RIM heeft de wind in de zeilen. Sinds kort is de Curve de best verkopende smartphone in de VS, en hoewel BlackBerry al langer ongenaakbaar is in het zakelijke segment, kan het intussen ook een aandeel van bijna 50 procent optekenen op de consumentenmarkt. “De convergentie waar anderen nu zo de mond van vol hebben, zagen wij in de jaren ’90 al opduiken”, luidt de verklaring van Mike Lazaridis.

Het ‘Wireless Enterprise Symposium’ (WES) van Research In Motion in Orlando barstte helemaal uit zijn voegen met 5000 bezoekers uit 90 landen. Ondanks de economische crisis daagden er dit jaar meer klanten, ontwikkelaars en journalisten op dan ooit tevoren.

En toegegeven, de nieuwe toepassingen waarmee je via je BlackBerry alle mogelijke documenten kan afprinten op de dichtstbijzijnde printer, of waarmee je powerpoint-presentaties zonder tussenkomst van een pc naar de beamer kan seinen, zijn behoorlijk spectaculair. Het ‘mobiele kantoor’ dat in je broekzak past is geen holle marketingretoriek meer, maar wordt stilaan werkelijkheid.

Leuk dus dat Data News op de tiende verjaardag van BlackBerry kon praten met de oprichter en co-ceo van Research In Motion, Mike Lazaridis. Minder leuk was het feit dat we maar 15 minuten toegewezen kregen. De Canadees had een druk programma, daar hoeft geen tekening bij. De vragen moesten volgens zijn assistente bij voorkeur draaien rond de nieuwigheden die op WES werden voorgesteld, en niet rond pietluttigheden zoals het sporadische haperen van de centrale serverinfrastructuur. Mijnheer Lazaridis?

MIKE LAZARIDIS: Die centrale serverinfrastructuur is onontbeerlijk voor onze push-diensten. Kijk eens, we hebben intussen al meer dan 50 miljoen BlackBerry’s verkocht. Meer dan de helft daarvan in het afgelopen jaar. Ons ip-netwerk heeft die groei erg goed kunnen opvangen. Het klopt wel dat er een paar geïsoleerde haperingen waren, maar denk je dat er een internetdienst bestaat die het nooit es laat afweten?

Het grote nieuws waarmee we willen uitpakken is de komst van Enterpise Server 5.0. Mensen realiseren zich vaak niet dat ons succes op de zakenmarkt voor een groot stuk afhankelijk is van de servertechnologie die we het laatste decennium geperfectioneerd hebben. Server 5.0 is onze meest gesofisticeerde release tot op vandaag. De software is veiliger dan ooit, blijft online bij upgrades en onderhoudsbeurten, en als er al eens een serverdienst zou weigeren, neemt een andere gewoon over. Geen enkel ander mobiel e-mailsysteem kan daar aan tippen.

Voelen jullie de hete adem niet van concurrerende platformen zoals Android en Apple, die steeds nadrukkelijker op de businessklant mikken?

MIKE LAZARIDIS: Als er spelers bij komen, wordt de markt groter, daar doen wij ook ons voordeel mee. Elk platform heeft zijn sterke en zijn zwakke punten, maar daar houden we ons niet mee bezig. In plaats van naar de concurrentie te kijken, heeft RIM altijd naar zijn klanten en partners geluisterd. Als zij ons duidelijk maken dat een online applicatiewinkel wenselijk is om sneller toepassingen te kunnen uitrollen, dan volgen we hen daar in.Vandaag heet het dat al onze concurrenten push-mail aankunnen. Net zoals elke oplossing veilig zou zijn. Maar klopt dat wel? Ga je als bank afgaan op een marketingdocument wanneer je een platform wil introduceren, of vertrouw je op een veiligheidscertificaat zoals dat van ons, dat al in 22 landen is goedgekeurd?

Heel wat mensen associëren BlackBerry spontaan me push-mail. Is dat geen probleem?

MIKE LAZARIDIS: Ik zie dat vooral als een opportuniteit, want dat wil zeggen dat we nog verrassend uit de hoek kunnen komen. Daarbij is het van het grootste belang een goede relatie te onderhouden met telecomoperatoren en andere service providers. Zij kennen de lokale markt, en het is aan hen om ons de nodige feedback te geven. Je mag de klant niet overstelpen met applicaties, er moet altijd een duidelijke strategie achterzitten. Wat vinden de Belgen leuk? Facebook? Of instant messaging? Eens je het antwoord op die vraag kent, kan je een ecosysteem opzetten met een lokale service provider. Iedereen moet goed in het achterhoofd houden dat consumenten én zakelijke gebruikers nu pas beginnen te ontdekken wat ze allemaal kunnen doen met hun smartphones.

