We testten twaalf zakelijke laptops: vier desktopvervangers, vijf standaardlaptops en drie ultradraagbare laptops. Bijna alle belangrijke merken zitten in de test; Asus, HP en Fujitsu slaagden er helaas niet in tijdig testsamples in te sturen.

Twee merken stuurden geen laptops in voor deze test: HP en Fujitsu. Zij hadden geen testsamples beschikbaar. Asus stuurde wel eentje op, maar die ging helaas verloren tijdens het transport. Een vervanger kwam te laat voor deze test, maar zullen we later nog apart testen voor onze website (rubriek ‘Products’). Voor de rest geven alle belangrijke spelers op de laptopmarkt present. De fabrikanten mochten zakelijke laptops insturen in drie categorieën: desktopvervangers, standaardlaptops en ultradraagbare laptops. Ze moesten minstens een Windows Experience Index (WEI) halen van 3. We ontvingen geen enkele laptop met een AMD-processor. Opvallend dit jaar is dat alle fabrikanten met uitzondering van uiteraard Apple standaard de 64-bit versie van Windows 7 op hun zakelijke laptops installeren.

Testmethode

We gebruikten verschillende benchmarks. De synthetische benchmark Futuremark PCMark Advantage meet de prestaties van veel gebruikte hardware-onderdelen. Verder voeren we ook twee grafische benchmarks uit (Futuremark 3D Mark 03 en 3DMark 2006), naast een aparte benchmark voor de harde schijf (Roadkill Disc Speed v2). We houden ook rekening met Microsofts eigen Windows Experience Index (WEI), die aangeeft in hoeverre een pc geschikt is om al dan niet vlot Windows 7 te draaien. Verder tellen ook het gewicht en de autonomie in de prestatiecijfers mee. Uit de verschillende benchmarkcijfers berekenen we een gewogen prestatieindex op 100 punten. Daarin telt PCMark Advantage voor 25% mee, WEI voor 15%, de harde schijfprestaties voor 10%, 3DMark 03 voor 10%, 3DMark 06 voor 20%, het gewicht voor 5% en de autonomie voor 15%. Op basis van de prestatieindex geven we ook een waar-voor-je-geldscore op 100, waarin de ruwe prestaties voor 50%, de meegeleverde extra’s (zoals software, uitrusting, bouwkwaliteit) voor 20% en de prijs voor 30% meetellen. We hanteren drie verschillende ‘ideale prijzen’ (excl. btw) voor deze weging: 499 euro voor een standaardlaptop, 599 euro voor een desktopvervanger en 699 euro voor een ultradraagbare laptop. Alle testresultaten vindt u samen met uitgebreide productinformatie en prijzen terug in de tabel op onze website: http://datane.ws/nbooktest.

Energieverbruik

We meten ook het energieverbruik. In de tabel op onze website vindt u cijfers voor maximaal verbruik. We maten ook het sluipverbruik, ofwel het energieverbruik wanneer de voeding zonder of met uitgeschakelde laptop in het stopcontact steekt. Idealiter is dat nul, maar nogal wat voedingen verbruiken toch nog een heel klein beetje stroom. Dat sluipverbruik loopt echter nooit op tot meer dan 0,3 Watt.

1. ACER TRAVELMATE

Acer TravelMate TimeLineX zijn compacte notebooks met een lange autonomie; de gewone TravelMate’s zijn grotere laptops met krachtigere processoren. Uit het eerste gamma ontvingen we de TravelMate TimeLineX 8372T, uit het tweede de TravelMate 6584G. Beide zijn pikzwart en zien er erg gelikt en strak uit. De 13,3-inch TimeLineX 8372T zit qua formaat tussen een ultradraagbare en een gewone laptop in, terwijl de 15,6-inch TravelMate 6584G iets groter is dan een standaardnotebook en een numeriek klavier heeft. Het kleintje heeft een Intel Core i3-M370 aan 2,4 GHz processor, terwijl zijn grotere broer uitgerust is met een Intel Core i7-640M aan 2,8 GHz. Bij beide is een vingerafdruklezer onderaan in het aanraakvlak geïntegreerd. De resolutie van beide schermen is beperkt tot 1366 x 768 pixels. De TravelMate TimeLineX heeft slechts 2GB werkgeheugen, waarvan dan nog eens 384 MB afgesnoept wordt door de Intel HD grafische chip. De TravelMate komt met 4 GB werkgeheugen en een Intel HD grafische chip, maar heeft daarnaast ook nog een krachtigere AMD ATI Mobility Radeon HD 5650 met 1GB toegewezen videogeheugen die automatisch wordt geactiveerd wanneer u de voeding aansluit. Beide laptops houden het op een volle batterij om en nabij de 7 uur uit, wat indrukwekkend veel is en de beste autonomie van alle geteste toestellen. De TravelMate 6584G is ook erg snel en moet in deze test alleen nipt de Apple MacBook Pro laten voorgaan. Acer levert allerlei hulpprogramma’s mee, waaronder vier verschillende back-upprogramma’s. Waarom niet al die functies in een programma integreren? Acer geeft net zoals Samsung een gratis tijdelijk abonnement op Absolute Data Protect, beveiligingssoftware waarmee u uw persoonlijke gegevens op afstand kunt verwijderen mocht de laptop gestolen worden of verloren gaan.

