Naar aanleiding van de tiende verkiezing van CIO of the Year blikt Data News terug op de voorbije winnaars. Wat betekende de award voor hun loopbaan en hoe zagen ze de functie van CIO de voorbije jaren veranderen?
CIO of the Year 2008: Freddy Van den Wyngaert
De award was voor Freddy Van den Wyngaert in eerste instantie een bekroning voor het hele team. “In 2006 zijn we met de transformatie gestart die uiteindelijk in 2007 resulteerde in 3 businessgroepen: Agfa Healthcare, Agfa Graphics en Agfa Specialty Products”, legt hij uit. “Die transformatie betekende de introductie van nieuwe technologieën en nieuwe businessmodellen.” Op persoonlijk vlak betekende de award een opwaardering van de functie. “Het belang van de cio binnen het bedrijf werd groter. In die tijd was het redelijk uniek dat een cio mee aan het roer stond van een transformatie.”
De functie van cio is doorheen de jaren wel sterk geëvolueerd. Freddy Van den Wyngaert somt de veranderingen graag op aan de hand van 5 C’s. “Een eerste C is die van customer, ” zegt hij. “Vroeger waren de klanten van de cio vooral intern te vinden, gaandeweg levert hij of zij ook meer digitale diensten aan externe klanten.” Dat betekent ook dat de cio en zijn team nieuwe competenties moeten opbouwen. De derde C is cash. “Terwijl kostenreducties de belangrijkste drijfveer waren in die tijd, gaat de cio vandaag cash genereren door digitale diensten aan externe klanten te verkopen.” Met de kwaliteitsstandaarden rond ISO 27000 zijn ook de regels rond compliance sterk gewijzigd en is certificatie van het it-team een must. De 5de C, tot slot, change, is voor Freddy Van den Wyngaert heel belangrijk. “Tien jaar geleden spraken we over veranderingen binnen het bedrijf, bijvoorbeeld door afdelingen te splitsen. Nu komen de veranderingen vooral van buitenaf door joint ventures of via ecosystemen. De cio is hierbij een sleutelfiguur als change agent, niet alleen op technologisch maar ook op businessvlak.”
De toekomst? “Ofwel gaat de cio meer verantwoordelijkheden nemen in de huidige context – bijvoorbeeld shared services – of een overstap doen naar de functie van ceo of coo. Bij financiële instellingen zullen ze zich bijvoorbeeld met operations bezighouden omdat dat grotendeels gebaseerd is op technologie. Het is een keuze die de cio moet maken. Kansen genoeg dus.”
CIO of the Year 2009: Chris De Backer
Christiaan De Backer beschouwt de award die hij in 2009 kreeg als een beloning voor wat hij tot dan toe gepresteerd had bij Belgacom en TeleAtlas. De aanstelling als cio bij TomTom na de acquisitie van TeleAtlas in dat jaar zal zeker geholpen hebben. “De erkenning gaf ook een boost aan mijn team”, zegt Christiaan De Backer. “Het was mede aan hen te wijten dat ik die prijs mocht ontvangen.” De impact op zijn loopbaan was eerder beperkt omdat de award weinig zichtbaar was in Nederland. Hij werd wel een belangrijke speler in de digitale transformatie van het Nederlandse TomTom, van een productverkopende organisatie naar een b2b-omgeving. It maakte het mede mogelijk om die transitie te maken.
De basis van de functie van cio is volgens Christiaan De Backer dezelfde gebleven, namelijk it stroomlijnen met de business. “De technologische veranderingen gebeuren wel aan een sneller tempo, waardoor de noodzaak aan beweeglijkheid van het it-departement steeds groter wordt, terwijl je wel dezelfde kwaliteit moet garanderen.”
Dat de job van cio wijzigt, is duidelijk. Door de evolutie om alles in de cloud te plaatsen is er een verschuiving van intern naar extern werk. “Die trend is onomkeerbaar”, legt Christiaan De Backer uit. “Met de komst van cloudoplossingen moet je de organisatie opnieuw uitvinden. It wordt meer een service broker met een adviserende in plaats van een uitvoerende rol.”
