It4ip heeft de prijs voor bio-nanotechnologische innovatie gekregen op Nanotech 2008 in Tokio. Begin april ontwierp een team onderzoekers van de Luikse universiteit (ULG) een nieuw nanogestructureerd kunstmatig materiaal, dat voor een revolutie zou kunnen zorgen in bepaalde elektronische componenten en het pad effent voor het ontwerp van nieuwe materialen.

Op een paar jaar tijd heeft het Waals Gewest voor meer dan 35 miljoen euro aan onderzoek en werkzaamheden rond specifieke nanotechnologische aspecten gefinancierd. Nanowetenschappen en nanotechnologie zijn goed voor meer dan 400 onderzoekers die op basis van een aantal grote richtlijnen inzake onderzoek en ontwikkeling actief zijn in competitiviteitspolen als mechanische engineering (MecaTech met de Nanotech- en Nanocompo-projecten), life sciences (BioWin) en lucht- en ruimtevaart (SkyWin). Daarnaast gaat Wallonië ook prat op twee toonaangevende bedrijven. Bernard Nysten, voorzitter van het Réseau Wallon des Nanotechnologies: “NanoCyl en it4ip fungeren als boegbeelden voor nanotechnologie in het Waals Gewest. NanoCyl is een producent van koolstof nanobuizen in Sambreville. It4ip is een in Seneffe gevestigde spin-off van het laboratorium voor polymeerwetenschappen van de UCL dat nanoporeuze membranen en afgeleide producten maakt.”

Europese nummer één in nanobuizen

NanoCyl is in 2002 ontstaan met de steun van de Universiteiten van Namen en Luik. Vijf jaar later opende het bedrijf een proeffabriek, waarmee het terechtkwam in de wereldtop van producenten van koolstof nanobuizen. Die bieden veelbelovende gebruiksmogelijkheden op het vlak van elektriciteit, elektronica (nanotransistors), nieuwe materialen (samengestelde materialen, biomaterialen, intelligent textiel, beschermende verflagen,…) of nog biotechnologie. De nanobuizen van NanoCyl worden bijvoorbeeld gebruikt in de productie van vlakke televisieschermen. Ze worden ook aangewend bij het op punt stellen van elektrische kabels met versterkte vuurvastheid of in de vervaardiging van synthetische, ultraresistente vezels voor toepassingen in bijvoorbeeld kogelvrije materialen. Het bedrijf heeft een reactor in gebruik genomen die de productie van 15 kg nanobuizen per dag mogelijk maakt.

Prijs voor innovatie

In februari laatstleden ontving de Waalse kmo it4ip de prijs voor bio-nanotechnologische innovatie tijdens Nanotech 2008 in Tokio. Ion Track for Innovative Products heeft een polyamide membraan ontwikkeld, dat wordt gebruikt in domeinen als de gezondheidszorg (diagnose van kankers, celculturen,…), energie (brandstofbatterijen), en de voedingssector. General manager Henri Hanot: “Onze specialiteit is het maken van ‘kleine gaatjes’ in polymeerfilms. Men kan gaan tot 10 of 20 nanometer: dat zijn 10 of 6 miljard gaatjes per vierkante centimeter! Bij deze technologie kopen we polymeerfilms om ze te bestralen met zware ionen die worden geproduceerd door cyclotrons, voornamelijk die van de UCL. Daarna kunnen we via een chemische behandeling de schade die door de ionen werd veroorzaakt, omzetten in gaatjes. Dat gebeurt in een clean room in onze lokalen in Seneffe. Wij kunnen een nanoscopische draad maken van 10 nanometer diameter op 20 micron lengte. Beeldt u zich die verhouding in: een tunnel van 1 meter diameter en 2 kilometer lang! Bij wijze van anekdote: de Nobelprijswinnaar van 2007 heeft zijn theorie bevestigd via metingen met nanodraden die in een van onze membranen werden gemaakt.” Een van de lopende projecten is de ontwikkeling samen met NanoCyl van een membraan dat gebruikt zou kunnen worden in brandstofbatterijen. “De huidige membranen moeten altijd vochtig zijn om te kunnen werken. Bij hoge temperaturen is er echter geen water meer. Onze producten kunnen worden gebruikt bij temperaturen van 300 tot 400 graden.” De markt van it4ip is exportgericht. “We hebben jammer genoeg geen enkele Belgische klant. Onze markten zijn in hoofdzaak Azië, Europa en de VS.” En dan zijn er ook nog aanbestedingen. “We hebben projecten ingediend in het kader van BioWin en het Marshallplan, met name om een membraan af te werken dat gebruikt zou kunnen worden in een kunstmatige pancreas.”

Ongeziene materialen

Het hart van de nanotechnologie is het onderzoek. Een samenwerkingsverband tussen de teams van de Professoren Philippe Ghosez (ULG) en Jean-Marc Triscone (Universiteit van Genève) heeft geleid tot het ontwerp van een nieuw nanogestructureerd kunstmatig materiaal dat voor een revolutie kan zorgen in bepaalde elektronische bestanddelen. Het bestaat uit een ‘millefeuille’-structuur (een supernetwerk) waarin lagen van nanometrische dikte uit twee verschillende oxiden elkaar afwisselen. Dit nanomateriaal zou in heel wat nieuwe applicaties gebruikt kunnen worden, en revolutioneert tegelijk de manier waarop nieuwe functionele materialen ontworpen worden.

Jean-Luc Manise

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content