Technologie van Microsoft helpt de ontbossing in het Amazonewoud te voorspellen

Houtkap in de Amazone.

Met hulp van kunstmatige intelligentie kan een Braziliaanse milieuorganisatie vanaf nu voorspellen waar in het Amazonewoud ontbossing dreigt. Microsoft hielp het platform meebouwen en noemt dit het ‘belangrijkste project voor bosbehoud’. Maar ook een controversiële mijngigant is betrokken.

Bijna tienduizend vierkante kilometer regenwoud in het Braziliaanse Amazonegebied dreigt ten prooi te vallen aan houtkap. Dat is een gebied ter grootte van Libanon. Deze inschatting is het resultaat van een nieuwe tool die artificiële intelligentie gebruikt om ontbossing te voorspellen voor het werkelijk plaatsvindt. De naam van de tool is PrevisIA, wat komt van het Portugese woord previsão (‘voorspelling’) en de afkorting IA, ofwel artificiële intelligentie.

De tool kan afbeeldingen analyseren die het toegestuurd krijgt via satellieten van het Europese Ruimteagentschap (ESA). Dankzij een algoritme, dat ontwikkeld werd door de Braziliaanse milieuorganisatie Imazon, kan het gebieden lokaliseren waar ontbossing zou kunnen plaatsvinden.

Illegaal wegennetwerk

Imazon heeft studies in wetenschappelijke tijdschriften gepubliceerd die aantonen dat de meeste ontbossing in het Amazonewoud (95 procent) binnen hetzelfde gebied voorkomt, in de buurt van zo’n 5,5 kilometer aan wegen binnen het bosgebied. Bovendien vinden negen op de tien bosbranden plaats in de nabijheid van een viertal kilometer illegaal aangelegde wegen in het midden van het woud. Die wegen zijn aangelegd met enkel houtkap, illegale mijnbouw en landroof als doel.

Medewerkers van de vzw begonnen hun zoektocht naar dit wegennetwerk in 2006. Dat deden ze door eigenhandig satellietbeelden te analyseren, in de hoop deze wegen te vinden voor een volledig gebied omgekapt wordt. Het was zwaar en tijdrovend werk, wat de organisatie ervan weerhield om het onderzoek op te schalen.

Nu willen ze dat probleem oplossen met technologie. Tot dusver heeft de tool het hele Braziliaanse Amazonewoud in kaart gebracht. Maar, zo beweren de programmeurs die hem ontwikkelden, het systeem zou evengoed uitgebreid kunnen worden naar eender welk bosrijk gebied op aarde.

Duizend nederzettingen bedreigd

Het eerste rapport waarin resultaten van de tool te zien zijn, is vorige week verschenen. Dat rapport toonde aan dat 192 dorpen in het Amazonegebied een hoog tot zeer hoog risico lopen op ontbossing. Datzelfde risico bestaat in maar liefst 48 inheemse natuurreservaten en 18 beschermde gebieden.

Nog meer risico lopen twee quilombos, gemeenschappen die bestaan uit Afro-Braziliaanse afstammelingen van weggelopen slaven. Tot slot worden 789 plattelandsnederzettingen zwaar tot zeer zwaar bedreigd. De totale hoeveelheid bedreigd bos komt neer op 9.635 vierkante kilometer.

Een impressie van PrevisIA.
Een impressie van PrevisIA.© PrevisIA

Privésector investeert mee

Imazon is niet de enige organisatie die het project trekt. Ook de Amerikaanse techreus Microsoft en het Braziliaanse mijnbedrijf Vale hebben de technologie mee ontwikkeld. Voor de betrokken organisaties is de volgende stap partnerschappen aangaan met lokale overheden en instituties om verdere ontbossing te voorkomen. Imazon-onderzoeker Carlos Souza Jr. noemt die volgende fase het meest uitdagende onderdeel van het project.

Souza Jr. legt uit dat er twee strategieën zijn om de volgende fase tot een goed einde te brengen. De ene houdt vooral rekening met het middenveld en bedrijven. De andere strategie legt zich toe op overheden. De onderzoeker vermoedt dat de private sector ‘positief zal interveniëren’. Daarmee bedoelt hij dat de bedrijven de getroffen dorpen de nodige technologie zullen aanreiken om vooruitgang te boeken op milieugebied.

‘We willen dat ze de financiële sector betrekken’, gaat hij verder, ‘om zo verschillende vormen van krediet te verschaffen voor diegenen die werkelijk in staat zijn om ontbossing tegen te gaan. Er zijn veel factoren in de markt van belang hier. Zo kunnen we het hebben over koolstofkrediet, investeringen in duurzaam bosbeheer of de compensatie van broeikasgassen.’

Bolsonaro omzeilen

Tot zover de rol van de private sector. Wat de overheid betreft, hoopt Imazon dat de dorpen en lokale overheden de leiding zullen nemen. Met de federale overheid spreekt de organisatie immers niet, zegt Souza Jr., aangezien de president erom gekend staat gekant te zijn tegen ecologische initiatieven.

‘De staten hebben nu de mogelijkheid om op de voorgrond te treden op milieugebied’, vindt Souza Jr. ‘Ontbossing biedt geen enkel voordeel. Zelfs financieel niet: bedrijven die veevoeder opkopen, beginnen Brazilië te mijden omdat hier zoveel ontbossing is. Mensen moeten begrijpen dat het meer opbrengt om het bos te laten zoals het is.’ Souza Jr. vult aan dat hij ook medestanders vindt bij lokale procureurs.

Microsoft: ‘Beste voor natuurbehoud’

Volgens Souza Jr. zit er veel potentieel voor milieubehoud in partnerschappen met bedrijven. Hij benadrukt dat de lancering van deze technologie alvast aantoont dat de privésector meer kan doen dan enkel geld doneren aan non-profits: ze kunnen ook hun expertise delen om een project zoals dit op te bouwen.

Voor Microsoft is PrevisIA een van de ‘belangrijkste projecten voor bosbehoud’ van vandaag de dag. Dat zei Rodrigo Kede Lima, Microsoft-directeur in Latijns-Amerika, bij de online lancering van het platform op 4 augustus. ‘Dankzij intelligente algoritmes in de cloud kunnen we ontbossing en bosbranden voorspellen vooraleer ze plaatsvinden. Dit is een van de beste voorbeelden van hoe technologie deze wereld kan verbeteren.’

‘De planeet heeft haast en wij ook’, zei Tania Consentino, voorzitter van Microsoft Brazilië, op datzelfde evenement. ‘Als we milieuproblematieken willen oplossen, dan hebben we een gecoördineerde aanpak nodig. Niet enkel van overheden, maar ook van bedrijven, non-profits en de volledige maatschappij.’

Zwaarste vervuiler werkt mee

Ook de grootste mijnbouwmaatschappij van Brazilië, Vale, neemt deel aan het project. Dat bedrijf komt regelmatig negatief in het nieuws vanwege zijn betrokkenheid bij de ergste natuur- en sociale rampen in het land. Volgens Hugo Barreto, hoofd investeringen en sociale ontwikkelingen bij Vale, is het ‘strategisch om de Amazone te beschermen’. Ook Barreto was aanwezig tijdens de online lancering. Volgens hem staat Vale ook vandaag al in voor de bescherming van meer dan 10.000 vierkante kilometer bos in het Amazonewoud. Dat cijfer zou nog stijgen tot 15.000 vierkante kilometer.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner Mongabay.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content