Pieterjan Van Leemputten

Hoe meer we de camera bedekken, hoe vaker de microfoon meeluistert

Plakt u ook de webcam af met een post-it? Een goed idee, maar misschien moeten we het ook eens met kauwgom tegen de microfoon proberen.

Het is een mooie trend. Computerspecialisten die aanraden om je webcam af te schermen, fabrikanten die met een schuifknop de ingebouwde webcam fysiek bedekken en zelfs in goodiebags kom je vandaag plastiekjes tegen om hetzelfde te doen.

Maar tegenover die extra aandacht staat een vreemde trend: Hoe meer we onze camera bedekken, hoe vaker onze microfoon meeluistert. Het is een trend die al een tijdje in opmars is, maar me extra duidelijk werd op IFA, waar toestelmakers over elkaar struikelden om te verkondigen dat hun toestel Amazon’s Alexa of Google Home ondersteunt.

Terwijl we worden gewaarschuwd voor lekke software en hackers die aan onze data of webcam geraken, lijkt niemand zich echt zorgen om te maken om de microfoon. Net nu die door de komst van digitale spraakassistenten steeds vaker ‘always on’ is, klaar om het spraakbevel te analyseren.

En bij dat laatste loopt het fout. Google, Amazon, Microsoft en Apple verzekeren ons dat hun assistent pas iets doet bij het magische woord (“Hey Alexa”, “Oke Google”, “Dag Siri”…), maar er zijn gevallen bekend waarbij Alexa per vergissing een ander woord als ontwaakwoord herkent, en zo de daaropvolgende zinnen als spraakcommando interpreteert. Zo kreeg een werknemer in de VS per ongeluk stukken gesprek doorgestuurd tussen zijn baas en diens vrouw. Foutje van Amazon, zo bleek al snel.

We leven in een tijd waarin het perfect mogelijk is dat je privégesprek wordt gedeeld met de buitenwereld omdat een luidspreker je verkeerd begrijpt.

Het gesprek in kwestie ging gelukkig enkel over houten vloeren. Maar het toont aan dat we in een tijd leven waarin het perfect mogelijk is dat je privégesprek wordt gedeeld met de buitenwereld omdat een luidspreker met opnamefunctie je verkeerd begrijpt.

Het kan ook zonder programmatorische foutjes de mist ingaan. Zo wou onze eindredactrice Google Assistant aanzetten om handenvrij de weg te vragen. Het gevolg was dat haar smartphone ‘ontwaakte’ telkens het woord ‘oké’ op de redactie viel. Google wacht wel op de aanvulling om iets uit te voeren en laat alvast weten dat het klaar zit om mee te luisteren.

Maar ik maak me vooral zorgen over de momenten dat die toestellen luisteren zonder het te laten weten. Ik wil het debat niet richting paranoia trekken maar de realiteit is dat spraakherkenning alleen maar zal verbeteren nu er een paar miljoen eindgebruikers tegen hun toestel spreken, en dat maakt die microfoons een pak nuttiger voor adverteerders. Zijn de vaatwastabletten op? Heeft ons kind vannacht drie uur lang zijn keel opengezet? Is het tijd voor een nieuwe tv of kunnen we dat enkel op krediet betalen? Zaken die een slimme speaker perfect kan opvangen, maar waarvan we niet weten of het gebeurt.

Moeten we spraakherkenning verbieden? Neen. Maar ik wil een ingebouwde microfoon, liefst fysiek, kunnen afschermen op momenten dat ik het wil.

Techbedrijven zullen ons geruststellen. “Wij van Silicon Valley bouwen spitstechnologie die uw leven beter maakt. We hebben jaren ervaring en uw privacy en veiligheid is heel belangrijk voor ons.” U weet wel, diezelfde bedrijven die na de verkiezing van Donald Trump met klem ontkenden dat hun platform een rol speelde in die overwinning (Facebook), die per ongeluk miljoenen wifi-netwerken (en wachtwoorden) verzamelden (Google Street View) of zoals we hierboven aanhaalden: u per ongeluk afluisteren en al even per ongeluk die gesprekken doorsturen (Amazon).

Moeten we spraakherkenning verbieden? Neen. Het kan een wereld van verschil betekenen. Denk maar aan mensen met een fysieke of mentale beperking . Maar daar hoort ook een aanpak bij om die microfoons, liefst fysiek, af te schermen van mijn omgeving op momenten dat ik het niet wil.

Vandaag is er nog genoeg keuze voor toestellen zonder, maar spraakbesturing lijkt een nieuwe standaard te worden en de vraag is hoe lang het nog duurt voor een doorsnee huis 3-4 ‘slimme’ toestellen (smartphone, laptop, speaker, tv, slimme schermen, de thermostaat) telt. Toestellen die ons volgen, herkennen, beluisteren en uiteindelijk producten gaan suggereren op basis van hoe hard we onlangs hebben gelachen of gehuild in de privacy van onze woonkamer.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content