Het is de ambitie van Facebook om een gepersonaliseerde krant voor elk van zijn leden te worden. Maar kan een algoritme een journalist vervangen? De meningen daarover zijn verdeeld.
Voor een groot aantal gebruikers is Facebook nu al het belangrijkste medium om op de hoogte te blijven van de actualiteit – volgens een studie van Pew Research is Facebook een informatiebron voor minstens 30% van de Amerikanen. Mark Zuckerberg wil van zijn sociaal netwerk dan ook ‘de perfecte gepersonaliseerde krant voor elke gebruiker ter wereld’ maken.
‘De traditionele media verschaffen informatie aan een groot aantal lezers, maar Facebook kan zijn nieuwsoverzicht personaliseren in functie van de interesses van elk individu, door een mix van actualiteit, gemeenschappelijke evenementen en nieuws van vrienden en familie te laten zien’, aldus Zuckerberg.
‘Facebooks aanpak van de actualiteit is niet dezelfde als op papier’, verklaart Ken Paulson, oud-hoofdredacteur van de Amerikaanse nationale krant USA Today en huidig decaan van de faculteit massacommunicatie aan de Middle Tennessee State University. ‘Wat zij doen is niet beter of slechter, maar het is iets wat traditionele kranten niet kunnen’, vindt hij.
Algoritme vervangt journalist op Facebook
In het geval van Facebook bepaalt niet de journalist maar het algoritme welke onderwerpen lezers kunnen interesseren. Dit verontrust de journalistieke gemeenschap. Al erkennen sommige mediaspecialisten dat Facebook geschikter is om in te spelen op de wensen van gebruikers. ‘Facebook is persoonlijk, adequaat, uiterst geschikt en het gaat u aan. Dat is meer dan om het even welke krant kan doen’, vindt Alan Mutter, een consultant in digitale media.
Volgens Mutter klampen de kranten zich vast aan een ‘oud economisch model’, terwijl organisaties als Facebook informatie op maat brengen. Mutter ziet die trend nog sterker worden, aangezien jonge lezers de geschreven pers inruilen voor mobiele en digitale media. ‘Facebook heeft veel ingenieurs en specialisten in dataverwerking in huis, die het algoritme constant kunnen verbeteren’.
‘Het algoritme wordt performanter naarmate meer mensen het gebruiken’, weet Nikki Usher, professor journalistiek, gespecialiseerd in nieuwe media, aan de Universiteit George Washington.
Net als Google en consorten, houdt Facebook zijn algoritmes angstvallig geheim. Volgens de experten kan een kleine wijziging zware gevolgen hebben voor de media. ‘De pers probeert haar strategie op te bouwen door te proberen raden naar het gebruikte algoritme, maar dat is uiteindelijk een verliezende strategie’, meent Usher.
‘Algemeen belang is iets wat een algoritme niet kan snappen’
De missie van de journalistiek bestaat erin burgers te informeren. Kunnen algoritmes die missie ondersteunen? Alan Mutter ziet leesvoer veranderen ten gunste van content gefinancierd door reclame. ‘Het zal niet noodzakelijk echte journalistiek zijn, maar het is wel content’. ‘Het zal moeilijk worden de ziel van de geschreven pers te reproduceren’, denkt Ken Paulson. ‘De persvrijheid is er om de mensen die aan de macht zijn te controleren. Het algemeen belang is een sleutelcomponent. Dat kan een algoritme niet snappen’, zegt hij. (Belga/MI/CB)
