Een online game waarin spelers zelf nepnieuws en politieke desinformatie kunnen inzetten, werkt als een ‘psychologisch vaccin’, stelt Brits onderzoek. Het maakt mensen alert voor de tactieken en hindert zo de verspreiding van nepnieuws.
De gratis game Harmony Square is gemaakt door psychologen van de Universiteit van Cambridge. Als Chief Disinformation Officer leert de gamer begrijpen hoe je politieke verdeeldheid kan aanwakkeren in een fictieve stadswijk, met behulp van onder meer bots, samenzweringen en nepexperts.
‘De game zelf is snel, makkelijk en ironisch, maar de leerervaring die eraan ten grondslag ligt, betekent dat mensen op Facebook of YouTube vaker verkeerde informatie zullen opmerken en deze minder snel zullen delen’, zegt Jon Roozenbeek, psycholoog aan de Universiteit van Cambridge en hoofdauteur van de studie.
Voorkomen in plaats van genezen
De gameplay is gebaseerd op het principe van een vaccin: door mensen bloot te stellen aan een zwakke dosis veelgebruikte technieken om nepnieuws te verspreiden, leren ze desinformatie beter herkennen en in de toekomst te negeren. Net zoals een vaccin tegen een virus, zet de aanpak in op voorkoming, eerder dan op genezing, zeggen de ontwikkelaars.
‘Proberen om fake informatie te ontmaskeren nadat die zich al heeft verspreid, is als de staldeur proberen sluiten nadat het paard al op de vlucht is geslagen’, zegt Sander van der Linden, directeur van het Cambridge Social Decision-Making lab. ‘Met deze aanpak proberen we in de eerste plaats de verspreiding van nepnieuws te stoppen.’
Tetris
In een gerandomiseerde studie lieten de onderzoekers 681 personen de betrouwbaarheid van een reeks nieuws- en socialemediaberichten beoordelen. De helft van de deelnemers speelde eerst het spel Harmony Square, terwijl de andere helft Tetris mocht spelen.
De waargenomen betrouwbaarheid van verkeerde informatie daalde met gemiddeld 16 procent bij degenen die Harmony Square voltooiden. Het spel verminderde ook de bereidheid om nepnieuws verder te delen, met 11 procent. Belangrijk is dat de eigen politieke voorkeur van de spelers geen verschil maakte.
