IT in en rond de Ronde van Frankrijk: ‘een digital twin van het hele evenement’

Al acht jaar is IT-bedrijf NTT de technologiepartner van organisator ASO. We legden ons oor te luisteren bij Peter Gray, die al die tijd de innovatie in de Tour de France begeleidt: een verhaal van non-stop co-innovatie in een uitdagende omgeving én over wat we dit jaar mogen verwachten.

Het verhaal begint in 2015 wanneer organisator ASO beseft dat er dringend nood is om de Ronde van Frankrijk het digitale tijdperk in te loodsen. Het toenmalige Dimension Data – ondertussen is het merk opgegaan in NTT – was al een shirtsponsor in de wielerwereld toen het de technologiepartner werd van de Tour de France. De man die er al die tijd bij was en al die jaren verantwoordelijk is voor het ‘Technology Program’ van NTT en ASO is Peter Gray. Officieel staat dat op het naamkaartje als Senior Vice President, Advanced Technology Group: Sport bij NTT.

Alles begon met dataverzameling

‘In 2015 was de grote uitdaging waar ASO voor stond om de digitale wereld in te stappen en fans te betrekken op een digitale manier’, vertelt Gray – voor de gelegenheid netjes uitgedost in wielershirt en met een virtuele achtergrond van het Tour de France circus – aan Data News. ‘Onze opdracht was om nieuwe technologie en producten naar de fans te brengen. Dat was lang niet evident, want de IT-capaciteit was op dat moment zeer beperkt en bovendien was dat een tijdperk waarin de Ronde van Frankrijk vooral een ‘broadcast’-gegeven was: sowieso al moeilijker om in zo’n tv-context op dat moment digitale innovatie te brengen’, herinnert Gray zich: ‘De eerste vijf jaar ging het vooral daar om: data capteren, gebruiken en zo de tv-uitzendingen verrijken zodat kijkers beter begrijpen wat er tijdens de race aan het gebeuren is.’

Social media en apps

Gaandeweg kwamen daar ook social media en functionaliteit via apps bij. Na IoT – denk aan het capteren van wielerdata via sensoren – werden ook dingen als machine learning en artificial intelligence toegevoegd. En ondertussen zijn er goeie platformen voor zowel web als mobile met enorm veel (real-time) data analytics die je dagelijks tijdens de live-uitzendingen te zien krijgt en/of in de apps en op social media. ‘Van gelimiteerde data met manuele verzameling en nauwelijks digitale mogelijkheden zijn we in al die jaren opgeschoven naar fantastische data enriched platformen en functies die niet alleen tv-broadcasting verbeteren maar ook de apps en de fanbeleving. Met nu ook virtual reality en augmented reality toepassingen bijvoorbeeld’, aldus Gray.

Wat is nieuw dit jaar?

De focus ligt op de fanbeleving. ‘Hoe kunnen we de beleving van de vele fans langs de weg verbeteren? Op die vraag zocht ASO een antwoord. Daarom hebben we de ‘Connected Stadium’ aanpak geïntroduceerd, zoals die ook in pakweg voetbalstadions bestaat. Maar de grote uitdaging is voor ons dat dit geconnecteerde stadion niet op één plaats te vinden is, maar uitgerokken wordt over een kilometerslang parcours. En dat het stadion drie weken lang elke dag verhuist naar een nieuwe locatie’, schetst Peter Gray zijn dagelijkse werkomstandigheden tijdens Le Tour.

Vorig jaar werd daarom al voorzichtig gestart met het opzetten van een digital twin van het hele evenement. ‘Dit jaar brengen we die digital twin echt naar een veel hoger niveau. We leggen alle beschikbare informatie vast van alle operations, logistiek en de verschillende locaties. We maken een digitale foto van alle voertuigen in de race, inclusief de publiciteitskaravaan. En we brengen in kaart hoe druk het overal is’, vertelt Gray gepassioneerd. Die digital twin is de basis voor heel wat mogelijkheden voor zowel de medewerkers als de fans. Zo hebben medewerkers een eigen ‘event app’ waarin ze een dashboard openen die hen een holistische blik op het hele evenement biedt. Fans kunnen dan weer genieten van inhoud en diensten op basis van geolokalisering. En voor sommige steden en races is er zelfs geschiedkundige achtergrond over de verschillende bergen waar de renners over moeten, de steden en dorpen die ze passeren en (toeristische) weetjes over sommige locaties. Inhoud op maat van de locatie dus.

‘Geolokalisatie in combinatie met sensors, real-time data, historische gegevens en AI en ML daarbovenop: dat moet dan uitmonden in een functie als de ETA (Estimated Time of Arrival, nvdr.) op een mobiele app. Oftewel: fans aan de kant van de weg kunnen dan zien hoe lang het nog gaat duren vooraleer het peloton er aan komt, en zo inschatten of ze nog tijd hebben om eerst een pintje te gaan halen’, lacht Gray.