“De cio staat onder druk, maar dat is niet nieuw, ” zegt Christiaan De Backer, die altijd bij technologiebedrijven gewerkt heeft. “Het is een kwestie van de toegevoegde waarde te bewijzen. Daarom moet je als cio de businessomgeving en de technologie goed begrijpen en ze op elkaar afstemmen.” Een cio bezit daarom best ook de nodige communicatieskills. De verschillende afdelingen in een bedrijf worden immers steeds meer technologiespecialist. “In het verleden waren we koning in het land der blinden. Nu discussiëren we niet zozeer over de technologie, maar wel hoe we deze kunnen bestendigen in het bedrijf zodat het geen flavor of the day wordt. Het is aan de cio om het overzicht te behouden en erop toe te zien dat ze werken in bedrijfscontext.”
CIO of the Year 2010: Daniel Lebeau
Daniel Lebeau werd door Data News in 2010 uitgeroepen tot CIO of the Year. Het was toen net tien jaar nadat hij bij GSK Biologicals in Rixensart was gestart als vice president of management and information systems. Daniel Lebeau werkte toen vooral rond de erp-uitrol en de vereenvoudiging van het aantal it-oplossingen binnen het bedrijf. Hij voerde een geïntegreerd systeem in dat het aantal it-systemen terugbracht naar 50, “en dat is een absoluut record voor een bedrijf van 14.000 werknemers”, zei Lebeau daarover in 2015. Een jaar na zijn verkiezing werd de bekende netwerker met een uitgesproken mening in de Belgische ict-community benoemd tot European CIO of the Year.
In april 2012 werd Lebeau dan gepromoveerd tot cio van de GSK-groep, dit keer met 3.000 informatici onder zijn vleugels. “Alles wat al was bereikt in de vaccindivisie en bij Kraft hebben we in drie jaar tijd nog eens overgedaan, maar dan beter, ” vatte hij in 2015 samen in een interview met Data News.
Net omwille van dat sterke parcours werd Daniel Lebeau zelfs nog eens een tweede keer genomineerd voor CIO of the Year, maar toen haalde hij het niet van de andere genomineerden.
In de informatica zijn ‘hypes’ niet weg te denken en soms durven ze de onderliggende trends wel eens te overschaduwen, vertelt hij: “Als de marketing van de providers sterk is, dan komt dat omdat hun commercieel belang zo groot is. Neem nu cloud: naar mijn mening is dat 2 tot 3 keer zo duur. Volgens mij is het belangrijk om een strategie te hebben en die goed op te bouwen. In de informatica is het belangrijk om het juiste milieu te vinden en zonder haast te investeren. Dat zien we bijvoorbeeld voor alles wat mobiel is : alle leveranciers zetten uiteindelijk de stap, dat lijdt geen twijfel. En daarom is er geen haast bij.”
Sinds september dit jaar is Daniel Lebeau weg bij GSK.
CIO of the Year 2011: Sabine Everaet
Sabine Everaet is verantwoordelijk voor de it-afdeling van The Coca-Cola Company in Europa, het Midden-Oosten en Afrika. De CIO of the Year award van Data News in 2011 was voor haar een mooie erkenning. “Het speciale aan de titel was dat ik als eerste vrouw de award kreeg. Het was een voorbeeld voor de vrouwen die daarna nog volgden.” De externe erkenning stimuleerde ook de interne appreciatie. “Door zo’n award te krijgen, kon ik binnen het bedrijf opklimmen. Voor ik de titel CIO of the Year ontving, rapporteerde ik aan de cfo. Erna ben ik lid geworden van het directiecomité.”
Voor Sabine Everaet is de grootste verandering in de cio-functie de evolutie van interne naar externe focus. “Vroeger hielp it om de interne productiviteit en efficiëntie van het bedrijf te verhogen. Vandaag bepaalt het it-departement mee de groei van het bedrijf. Agile zijn, sneller op de bal spelen, deze zaken staan meer dan ooit centraal.” Tegelijk ziet Sabine Everaet de snelle opkomst en groei van technologische bedrijven als Airbnb of Uber. “Een van de gemeenschappelijke factoren van dergelijke organisaties is de shared economy. Als traditioneel bedrijf is Coca-Cola verplicht om meer in een ecosysteem te werken met bottelaars, klanten en emerging partners zoals Deliveroo. Hoewel we al datagericht zijn, moeten we nog meer nadenken over hoe we hiermee nog adequater te werk kunnen gaan en zo dichter bij de consumenten en klanten staan, en via artificiële intelligentie veel relevanter en efficiënter zijn.”
