid en positie creëren ze, samen met slimme weginfrastructuur, een soort eigen internet. Dat moet vooral de wegen veiliger maken.

Stel u voor dat uw auto u, vanaf het moment dat u instapt, al haarfijn weet te vertellen waar er files zijn, en hoe u ze best kunt omzeilen. Dat er niemand bij gebeurlijke ongevallen nog naar de hulpdiensten hoeft te bellen: slimme weginfrastructuur heeft dat werk al gedaan voordat u uw telefoon hebt kunnen vastgrijpen. Veel van die dingen zijn nu al mogelijk met geavanceerde gps- en sensortechnologie, maar dat vormt geen geïntegreerd systeem. Zoiets is de volgende stap, waar tientallen technologiebedrijven, autoconstructeurs en overheidsinstellingen over de wereld momenteel aan werken.

Het resultaat, denken ze, zal vooral een vlotter en veiliger verkeer zijn. Een verkeer waarin het systeem ook automobilisten helpt om dingen vlotter in te schatten. Een belangrijke toepassing zien ze bijvoorbeeld in auto’s die, tussen een colonne van vrachtwagens door, hun afrit op de autosnelweg willen nemen, wat vaak een levensgevaarlijke onderneming is. “Het tegengaan van ‘platooning’-effect wordt een belangrijke toepassing van dit soort systemen”, zegt Eric-Mark Huitema, wereldwijd directeur Smarter Transportation bij IBM, een van de bedrijven die bezig zijn in het nieuwe veld. “Maar er zijn nog talloze dingen te bedenken. Een automobilist die per ongeluk door het rood rijdt, bijvoorbeeld: in een intelligent systeem weet iedereen die dat kruispunt al maar van verre nadert wat er aan de hand is. Of een zebrapad dat ineens oplicht wanneer nabijheidssensoren voelen dat er iemand gaat oversteken én het systeem weet dat er een auto in aantocht is. Met hulp van slimme technologie gaan we de situational awareness van de automobilist verhogen.”

In dat gedroomde systeem van ‘connected cars’ zullen automobilisten vanaf het moment dat ze hun garage hebben verlaten deel uitmaken van een netwerk. De bedrijven en overheden hebben er zelfs al een eigen boeventaaltje voor ontwikkeld: ze noemen het v2x communication, opgedeeld in vehicle-to-vehicle (v2v) en vehicle-to-infrastructure (v2i). Binnen die verbindingen sturen auto’s eenvoudige berichten naar elkaar over hun snelheid en positie, die de opkomende connected car-industrie ‘basic safety messages’ (bsm) noemt. In essentie zeggen auto’s via die berichten constant ‘alles is ok’ tegen elkaar. Tot het niét ok is. “Bij één ongeval, zelfs gewoon met blikschade, worden er tot drieduizend berichten uitgewisseld tussen auto’s onderling en de slimme weginfrastructuur die de berichten opvangt”, zegt Martin Curley, Europees directeur van de researchafdeling bij de Amerikaanse chipfabrikant Intel. Dat bedrijf werkt momenteel in zijn researchlabo in München aan de radiochips die nodig zijn om die auto-naar-auto- en auto-naar-vangrailcommunicatie in gang te houden. Ze gebruiken daarvoor een systeem dat vergelijkbaar is met wifi-dataverbindingen: de nadruk ligt hier alleen op snelle en veilige dataverbindingen op een afstand van 200 tot 300 meter. De dichtheid van het netwerk, en de intelligente weginfrastructuur die communicatie over langere afstanden mogelijk maakt, doet de rest. Ook het Duitse engineeringbedrijf Siemens, de Amerikaanse informaticagigant IBM, onderdelenfabrikant Bosch, en autobouwers als Daimler, BMW, Fiat en Volkswagen zijn bezig aan dit soort technologie. Er zijn ook verscheidene testprojecten op de weg bezig, in Europa en de V.S. Het grootste daarvan gebeurde al in het Amerikaanse Ann Arbor, Michigan, waar het ministerie van verkeer drieduizend met elkaar communicerende auto’s liet rijden. In Europa komt het grootste project momenteel uit Duitsland, waar een consortium van automobielfabrikanten en technologiebedrijven tegen 2015 al de eerste slimme weginfrastructuur wil opzetten, op de as Rotterdam-Frankfurt-Wenen.

Ronald Meeus

‘Bij één ongeval worden er tot drieduizend berichten uitgewisseld tussen auto’s en de slimme weginfrastructuur.” Martin Curley, Intel