Die innovatie stoppen NTT en ASO dit jaar ook in een ‘digital human’. Het komt er op neer dat NTT een interactieve kiosk ontwikkelde met een door AI gegenereerde realistische menselijke avatar, die is getraind om relevante informatie over de race en voor de toerist te geven. Deze technologie was een soort showcase in de officiële fanshop bij het Grand Depart in Kopenhagen maar reist ook dagelijks mee in de Technical Truck van NTT. ‘

Co-innovatie

Het valt tijdens het gesprek op hoe Gray het vaak over ‘NTT en ASO’ heeft. ‘Dat is omdat het ook echt een co-innovatie partnership is. Ik werk veel samen met de CIO van ASO en we denken en werken ook samen rond nieuwe ideeën en grote thema’s waar we over meerdere jaren naartoe willen gaan’, klinkt het. ‘Alles wordt ook elk jaar tegen het licht gehouden. Zit er onvoldoende vooruitgang in een project? Dan beslissen we bijvoorbeeld om het on hold te zetten. Die ‘digital human’ waar ik het net over had, die hadden we bijvoorbeeld enkele jaren geleden al maar we vonden toen dat de stemherkenningstechnologie niet goed genoeg werkte om hem ook echt te lanceren. De afgelopen jaren is die technologie sterk verbeterd, zeker ook met dank aan deep learning en machine learning, waardoor we het concept dit jaar wél konden aanbieden met een sterkere technologie er achter. Dat gebeurt dus vaak bij ons: goeie ideeën maar waarbij de technologie nog onvoldoende matuur blijkt.’

Prioritiseren

Aan ideeën rond de Tour de France is er kennelijk ook geen gebrek. ‘We zoeken uiteraard met de NTT-teams continu naar ideeën. Maar de tourorganisator komt ook met heel wat ideeën, net als de IT-industrie, de sportsector en de broadcasting-mensen. We sourcen ook vaak ideeën via hackfests of andere evenementen in de brede techwereld. We hebben bijvoorbeeld veel succes gehad met een eigen hackfest-wedstrijd in de volledige NTT-organisatie.’ Goeie ideeën komen niet alleen van wielerfans, maar evengoed van niet-fans, weet Gray: ‘De geolokalisatie komt bijvoorbeeld uit zo’n hackfest, net als de AR-functionaliteit voor leden van de Tour de France Club.’

Het is vooral zaak om te prioritiseren via onder meer evaluatiepanels. ‘Soms moet je ideeën ook even parkeren. Al het werk op basis van machine learning, bijvoorbeeld, hadden we niet kunnen doen als we jaren geleden niet eerst begonnen waren met het verzamelen van de nodige data. Zonder goeie datasets kan je geen modellen trainen en kan er van ML gewoon geen sprake zijn.’

Toekomst?

De digital twin en de gelokalisatie zijn ook fundamenten voor wat de toekomst kan brengen. ‘Zo willen we graag wayfinding solutions gaan aanbieden. Via de app kan je dan je weg vinden doorheen het tourdorp en de voorzieningen. Dat klinkt misschien overbodig, maar de tour is elk jaar een circus, met heel wat drukte waarin je maar moeilijk je weg terugvindt. Het circus verplaatst zich ook dagelijks, waardoor de praktische werkomgeving ook telkens weer anders is’, gunt Gray ons een blik in zijn plannen. ‘We zijn er nog niet, maar we leggen wel puzzelstukken om die wayfinding solutions te kunnen aanbieden. We plaatsen nu bijvoorbeeld wel al gps-gebaseerde sensors op alle belangrijke assets zodat die via IoT opspoorbaar zijn.’

Werkomgeving

Die dagelijkse verhuis in een rondtrekkend wielercircus brengt ook uitdagingen met zich mee rond de infrastructuur. ‘Je moet ook echt met alles rekening houden. Dat alles bestand is tegen extreme weersomstandigheden. Maar even goed dat je volledige infrastructuur het ook aan kan om drie weken lang mee te reizen. Ooit hebben we bijvoorbeeld in onze tech truck te kampen gehad met defecte servers. Bleek dat de RAM-geheugenlatjes gewoon losgekomen waren door het geschok tijdens het vele gereis. Dat zijn dingen die je gaandeweg wel leert’, lacht Peter Gray.

Het blijkt op IT-vlak ook een continue afweging van wie en wat fysiek aanwezig moet zijn op de race, en wat er in de cloud kan, en wie vanop afstand ondersteuning kan bieden. Er is altijd lokale technologie en ondersteuning – een viertal mensen – maar er zijn even goed heel wat cloudgebaseerde diensten. Er is ook een globaal managed service team – een dertigtal om precies te zijn – dat continu monitoring doet vanop afstand. ‘Ja, er zijn zelfs mensen in Australië die we tijdens onze nacht kunnen inzetten’, illustreert Gray die permanentie.

‘Sommige dingen hoeven ook niet lokaal te gebeuren. Telkens wanneer de race afgelopen is, begint de afbraak inclusief bijvoorbeeld het uittrekken van internetstekkers. Dat is géén ideale omgeving voor iemand die de race wil analyseren op basis van data. Onze data scientist wil daarom dus net niet bij de race aanwezig zijn: het heeft geen zin dat hij ter plaatse is voor werk dat hij beter vanop afstand kan doen’, illustreert Gray dan weer de hybride werkomgeving.

We voelen tijdens het gesprek geregeld de passie in de stem van Peter Gray: passie voor de technologie maar minstens zoveel voor de wielersport. De job lijkt hem dan ook op het lijf geschreven. Maar ons videogesprek willen we niet afsluiten zonder hem nog snel te vragen of hij in die 8 jaar tijd dingen anders had willen doen. Het blijft voor het eerst in een uur even stil. ‘Goh, lastig. In het algemeen denk ik dat ik de dingen sneller had willen doen. Maar aan de andere kant verandert technologie dikwijls zo snel, dat je dan weer gepakt kan worden in snelheid van uitvoering. En je moet altijd in het achterhoofd houden dat je alle stakeholders mee in het verhaal trekt. De fans en de kijkers moeten we mee hebben met alle technologie. En de ASO is daar wel goed in om ons te helpen en ons soms ook duidelijk te maken dat we niet zomaar technologie brengen omdat het nu eenmaal kan.’ En dan wordt het weer even stil. ‘Maar sneller wil ik toch altijd gaan, dat gaat er nooit uit geraken’, lacht Gray nog.