In de wereld van veilige software geldt Ada zowat als de referentie-programmeeertaal. Gecreëerd eind jaren zeventig, begin jaren tachtig door CII Honeywell Bull in opdracht van het Amerikaanse ministerie van defensie, is het ondertussen een ISO-standaard taal, met dit jaar naar verwachting nog een nieuwe bijgewerkte versie.

De taal heeft niet zo’n beste faam in brede kringen, met naar verluidt de kwalen van een product ‘ontwikkeld door een comité’. ‘The PL/I van de jaren 80’, werd de taal genoemd, maar wellicht blijkt het toch ook een zwaar geval van ‘onbekend, maakt onbemind’.

Ada als taal bevat immers heel wat elementen die ervoor zorgen dat een programma doet wat het moet doen, en dat op een aantoonbare correcte wijze. Daarbij wordt onder meer strikt in de gaten gehouden hoe gebruik wordt gemaakt van computer resources als geheugen en dies meer, om tijdens de runtime problemen in de uitvoering te voorkomen. Ook in de update van 2012 worden nog bijkomende voorzieningen inzake ‘program correctness’ ingebouwd. Daarnaast claimt Ada ook een goede leesbaarheid en transparantie, wat de taal onder meer geschikt maakt voor grote en complexe projecten met erg lange levensduur.

Het imago-probleem van Ada heeft dan ook wellicht meer te maken met een allicht steile leercurve (hoewel men claimt dat Ada makkelijker is dan C++ of Java, omdat die talen meer fouten of zwakke constructies toelaten), en een mogelijk conflict tussen de aanpak van Ada en een meer nonchalante programmeerstijl. Ada bevordert een ‘think first, code later’ aanpak, heet het dan. Ietwat meer ironisch werd Ada ook wel omschreven als een ‘bondage-and-discipline’-taal…

De lijst van ‘real-world’ projecten die gebruik maken van Ada, bulkt in ieder geval van voorbeelden waar veilige soft een absolute must is. Naast de software voor vliegtuigen (alle huidige modellen van Airbus en Boeing), militaire wapensystemen, satellieten en lanceerraketten, zijn er ook voorbeelden van bancaire systemen en installaties bij nutsbedrijven. Inclusief de kerncentrales in Doel, lezen we.

In het internet is behoorlijk wat informatie over Ada te vinden, onder meer in het Ada Information Clearinghouse en bij het bedrijf AdaCore. Op Wikibooks kan ‘Ada Programming’, een gratis tutorial boek over de Ada 2005 standaard, worden gedownload. In België brengt de ‘Ada-Belgium’ gebruikersgroep de belangstellenden rond deze programmeertaal bij elkaar.

Guy Kindermans

Ada ook wel omschreven als een ‘bondage-and-discipline’- taal…