Op woensdag 23 juni brengt de Bank of England een nieuw bankbiljet van 50 pond uit met daarop de wiskundige, computerpionier en codekraker Alan Turing (1912-1954).
Alan Turing werd in 201 geselecteerd uit een shortlist van Britse wetenschappers om op het nieuwe bankbiljet te worden vereeuwigd. De datum van 23 juni is gekozen omdat dat de geboortedag van Turing is. ‘Het onderstreept het feit dat informatietechnologie in het algemeen en computers in het bijzonder zulke fundamentele infrastructuren zijn voor de moderne samenleving’, zegt professor Jurgen Vinju, onderzoeker aan het Centrum voor Wiskunde & Informatica in Amsterdam. ‘De eer is aan Turing die het vakgebied informatica een theoretische grondslag heeft gegeven en de bijbehorende motivatie om digitale computers werkelijkheid te maken.
Het biljet
Het bankbiljet bevat dan ook tal van elementen uit Turings pionierswerk op het gebied van wiskunde, informatica en het kraken van geheime Duitse codes. Naast het portret van de man, beeldt het biljet bijvoorbeeld ook Turings handtekening af, afkomstig uit het bezoekersboek dat in 1947 in gebruik werd genomen bij de Bletchley Park Trust. Daar verrichtte Turing tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn werk als codekraker. Net onder zijn handtekening zien we een citaat van Turing uit een interview dat hij gaf aan de krant The Times op 11 juni 1949: ‘Dit is slechts een voorproefje van wat komen gaat en slechts de schaduw van wat zal zijn.’
Nog op dat biljet, een band waarop Turings geboortedatum (23 juni 1912) in binaire code staat genoteerd. De band is een onderdeel van de Turingmachine die Alan Turing in 1936 bedacht. Ook een reeks formules en een wiskundige tabel uit zijn artikel uit 1936 ‘On Computable Numbers, with an application to the Entscheidungsproblem’ werd in het biljet verwerkt. Dit artikel wordt algemeen gezien als het fundament van de informatica.
Eerherstel
Het feit dat Alan Turing werd uitgekozen voor het nieuwe Britse 50 pond biljet is ook een belangrijk symbool van diversiteit. In 1952 werd Turing gearresteerd en veroordeeld wegens homoseksuele activiteiten. Hij kreeg de keuze tussen een gevangenisstraf en een hormoontherapie van een jaar, en koos voor de hormoontherapie. Slechts twee jaar later stierf hij op 41-jarige leeftijd. Hoogstwaarschijnlijk pleegde hij zelfmoord door het eten van een vergiftigde appel. In 2009 verontschuldigde premier Gordon Brown zich namens de Britse regering officieel voor de veroordeling van Alan Turing in 1952 wegens homoseksualiteit: ‘[…] het spijt ons. U verdiende zoveel beter.’
In samenwerking met Dutch IT Channel.
