Zon roert zich

Guy Kindermans Guy Kindermans is freelance journalist bij Data News.

Het ‘weer’ op de zon lijkt deze dagen wat onstuimig, wat eventueel …

Het ‘weer’ op de zon lijkt deze dagen wat onstuimig, wat eventueel ook in de ict-gemeenschap op aarde merkbaar kan zijn.

In de voorbije dagen hebben zich op het zonneoppervlak een paar stevige uitbarstingen voorgedaan, goed voor zonnevlammen, een stralingsstorm en CME’s (coronal mass ejections, plasmawolken, éjections de masse coronale). Volgens Spaceweather.com produceerde een grote zonnevlek (een plek op de zon waar het magnetisch veld is verstoord en de temperatuur wat lager is, waardoor zo’n vlek als een donker vlekje op de zonneschijf wordt gezien) in de vroege ochtend van 23 januari een zonnevlam van lange duur en sterke kracht. Omschreven als een M9 zonnevlam maakt het deze uitbarsting net niet krachtig genoeg voor een X-klasse vlam. Die laatste kunnen wereldwijde verstoringen in het radioverkeer meebrengen, evenals stralingsstormen. M-klasse zonnevlammen kunnen korte verstoringen in het radioverkeer op hoge breedtegraden meebrengen.

De zonnevlam resulteerde tevens in een S3 stralingsstorm, die gevolgen kan hebben voor de goede werking van satellieten. Dat kan gaan van verstoring van sensoren langs het beschadigen van onderdelen tot een terugval in de stroomvoorziening van de zonnepanelen aan de satellieten. Kortom, dat zou eventueel impact kunnen hebben op dataverkeer dat over satellieten loopt. Een dergelijke storm heeft voorts op passagiers aan boord van een hoogvliegend vliegtuig het effect van een kort röntgenonderzoek, aldus Nasa.

Wanneer het materiaal van de plasmawolken bij de aarde aankomt, zal het reageren met het aards magneetveld en allicht ook op lagere breedtegraden poollicht veroorzaken.

De huidige zonnecyclus – met een looptijd van ca. 11 jaar – wordt algemeen verwacht niet zo heftige fenomenen op de zon te produceren als de voorgaande, en sinds de start ervan begin 2008 was de activiteit erg laag (onder meer erg weinig zonnevlekken). Hoewel zich in 2011 toch een aantal krachtige fenomenen hebben voorgedaan, zal wie een en ander in verband wil brengen met claims als zou de aarde eind 2012 vergaan door een zware zonneuitbarsting, toch op zijn honger blijven zitten. Immers, nu al is duidelijk dat deze en allicht ook de volgende cyclus sterk onder het activiteitenniveau van de voorgaande cycli zullen blijven.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content