In de toekomst is nog altijd een grote rol weggelegd voor de cio, meent Sabine Everaet. “De cio zal nog meer dan vroeger moeten bijdragen aan de groei en de kostenbesparingen van het bedrijf. De druk blijft dus bestaan, maar het grote verschil met vroeger is dat vandaag alles veel sneller evolueert.” Hoewel steeds meer departementen binnen het bedrijf zelf zaken in de cloud kunnen plaatsen, ondervindt Sabine Everaet daar minder druk van. “Die afdelingen moeten toegang krijgen tot de cloud en dan komen ze toch bij ons terecht. De grote uitdaging is het verzekeren van de veiligheid en de integratie met de interne systemen.” Ook de continue instroom van it-talent binnen het bedrijf is een belangrijke ambitie bij Coca-Cola.
CIO of the Year 2012: Luc Verbist
Luc Verbist was van 1998 tot 2016 cio van De Persgroep, ondertussen is hij cio bij Vincotte. Hij stond achter verschillende overnames en integraties van het bedrijf. In 2012 kreeg hij van Data News de award voor CIO of the Year. “Het is een vorm van erkenning die je meer geloofwaardigheid geeft in contacten met leveranciers en collega’s”, legt Luc Verbist uit. “Het opent deuren.”
De voorbije jaren evolueerde de cio meer naar een businesspartner, zegt hij. “De cio is meer dan iemand die louter de it beheert. Hij helpt niet alleen met het digitaliseren van de processen, maar in een aantal gevallen ook van de producten en de diensten.” Op it-vlak zijn er heel wat mogelijkheden die er pakweg tien jaar geleden niet waren. De cio speelt daar een rol om die mogelijkheden te ontdekken en te exploreren.”
Het is niet de bedoeling dat de cio de businessrol overneemt, hij moet wel de dialoog aangaan om de business te sensibiliseren zodat deze alle mogelijkheden benut. “En dat is een spanningsveld tussen de business en it”, geeft Luc Verbist toe. “De cio komt automatisch op het terrein van wat de business traditioneel doet. Of de cio de handschoen opneemt, hangt voornamelijk af van diens persoonlijkheid. Zelf ben ik grote voorstander van het meedenken en mee-evolueren met de business, maar het is aan de cio om die kans te grijpen.”
In de toekomst zal technologie zo’n grote factor worden in de bedrijfsvoering, ongeacht de sector, dat heel wat cio’s zullen doorgroeien naar de positie van coo of zelfs ceo. “Vandaag zijn weinig ceo’s grondig onderlegd in it en dat zullen bedrijven zich niet meer kunnen permitteren. Daar zie ik dus een potentieel voor cio’s met ook commerciële en businesservaring.” Ten slotte mag de cio evenmin defensief denken, maar moet hij alle mogelijkheden durven zien. “Neem nu de cloud. Sommige cio’s denken dat daardoor hun verantwoordelijkheden zullen verminderen, maar dat denken ze verkeerd. Ook al kiest het bedrijf voor cloudoplossingen, dan is er nog altijd iemand nodig die alles managet.”
CIO of the Year 2013: Cécile Gonfroid
Toen Cécile Gonfroid in 2009 cio van de RTBF werd, kreeg ze de taak om it-technologieën en broadcast te convergeren. Vier jaar later kreeg ze de award CIO of the Year 2013. “Ik was heel fier om de award te ontvangen”, zegt Cécile Gonfroid. “Het was echt een erkenning voor de digitale transformatie van de RTBF, zowel intern als extern. Tegelijk was de award een erkenning voor mijn team, een bevestiging en een beloning voor het werk dat ze de voorbije vier jaar geleverd hadden.”
Zichzelf aanhoudend in twijfel trekken, dat is volgens Cécile Gonfroid de taak van de cio. “Technologie verandert de wereld en de bedrijfsomgeving voortdurend. Wanneer je als bedrijf de vaardigheden, de visie en de strategie niet hebt om een antwoord te bieden op deze evoluties, dan moet de organisatie die verwerven. Nieuwe technologieën zijn daarom een dagelijks leerproces. De cio moet een visionair zijn die focust op de bedrijfsomgeving.”
Vandaag heeft de cio steeds meer domeinen te beheren. Het is niet zeker of de cio van morgen al die verantwoordelijkheden nog op zich kan nemen, meent Cécile Gonfroid. “De cio zal nog meer moeten samenwerken met andere directies, zeker wanneer het over Big Data gaat, het beheer van die gegevens, artificiële intelligentie of de veiligheid binnen het bedrijf. Hij kan niet meer alleen handelen. De cio moet mee-evolueren met de verschillende afdelingen van het bedrijf, zijn competenties ontwikkelen in de richtingen die de organisatie uitgaat en tegelijk innoveren. De gegevens zijn aanwezig op alle niveaus, of ze nu bij de hr-manager, de cfo of een andere afdeling zitten. En zelfs wanneer de analyse van de gegevens niet altijd bij it zitten, is de cio onvermijdelijk nodig om de technologische integratie te verzekeren.”
Het is voor Cécile Gonfroid evident dat de functie van cio onder druk staat. “It is overal aanwezig. Het internet, de cloud en ontwikkeling zijn gepopulariseerd, iedereen kan nu gegevens of montages opslaan in de cloud. En toch blijft de cio de bewaker van de tempel.”
CIO of the Year 2014: Veerle Lozie
Veerle Lozie ging aan de slag bij Melexis in 1997. In 2008 werd ze Global IT manager van het bedrijf. “De CIO of the Year Award die ik in 2014 kreeg, was in de eerste plaats een ongelofelijk erkenning voor mijn team”, zegt Veerle Lozie. “Zij zijn het die er elke dag opnieuw voor zorgen dat we de nodige ondersteuning kunnen bieden aan ons groeiende bedrijf. Zij maken het verschil of we als departement vooruitgaan of achteruitbollen.” Voor haar persoonlijk was 2014 een jaar vol verrijkende ontmoetingen die haar zicht op de it-wereld verbreedden. “Veel van de mensen die ik naar aanleiding van de award ontmoet heb, zijn vandaag nog altijd sterke klankborden die vermijden dat ik te veel naar binnen kijk of het warm water opnieuw probeer uit te vinden.”
De functie van de cio is doorheen de jaren veranderd. “De it-rol is rijker geworden omwille van het bimodale”, legt Veerle Lozie uit. “Aan de ene kant moeten alle systemen robuust, schaalbaar en performant zijn en blijven, terwijl er aan de andere kant ook ruimte moet zijn voor experimenten om te kunnen meedenken met de businessteams. Melexis is een echt ingenieursbedrijf waar innovatie in de genen zit. We willen dan ook geen it-systemen introduceren die deze creativiteit volledig beknotten.”
In de toekomst moet de cio – en bij uitbreiding het hele it-team – meer dan ooit meedenken met de businessteams om te anticiperen op toekomstige noden. Net zoals de andere cio’s, merkt Veerle Lozie ook dat meer en meer medewerkers in het bedrijf kaas gegeten hebben van it. Maar dat vindt ze een goede evolutie. “Het is juist een versterking dat meerdere mensen it savvy worden in de organisatie en dat de digital natives stilaan hun weg vinden.” Veerle Lozie ziet de rol van de cio veel eerder collaborerend dan controlerend. “Ik geloof niet in controle, maar wel in continuïteit, schaalbaarheid en veilige systemen. En dat betekent dat iemand erover moet waken dat creativiteit niet leidt tot willekeur en chaos.”
CIO of the Year 2015: Peter Bal
De award was voor Peter Bal een erkenning voor de transformatie en de bijdrage van it binnen Wabco, dat gespecialiseerd is in veiligheidscontrolesystemen voor bedrijfsvoertuigen. “De it-afdeling is geëvolueerd van een eerder traditionele leverancier van it-diensten naar een businesspartner die zowel de processen als de toplijn mee heeft getransformeerd.” Peter Bal is recent aangesteld om een nieuwe business unit binnen Wabco te leiden, die gericht is op het leveren van digitale diensten aan hun klanten. “Dat is een illustratie van de toegevoegde waarde of het vertrouwen dat men heeft van de bijdrage van it binnen het bedrijf, ” zegt hij.
De functie van de cio is de voorbije jaren veranderd. Peter Bal ziet twee wijzigingen. “Bij alle bedrijven neemt het belang van it toe, in de dagelijkse werking van de organisatie, om productiever te worden enzovoort. Voor it betekent dit dat kwaliteit belangrijker wordt dan in het verleden. Een onderdeel van kwaliteit is ook beveiliging en continuïteit verzekeren. Daarnaast is er voor de cio een groeiende opportuniteit om bij te dragen tot de transformatie van de toplijn en het genereren van nieuwe businessmodellen en oplossingen voor klanten die inkomsten opleveren voor het bedrijf.”
In de toekomst zal de cio in de it-afdeling meer en meer kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van nieuwe oplossingen, gebaseerd op gebruik van Big Data-technologie, zowel voor intern gebruik als voor externe klanten.
Peter Bal geeft toe dat de cio onder druk staat. De it-afdeling of de cio zijn niet meer de enigen op het speelveld. Peter Bal vindt dat een goede evolutie, want het betekent dat it belangrijker wordt in de bedrijfsvoering. “Het is een uitdaging, maar wel een mooie. Nog sterker dan in het verleden is leiderschap noodzakelijk. De cio moet anticiperen op de technologie die op hem afkomt en voldoende creativiteit bezitten om die technologie aan te wenden. Naast een technische achtergrond moet de cio ook zeer goed kunnen samenwerken, of dat nu intern of extern is. Er zijn nog nooit boeiendere tijden geweest dan vandaag om in it te werken”, besluit Peter Bal.
CIO of the Year 2016: Herman De Prins
Toen Herman De Prins 8 jaar geleden bij UCB startte als cio, vond hij er een degelijke maar traditionele it-organisatie die worstelde met haar geloofwaardigheid. Vandaag merkt hij met trots dat UCB intern en extern aanzien wordt als een innovatieve it-organisatie die de digitale transformatie van haar bedrijfsomgeving leidt en begeleidt.
De award voor CIO of the Year in 2016 gaf Herman De Prins voldoening omdat hij erkenning kreeg van collega’s buiten UCB. “Wat me het meeste plezier deed, was dat mijn team – terecht trouwens – de award beschouwde als een erkenning voor al het werk dat het bij UCB gedaan had.”
De voorbije jaren zag Herman De Prins een verschuiving in de functie van cio. “Vroeger lag de focus op het optimaliseren van bedrijfsprocessen, veelal ondersteund door een erp-systeem. Vandaag staat technologie cen traal in elke discussie, vergadering en opportuniteit. Hierbij gaat het vooral over het creëren van waarde, in ons geval waarde voor patiënten door innovatief gebruik van technologie.” Volgens Herman De Prins heeft niemand een monopolie op die technologie, ook it en de cio niet. “Het is de rol van de cio om zowel sturend als ondersteunend te werken in wat men noemt de digitale transformatie van organisaties. Dit houdt onder meer in het naar de markt brengen van nieuwe waarde genererende oplossingen op een manier die voor de consumenten, zoals patiënten, effectief en betrouwbaar zijn.”
Met de groeiende complexiteit van technologie, bijvoorbeeld artificiële intelligentie, is er nood aan specialisatie. De cio moet de juiste omstandigheden creëren, meent Herman De Prins. “Nieuwe oplossingen vragen een combinatie van technologieën en een juiste inpassing in een ecosysteem, bijvoorbeeld gezondheidszorg. Dat vraagt samenwerking tussen interne en externe partijen. De cio moet ervoor zorgen dat in het it-team de relevante expertise aanwezig is en blijft. Dat vraagt continue ontwikkeling zoals we met ons ‘ReEngineer IT’ programma trachten te doen.”
MELANIE DE VRIEZE/KRISTOF VAN DER STADT
“Kansen genoeg voor de cio” Freddy Van den Wyngaert
“Met de komst van cloudoplossingen moet je de organisatie opnieuw uitvinden” Chris De Backer
“In de informatica is het belangrijk om zonder haast te investeren” Daniel Lebeau
“De cio zal nog meer dan vroeger moeten bijdragen aan de groei van het bedrijf” Sabine Everaet
“De cio is meer dan iemand die louter de it beheert” Luc Verbist
“Technologie verandert de wereld en de bedrijfsomgeving voortdurend” Cécile Gonfroid
“Ik geloof niet in controle, maar wel in continuïteit” Veerle Lozie
“Er zijn nog nooit boeiendere tijden geweest dan vandaag om in it te werken” Peter Bal
“Technolgie moet vooral waarde creëren” Herman De Prins
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier