Wie haatspraak of naaktbeelden deelt op Facebook krijgt een schorsing. Maar Facebook past die regels niet bij iedereen toe. Sommige beroemdheden of politici mogen veel meer en Facebook liegt daar over.
De Wall Street Journal kon documenten inkijken en sprak met tientallen (ex)werknemers over XCheck of cross check. Een programma waar mensen met enige status een uitzondering krijgen op de regels binnen Facebook. De lijst telt intussen zo’n 5,8 miljoen mensen wereldwijd.
Wie vandaag oproept tot geweld, zoals voormalig Amerikaans president Trump, of naaktbeelden van een vrouw (en al zeker zonder toestemming) post, zoals de Brazilliaanse voetballer Neymar in 2019, wordt normaliter tijdelijk of definitief geschorst en de inhoud wordt offline gehaald. In het geval van Trump werd die inhoud meermaals behouden en in het geval van Neymar werd er nog minstens 24 uur gewacht vooraleer Facebook (door hoger geplaatste moderatoren) actie ondernam.
Het is maar een greep uit de vele gevolgen die XCheck met zich meebrengt, een programma waarvan Facebook het bestaan verzweeg tegen wetsmakers en regulatoren, maar ook tegen haar eigen onafhankelijke Oversight Board. De gevolgen zijn niet min. In het geval van de naaktfoto kregen 56 miljoen gebruikers het beeld te zien van een vrouw die daar niet om had gevraagd. Omgekeerd krijgen onbekende fotografen vrij snel een maand schorsing als ze een foto posten met een half ontblote tepel.
Het favoritisme heeft ook ernstige gevolgen, berichten die beweren dat vaccins dodelijk zijn, dingen die door Facebooks onafhankelijke factcheckers zijn ontkracht, passeren geruisloos als ze worden gedeeld door bepaalde prominenten. Documenten die de Wall Street Journal inkeek over een interne review van het programma spreken van ‘een vertrouwensbreuk.’ ‘We doen niet wat we zeggen dat we doen’, beseft Facebook zelf. Maar het programma is nog niet volledig stopgezet.
Imagobescherming
Waarom beschermt Facebook zulke profielen? Het antwoord ligt zowel bij Facebook’s imago als bij haar onmogelijkheid om alles grondig te controleren.
Facebook worstelt al van in haar beginjaren met haar eigen populariteit. Zodanig veel mensen delen foto’s, video’s en boodschappen en het is aan Facebook om snel en efficiënt te modereren zodat gruwel als onthoofdingsvideo’s, pedofilie of mensenhandel kan worden opgespoord. Maar het moet ook optreden tegen bedreigingen. Zaken die misschien wel worden gerapporteerd, maar zo talrijk zijn dat het onmogelijk is om dat alleen door mensen te laten gebeuren. Het gebruikt daarom ook kunstmatige intelligentie, maar ook AI maakt al eens fouten.
Een tweede reden is het imago van Facebook. XCheck werd onder meer ingevoerd om te voorkomen dat VIP’s te snel zouden worden gesanctioneerd, wat dankzij hun bereik er voor kon zorgen dat Facebook in een slecht daglicht kwam te staan. Wie te nieuwswaardig, invloedrijk, populair of ‘PR risky’ zijn, mag bijgevolg meer. Gerapporteerde berichten van zulke personen worden in het beste geval vergeven, of in het slechtste geval doorgestuurd naar beter getrainde moderatoren en pas veel later verwijderd.
Niet verdedigbaar
In de interne documenten geeft Facebook zelf aan dat het systeem eigenlijk niet verdedigbaar is. Ze tonen ook dat Facebook heel goed op de hoogte is van de vele problemen op haar platform. Zaken waarvan het bedrijf de afgelopen jaren telkens zogezegd uit de lucht viel en telkens beloofde om ze aan te passen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier