Er zijn nog zekerheden in het leven: de belastingen, de stijgende waterspiegel en… het feit dat Sony om de zoveel tijd een nieuwe versie van zijn tophoofdtelefoon met ruisonderdrukking uitbrengt. Modelletje vier luistert naar het sexy typenummer WH-1000XM4 en Data News deed de test.
Er zijn van die gadgets waarvan je je afvraagt: wat valt er in hemelsnaam nog aan te verbeteren? Dat gevoel hadden we toen we in 2018 de WH-1000XM3 aan de tand voelden. Of beter: op de oren loslieten. Sony had zijn draadloze over-the-ear hoofdtelefoon met noise-cancelling toen al dusdanig geperfectioneerd, dat een opvolger niet eens nodig leek.
Extra draagcomfort
Misschien was dat ook wel zo. Maar: stilstaan is achteruitgaan, en de concurrentie (met name Bose, in dit marktsegment) zit uiteraard ook niet met de vingers te draaien. En dus stoomde Sony achter de schermen de WH-1000XM4 klaar. Qua design is er alvast heel weinig veranderd – hooguit een paar kleine aanpassingen voor nog meer draagcomfort. Zo zouden de oorschelpen tien procent meer ruimte bieden, zodat ze prettiger aanvoelen en er ook wat meer ventilatie in de schelpen mogelijk is (lees: een kleinere kans op zweetontwikkeling). Ondanks die ingreep is de 1000XM4 in zijn totaliteit een fractie lichter en compacter dan zijn voorganger – een kwestie van grammen en millimeters. Het draagcomfort is opnieuw top, al hebben we de indruk dat onze bril iets steviger tegen het hoofd gedrukt wordt dan bij het eerdere model.
Het hart van de ruisonderdrukking wordt bij de 1000XM4 wederom gevormd door Sony’s HD Noise Cancelling QN1-processor. Al hanteert die nu wel een verbeterd algoritme. Bij noise cancelling wordt er, via microfoons op de hoofdtelefoon, een tegengesteld onderdrukkingssignaal gegenereerd – ook wel ‘antigeluid’ genoemd. Wat overblijft is de muziek, tegen een achtergrond van stilte. De microfoons maken de XM4 ook geschikt om handsfree te bellen én om de Google Assistent aan het werk te zetten.
De QN1-chip wordt geassisteerd door een nieuwe Bluetooth Audio SoC. Die helpt niet alleen de geluidskwaliteit te optimaliseren, maar voegt voor het eerst ook ‘multi-point connection’ toe. In gewoon Nederlands: je kan de hoofdtelefoon eenvoudig aan twee Bluetooth-apparaten tegelijk koppelen, bijvoorbeeld een notebook en een smartphone. Als er een oproep binnenkomt, dan maakt de headphone automatisch verbinding met het juiste apparaat. De gebruiker kan uiteraard ook zelf tussen twee toestellen schakelen, en wel met een simpele tik tegen het touchpad op een van de oorschelpen.
Scherpe randjes wegpoetsen
Het verschil met voorganger WH-1000XM3 is niet alleen amper te zien, maar vooral ook nauwelijks hoorbaar: de geluidskwaliteit was vorige keer al van een subliem niveau, net als de efficiëntie van de ruisonderdrukking. Hoe je de muziek dan toch nog beter kan laten klinken? Door het audiosignaal zelf een opknapbeurt te geven, bedacht Sony. Daartoe ontwikkelde de Japanse techreus, samen met Sony Music Studios Tokyo, het Edge-AI-audiosysteem. Deze technologie herstelt de kwaliteit die verloren is gegaan bij digitale compressie van audiotracks, en maakt daarbij gebruik van een grote database van muzieknummers. Edge-AI analyseert de muziek in real-time en herkent instrumenten, genres en individuele elementen van een audiotrack. ‘Hoge tonen die verloren zijn gegaan bij compressie, worden hersteld voor een rijkere luisterbeleving’, aldus Sony.
Voor het overige biedt de nieuwe 1000XM4 vooral meer snufjes op het gebied van gebruiksgemak. Speak-to-Chat, bijvoorbeeld, te activeren via de de (zeer) uitgebreide app voor iPhone en Android-toestellen. Eenmaal ingeschakeld wordt de weergave van muziek automatisch gepauzeerd zodra je begint te praten. Handig om onderweg even een koffie te bestellen zonder dat je de hoofdtelefoon moet afnemen of de muziek op de klassieke manier moet pauzeren.
Nog zo’n slimmigheid is wearing detection. Dankzij twee afstandssensoren en twee bewegingssensoren stopt de hoofdtelefoon met afspelen zodra het toestel wordt afgezet. De muziek wordt automatisch hervat wanneer de gebruiker de 1000XM4 opnieuw opzet. Een dergelijke functie zat ook al op het vorige model, maar werkt nu duidelijk een stukje betrouwbaarder.
Ontdek je plekje
Niet nieuw, maar wel nog steeds noemenswaardig: via de eerdergenoemde Sony’s Headphones-app kan je de klank van de WH-1000XM4 verregaand personaliseren. De toepassing herbergt een equalizer, een tooltje om de oorvorm te analyseren en – dat vooral – een instelling die Adaptieve geluidsregeling heet.
Deze functie detecteert volautomatisch waar je bent (een rustige plek, in een vliegtuig of trein) en of je op dat moment zit, wandelt of hardloopt. Afhankelijk van die parameters wordt de beste of meest veilige ruisonderdrukking ingesteld: op straat blijf je bijvoorbeeld het verkeer horen, en op de luchthaven zal je geen belangrijke omroepberichten missen. Bij de 1000XM4 is deze functie zelfs zelflerend: via de gps-functie van de smartphone leert de hoofdtelefoon gaandeweg je meest bezochte locaties herkennen, zoals een sportschool of station, om vervolgens automatisch de beste ruisonderdrukking voor die plek in te stellen.
Aan de prima batterijprestaties van de voorganger is niets gewijzigd: de WH-1000XM4 zingt het nog steeds dertig uur uit mét ruisonderdrukking, of 38 uur zonder noice cancellation. Een korte oplaadbeurt van tien minuten volstaat bovendien voor opnieuw vijf uur luisterplezier.
Conclusie
De WH-1000XM4 benadert de perfectie nog wat meer dan Sony’s vorige over-the-ear hoofdtelefoon met noice cancelling, maar naar hele grote verschillen is het vergeefs zoeken. De meerwaarde zit ‘m vooral in handige snufjes als Speak-to-Chat, de verbeterde wearing dection en de mogelijkheid om het gadget aan twee Bluetooth-apparaten tegelijk te koppelen. Minpunten? Niet echt, maar er is wel iets anders om rekening mee te houden: voorganger 1000XM3, her en der nog steeds verkrijgbaar, is intussen stevig in prijs gezakt. In sommige winkels is dat model momenteel tot wel 150 euro goedkoper dan de nieuwkomer. Persoonlijk zouden we voor die scherpe deal opteren. Ook al is de WH-1000XM4 technisch superieur, en zal hij via firmware-updates de komende maanden en jaren ongetwijfeld nog wat beter worden.
Richtprijs: 380 euro (inclusief opberghoes, verkrijgbaar in zwart en zilver)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier