Er zijn in Europa ongeveer vijf keer meer machines dan personen die van een sim-kaart kunnen worden voorzien. Het lijkt dan ook niet meer dan logisch dat operatoren fors inzetten op de machine-to-machinemarkt (M2M) in een poging extra inkomsten te genereren.

IDC-analist Brian Troelsen raamt de totale Europese machine-to-machinemarkt op 2,5 miljard euro. Tegen 2013 verwacht IDC dat de markt verdubbeld zal zijn. De grote groei zal volgens de analisten niét uit de eigenlijke hardware komen – want die wordt alsmaar goedkoper en de concurrentie is er bikkelhard – maar uit het communicatie- en servicesluik. Voor services en communicatie gaat IDC uit van een jaarlijkse groei van respectievelijk 16,5 en 15,2 procent, terwijl de ‘com-pound annual growth rate’ van de hardware blijft steken op 8,9 procent.

Hoe dan ook mogen we de komende jaren een forse toename van het aantal geconnecteerde sim-kaarten verwachten en een daaruit voortvloeiende innovatie in diensten en producten. Weliswaar met één belangrijke kanttekening: op voorwaarde dat de gebruikte technologie snel uitmondt in volwaardige standaarden.

Bijzonder gefragmenteerde markt

M2M speelt in een heel gefragmenteerde markt, op het raakvlak tussen verschillende sectoren en industriën. Het ecosysteem is bijgevolg behoorlijk complex en standaarden zijn er nog nauwelijks. Precies die hinderpalen wil Mobistar wegwerken. Zoals eind mei bekendgemaakt werd, is de Belgische operator Mobistar door moederbedrijf France Télécom uitgekozen als locatie voor het hoofdkwartier van de machine-to-machineactiviteiten van de Orange-groep. In totaal heeft Orange Business Services zo’n miljoen actieve M2M sim-kaarten verspreid over 29 landen. 110.000 daarvan zijn voor rekening van Mobistar: in België goed voor een marktaandeel van ongeveer 50 procent.

Volgens consultancybedrijf Al-tran dat al sinds 2005 M2M in het vizier heeft, mag Mobistar gerust als de M2M-marktleider in België beschouwd worden. “Belgacom is te laat op de trein gesprongen. Zij hebben een kleine ploeg van tien mensen die rond M2M werken, terwijl dat er bij Mobistar zo’n 25 zijn”, klinkt het. De internationale M2M-activiteiten worden bij Mobistar geleid door Emmanuel Routier. Hij kreeg de opdracht ervoor te zorgen dat “Orange Business Services een mondiale marktleider in M2M wordt”, zoals senior executive vice president Barbara Dalibard dat wil. “M2M zit in het hart van onze strategie om alsmaar meer objecten in het netwerk te plaatsen. Dat wij bijvoorbeeld als eerste operator overgeschakeld zijn naar ipv6 mag je ook gerust in het licht van M2M zien. Ieder geconnecteerd device heeft immers een ip-adres nodig.”

Smart metering nog niet matuur

Dat M2M nu volop in de belangstelling staat, is volgens Al-tran niet meer dan logisch. De crisis zorgt ervoor dat kosten en processen geoptimaliseerd moeten worden, en dat een investeringsrendement onmiddellijk aantoonbaar moet zijn: eigenschappen waaraan machine-to-machine perfect kan voldoen. Maar ook de churn (het aantal klanten dat overstapt naar de concurrentie) is in deze markt bijvoorbeeld bijzonder laag omdat de sim-kaarten niet gemakkelijk te vervangen zijn. Heel wat wagens waaronder ook minder luxueuze modellen van bijvoorbeeld Renault en Peugeot hebben standaard al een (weliswaar niet geactiveerde) sim-kaart van pakweg Telefonica of Telenor aan boord. En zelfs wanneer die geactiveerd zou worden, zal die in de meeste gevallen alleen voor alarmsituaties (anti-diefstal, ongevallen,…) gebruikt worden. Anders gezegd: het netwerk wordt amper belast. En wat ook als muziek in de oren van een operator klinkt: een M2M sim-kaart zorgt in veel gevallen voor gegarandeerde inkomsten. Volgens Mobistar is alles wat rond ‘monitoring’ draait dé killer application. Wat aantal sim-kaarten betreft spant Transics (telematica in de vrachtwagen) momenteel de kroon in België. Ook telemetering (opname van meterstanden vanop afstand) is een groeimarkt. Zo wil Eandis tegen 2019 elk Belgisch gezin van een slimme meter voorzien. Die moet in realtime uitgelezen kunnen worden – al is het bedrijf er nog niet helemaal uit of hiervoor een gprs-verbinding, breedbandinternet of PLC (powerline communications) zal worden gebruikt.

Bij Altran is Dimitri Hupin er echter niet van overtuigd dat ‘smart metering’ snel ‘mass market’ zal worden. Hij is al sinds 2005 testmanager van smart metering. Sinds 2007 merkt hij een enorme vraag naar de technologie, vooral in de noordelijke landen. “Sindsdien hebben we heel veel trials gedaan, onder meer in Turkije, Roemenië en Duitsland. Bij de trial in Stuttgart in samenwerking met T-Com (een afdeling van T-energy) zijn zelfs meer dan 300.000 huizen betrokken. Elke trial lijkt veelbelovend, maar toch stoten we telkens weer op dezelfde moeilijkheid: problemen met de standaarden. Er zijn drie concurrerende standaarden, maar geen enkele voldoet optimaal. Telkens weer worden we geconfronteerd met bugs, technische problemen en onduidelijkheden die voor enorm veel tijdverlies zorgen.” Dimitri Hulpin is duidelijk: “Zolang deze hindernis niet genomen is, is ‘mass market’ nog niet voor morgen.”

Kristof Van der Stadt