“Toenemende straling van gsm-masten vormen mogelijke risico’s, zeggen wetenschappers wereldwijd.” Met die titel trok een persbericht onze aandacht, maar sloeg ook onze onzindetector aan. Hebben die 171 wetenschappers en dokters dan ongelijk?
De groep, bestaande uit 171 wetenschappers uit 36 landen, vraagt met zijn brief aan de Europese Commissie onder meer om redelijke maatregelen te nemen en de (toekomstige) uitrol van 5G stop te zetten tot het kan aantonen dat de straling van 5G, 4G, 3G, 2G en wifi geen gevaar vormt voor burgers.
Tegelijk moeten de stralingsnormen in Europa naar omlaag en er moet een onafhankelijke task force komen om de standaarden en risico’s te evalueren, ook met zicht op de totale straling die een persoon ontvangt.
Korte- en middellange termijn
De brief klinkt wetenschappelijk onderbouwd en verwijst naar verschillende studies. Alleen loopt het daar al een beetje mis: het gaat vooral om studies die wijzen op ‘mogelijke’ gevaren.
Er is bij mijn weten geen enkele die voor eens en voor altijd bewijst dat er op korte of middellange termijn een gevaar is voor het menselijk lichaam.
“Er zijn studies genoeg die effecten van elektromagnetische straling suggereren. Maar er is bij mijn weten geen enkele die voor eens en voor altijd bewijst dat er op korte of middellange termijn een gevaar is voor het menselijk lichaam,” zegt Guy Vandenbosch, stralingsdeskundige aan de KU Leuven, tegenover Data News.
Vandenbosch wijst er op dat 5G niet noodzakelijk meer of krachtigere straling door uw slaapkamer zal jagen. “Of het nu over 2G, 3G, 4G of 5G gaat, dat is eigenlijk hetzelfde soort straling en daar hebben we vandaag normen voor. Je moet je dus vooral afvragen of de normen voor die straling goed genoeg zijn. Maar die zijn in België, ook al zijn ze verschillend in Brussel, Vlaanderen en Wallonië, zeer laag momenteel.”
Totaalplaatje telt
Wat daarbij belangrijker is dan het totaal aantal masten of de technologie op die masten is de totale hoeveelheid straling. “Als we het hebben over elektromagnetische straling dan gaat het over je 4G-signaal en de wifi, maar ook je radio en tv. Alles wat elektrisch is, zendt iets uit.”
“Eigenlijk horen we dit te weinig in heel het debat. Je hebt mensen die voor of tegen zijn maar als we dan toch iets doen dan zou de totale stralingsbelasting omlaag moeten.”
Wat de gevolgen op een periode van 40-60 jaar zijn kunnen we op dit moment nog niet weten.
In de marge daarvan haalt de groep wetenschappers uit de open brief ook aan dat er voor 5G veel meer antennes nodig zullen zijn. Maar meer masten betekent op zich niet meer straling. “Als de netwerkdekking goed genoeg is, dan heb je minder straling nodig,” klinkt het bij Vandenbosch. Of anders gezegd: als een zendmast en smartphone meer moeite moeten doen om elkaar te vinden, dan gaat dat gepaard met meer straling.
Terechte bezorgdheid
Intussen achterhaalde het wetenschappelijk blad EOS al dat een grote groep van de wetenschappers die de brief ondertekenden enerzijds gepensioneerd is, of niet in het vakgebied rond straling actief is. Zo wijst het blad er op dat er voor Nederland een gepensioneerde insectenspecialist ondertekende. De enige Belgische naam op de brief is die van Marie-Caile Cammaerts, een gepensioneerde biologe destijds verbonden aan de ULB en volgens Vandenbosch gespecialiseerd in mieren.
Toch wil de stralingsdeskundige van de KU Leuven hun brief niet zomaar als onzin klasseren. “Ze hebben een punt: ze zijn bezorgd over het effect van straling. Op korte en middellange termijn is het risico verwaarloosbaar, zo lang we voorzichtig zijn met de normen en dat doen we in België. Wat de gevolgen op een periode van 40-60 jaar zijn kunnen we op dit moment nog niet weten.”
We zien te weinig technologie die als doel heeft de stralingshoeveelheid te verminderen.
Lange termijn
Wat als die link op lange termijn dan toch kan worden aangetoond? Ook dan verwacht Vandenbosch geen grote terugkeer naar de tijd van de vaste telefoonlijn. “De maatschappij wil het niet, en daar is op zich ook niet zoveel mis mee. We tolereren vandaag ook luchtverontreiniging, sommige dingen horen bij het leven. Bovendien is de kans groot dat mobiele netwerken al meer levens hebben gered dan gedood.”
Wel pleit hij er voor om te blijven innoveren net om de totale stralingsbelasting laag te houden. “Als we ooit een techniek ontwikkelen om binnen- en buitencommunicatie te scheiden, waarom zouden we die dan niet toepassen? Dat soort nuances komen te weinig naar boven in het huidige debat. Operatoren hebben het over capaciteit en zo veel mogelijk mensen bereiken. Maar we zien te weinig technologie die als doel heeft de stralingshoeveelheid te verminderen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier