Hoe blockchain de wereld gaat veranderen

Hoewel het principe achter blockchain relatief eenvoudig is, kan de transparante en gedecentraliseerde aard van de technologie heel verstrekkende gevolgen hebben.

In essentie is blockchain niet meer dan een technologie die onuitwisbare transacties vastlegt. Die transacties worden geverifieerd door een netwerk van computers, en kunnen enkel sequentieel worden geüpdatet, een beetje in de vorm van een oneindig treinspoor. De meest gangbare omschrijving is die van de ‘gedecentraliseerde, openbare boekhouding’.

Wat op het eerste zicht een relatief eenvoudig gegeven lijkt, kan heel verstrekkende gevolgen hebben. Niet alleen de manier waarop we transacties organiseren en activa verhandelen – via een amalgaam van tussenpersonen – wordt overhoop gegooid, heel wat oude ideeën die al decennia gemeengoed zijn worden in vraag gesteld.

“Dankzij blockchain kan een arts straks via een app een geboorte bevestigen, zonder dat er nog een administratieve ambtenaar aan de te pas komt”, vertelde burgemeester van Antwerpen Bart De Wever (N-VA) onlangs in een Vlaamse krant, en dat is inderdaad de belofte die de technologie in zich draagt: ze maakt het mogelijk dat twee partijen die elkaar niet kennen zonder de tussenkomt van een tussenpersoon toch een betrouwbare transactie kunnen aangaan.

Het hoeft dan ook niet te verbazen dat banken erg geïnteresseerd zijn in blockchain: in dat wereldje zorgen de miljarden betalingen en andere transacties voor een enorme informatiestroom die centraal wordt bijgehouden en gecontroleerd door spelers à la Swift en Euroclear.

Dankzij blockchain kan dit soort transacties (in theorie) niet enkel sneller worden uitgevoerd, maar worden de bovengenoemde toezichthouders ook overbodig, waardoor er aanzienlijk in de kosten kan geknipt worden. Hetzelfde geldt uiteraard voor heel wat bureaucratische overheidsinstanties en gecentraliseerde overheidsdiensten: zijn ze straks nog wel nodig?

Blockchain in de bank

Zowat alle Belgische grootbanken onderzoeken momenteel op welke manier ze blockchain kunnen inzetten. ING en BNP Paribas Fortis hebben zich intussen ook aangesloten bij het R3 Blockchain Consortium, een internationaal conglomeraat dat onderzoek doet naar de technologie, en waarin al ruim 40 grote multinationals zetelen.

Bank-verzekeraar KBC zorgde onlangs zelfs voor een primeur door in samenwerking met het digitaal agency Kunstmaan een crowdfunding-app te introduceren die met blockchain-technologie werkt. Klanten van Bolero Crowdfunding kunnen de app downloaden wanneer ze investeringen die ze deden via crowdfunding, willen doorverkopen aan derden.

Gebruikers betalen binnen dat platform niet met bitcoin of ether, maar met een systeem dat volgens hetzelfde principe werkt. Met als gevolg dat de transacties veel sneller kunnen verlopen, en gebruikers meteen het geld op hun rekening krijgen.

Enkele business cases

Hoewel nog in een vroeg stadium, wordt er ook buiten de banksector en de overheid al volop geëxperimenteerd met blockchain.

• Internet of things: Blockchain kan gebruikt worden om de historiek van toestellen nauwkeurig in kaart te brengen, of voor toepassingen zoals die van Slock.it, een start-up die een slim deurslot heeft gemaakt op basis van blockchain, dat pas opengaat nadat er aan alle voorwaarden is voldaan (betaling in ether, juiste datum, juiste uur,…). Zo kan je je huis verhuren zonder dat je nog via Airbnb hoeft te passeren, bijvoorbeeld.
• Transport: Een platform voor carsharing zoals BlaBlaCar kennen we al, maar wat blockchain nog toevoegt is de mogelijkheid om passagiers te zoeken voor een rit zonder de hulp van die tussenpersoon. Hou daarbij Arcade City in het oog, dat wordt nu al een Uber-killer genoemd.
• Gedecentraliseerde markten: Betekenen ‘gedecentraliseerde’ online marktplaatsen de doodsteek voor e-commerce? Het zal alleszins mogelijk worden om zaken te doen met mensen van over de ganse wereld zonder dat er nog een eBay of een Amazon tussen steekt. Open Bazaar is bijvoorbeeld zo’n marktplaats voor Bitcoin-gebruikers.
• Data storage: De huidige storagediensten in de cloud zijn gecentraliseerd, wat maakt dat klanten moeten vertrouwen op één leverancier. Dankzij blockchain kan storage nu gedecentraliseerd worden, wat zeker voor gevoelige informatie interessant kan zijn (health, betalingen,…). NXT heeft al zo’n gedecentraliseerd storagesysteem gebouwd op basis van blockchain technologie. Idem dito voor Tierion.
• Authenticatie van medicijnen en luxegoederen: Jaarlijks sterven meer dan 200.000 mensen na de inname van nagemaakte geneesmiddelen. Start-ups als Blockverify en ChainLink gebruiken blockchain-technologie om de echtheid en de authenticiteit van dergelijke goederen na te gaan.

Dit artikel verscheen eerst in Data News 05/2016 van 17 juni.