BlackBerry lonkt naar de consumentenmarkt. Maar de meningen over de BB Storm (met touch-screen) en de BB Flip zijn verdeeld. Het gros van de businessklanten verkiest ook de traditionele toestellen. Hoe moeilijk is het om de juiste balans te vinden tussen de wensen van de consument en de zakelijke gebruiker?

MIKE LAZARIDIS: Feit is dat al meer dan de helft van onze 25 miljoen abonnees gewone gebruikers zijn. In het laatste kwartaal kwam 70 procent van de nieuwe inschrijvingen zelfs van consumenten. Daar moeten we rekening mee houden wanneer we nieuwe toestellen in de markt zetten. Eigenlijk kunnen we pas tevreden zijn wanneer er een BlackBerry beschikbaar is voor iedereen. Of je nu een tiener bent, een moeder van drie, of een cio. Ik denk dat iedereen efficiënter met zijn tijd wil omgaan. Ik zie drie verschillende markten voor BB. De markt van de puur zakelijke toestellen, waarin we onszelf al bewezen hebben, de middenmarkt met toestellen voor zowel zakelijk als privégebruik (zoals de Pearl en de Curve, nvdr.), en ten slotte de zuivere consumentenmarkt (met de Flip en de Storm, nvdr.). Dat de Storm niet op maat van de zakelijke gebruiker ontwikkeld werd, lijkt me duidelijk.

Nokia ziet smartphones en netbooks ‘samensmelten’, en heeft aangekondigd zelf netbooks te gaan bouwen. Acer richt zich dan weer op de markt van de smartphones. Wat is de convergentiestrategie van BlackBerry?

MIKE LAZARIDIS: Ik denk niet dat wij zo nodig de markt van de netbooks moeten betreden. De convergentie waar anderen nu de mond van vol hebben, zagen wij in de jaren ’90 al opduiken, en heeft zich in feite al voltrokken. Ik sleur geen laptop meer mee naar meetings. Ik gebruik mijn BlackBerry voor alles, en dat is een hele bevrijding. Er zijn twee manieren om met convergentie om te gaan. Je kan grote toestellen alsmaar kleiner blijven maken, of je kan vertrekken vanuit het gegeven van een klein toestel, en leren begrijpen hoe daar gebruik van gemaakt wordt. Wij hebben altijd voor de tweede optie gekozen. Want een pc is nu eenmaal iets helemaal anders dan een smartphone. Mensen dachten bij e-mail altijd aan desktops of laptops, mét een groot keyboard, met een groot scherm. Wij hebben als eerste onderzocht wat nu echt belangrijk is in een mailtje, en dat dan vertaald naar het kleine scherm. Als de vertaalslag goed gebeurt, is de oplossing op maat het aantrekkelijkst.

Houden consumenten en zakelijke gebruikers daar geen verschillende mening op na? Een zakenman aanvaardt meteen dat hij een internetpagina in een ander formaat te zien krijgt op een klein scherm. Een doordeweekse gebruiker ziet liever de volledige pagina, wat meteen het succes van de iPhone verklaart.

MIKE LAZARIDIS: Opnieuw: wanneer je een groot product kleiner wil maken, raak je in de problemen. De batterij verbruikt veel te veel, of het mobiele netwerk kan de capaciteit en de snelheid niet aan. Dat zie je vandaag maar al te vaak. Omdat toepassingen niet op maat van het toestel geschreven worden. En hoe je het ook draait of keert, het scherm van een smartphone is te klein voor een zogeheten ‘volwaardige’ internetervaring. Facebook voor BlackBerry is een gigantisch succes. Op enkele weken tijd is de applicatie al meer dan 10 miljoen keer gedownload. En toch is de mobiele versie helemaal anders dan het traditionele webplatform. Er zijn minder mogelijkheden, maar je moet ook niet voortdurend inloggen via de webbrowser, één druk op de knop volstaat. De dingen die echt van belang zijn voor de gebruiker, zoals het binnenkomen van boodschappen of statusupdates, kunnen allemaal push-based worden aangeboden. Dàt verklaart het succes van die toepassing.

83 procent van jullie omzet komt van smartphones. Slechts 2 procent komt van software. Gaat daar met de lancering van Enterprise Server 5.0 verandering in komen?

MIKE LAZARIDIS: Wij zijn altijd al een belangrijk softwarebedrijf geweest. Intussen hebben we al 200.000 enterprise servers geïnstalleerd. Met BES 5.0 kan je tot 100.000 gebruikers centraal aansturen. Organisaties kunnen eender welke technologie gebruiken: Microsoft, IBM, noem maar op. Onze software zorgt er voor dat alles naadloos op elkaar afgestemd is. Wat dat betreft zijn we absoluut uniek.

Frederik Tibau