2. APPLE MACBOOK PRO

We testten de recentste 15- en 17-inch versies van Apple’s MacBook Pro. Er is ook nog een 13-inch versie. Ze zijn allemaal voorzien van Intel i5- of i7 dual- of quad-core processoren en Intel HD Graphics 3000 en/of AMD Radeon HD 6x-videochips. Design en uitrusting van de verschillende versies zijn erg gelijkend: zeer platte aluminium chassis uit een stuk (door Apple ‘unibody’ gedoopt), led-verlichte schermen en toetsenborden, dubbellaagse 8x SuperDrive met sleuf in plaats van lade, groot multitouch-aanraakvlak waarop je overal kunt klikken, een innovatieve magnetische stroomaansluiting met een stekker die vanzelf loslaat als er te veel kracht op wordt gezet en krachtige Lithium-Polymeer accu’s die je niet zelf kunt verwisselen. De MacBook Pro’s zien er in elk geval prachtig uit, ook al dankzij de ultraplatte, volledig door gehard glas beschermde, erg heldere schermen. U kunt kiezen tussen een glanzende of ontspiegelde toplaag. Apple beweert overigens dat u de niet-verwisselbare accu’s duizend keer kunt opladen, terwijl dit voor een typische (verwisselbare) laptopaccu eerder 200 à 300 keren zou zijn. Nieuw is de Thunderbolt-poort die overdrachtsnelheden tot 10 Gbit/s in twee richtingen mogelijk maakt, wat twee keer zo snel is als usb 3.0, twintig keer sneller dan usb 2.0 (eveneens aanwezig) en twaalf keer sneller dan FireWire 800 (één poort aanwezig). De Thunderbolt -aansluiting is identiek aan en neemt de plaats in van de vroegere mini-DisplayPort op de MacBook Pro’s. Thunderbolt is volledig compatibel met alle bestaande DisplayPort-apparatuur, maar ondersteunt verder het PCI Express protocol en kan dus ook worden gebruikt voor dataoverdracht. Dit kan trouwens tegelijk over dezelfde kabel; apparatuur kan men doorlussen (‘daisy-chaining’). Ook zullen er Thunderbolt-hubs op de markt komen. DisplayPort 1.1-schermen moet je wel aansluiten op het eind van de Thunderbolt-lus. Nieuwe DisplayPort-schermen mogen overal in de lus worden aangesloten, samen met eventuele data-apparatuur. De technologie is een uitvinding van Intel met inbreng van Apple; we treffen ze in deze test alleen op de Apple-laptops aan. Alle grafische aansluitingen verlopen via de Thunderbolt-poort op de zijkant. De gebruiker moet wel nog een optionele verloopkabel kopen voor vga, dvi of hdmi, want die wordt standaard niet meegeleverd. De nieuwe modellen gebruiken niet langer grafische chips van Nvidia, maar van AMD. Daarnaast hebben ze nog een energiezuinigere Intel HD Graphics 3000 grafische chip. Ze schakelen automatisch tussen beide chips om stroom te besparen. De door Apple opgegeven autonomie varieert van 6 tot 8 uur, maar geldt uiteraard onder Mac OS.X 10.6. In de praktijk haalden we naargelang de uitgevoerde taken en de instelling van het scherm tussen de 4 en 10 uur op zowel de 15-incher als de 17-incher. Onder Windows 7 daalt de autonomie wel fors, maar dat heeft er ook mee te maken dat het mechanisme om over te schakelen naar de minder energiehongerige grafische Intel-chip daar standaard niet functioneert. (We hebben er geen idee van of je dit zelf kunt installeren; BootCamp doet het alleszins niet.) De accu’s houden het onder Windows 7 gemiddeld 4,5 à 5 uur uit. Die Windows-installatie doen we voornamelijk om onze Windows-benchmarks ook te kunnen uitvoeren op de MacBook Pro. Net zoals in voorgaande jaren scoren de Apple-laptops erg goed in alle Windows-benchmarks.

3. DELL VOSTRO 3700 EN PRECISION M6500

Vostro is het zakelijke notebookgamma van Dell, terwijl Precision het gamma is met mobiele werkstations. We ontvingen voor deze test de Dell Vostro 3700, een krachtige, maar betaalbare desktopvervanger en de Dell Precision M6500, een duur, maar erg krachtig grafisch werkstation in draagbare uitvoering. Omdat ze erg verschillen, behandelen we ze afzonderlijk. Om te starten met de Vostro 3700: dat is een 17,3-inch laptop met volwaardig, morsbestendig toetsenbord met apart numeriek klavier. Hij is verkrijgbaar vanaf 555 euro. Wij testten de krachtigste uitvoering met quad-core Intel Core i5-560M processor aan 2,66 GHz en 6 GB DDR3 geheugen. Een van de usb 2.0-poorten dubbelt als eSATA-aansluiting. Een hdmi-aansluiting is ook van de partij. Naast het multitouch aanraakgevoelig vlak zit een biometrische vingerafdruklezer. Standaard wordt een Lithium-ion batterij met 6 cellen meegeleverd; een krachtigere batterij met 8 cellen is optioneel verkrijgbaar. Een antireflectielaag verbetert de zichtbaarheid van het erg heldere Full HD-scherm. De Vostro 3700 schakelt automatisch tussen de Intel HD videochip en de Nvidia GeForce GT 330M videokaart afhankelijk van de stroombron. Wij hebben de autonomie gemeten terwijl de Intel videochip actief was: dit levert een voor een desktopvervanger behoorlijke autonomie op van bijna vier uur. Onze andere benchmarks hebben we uitgevoerd met de Nvidia videokaart. De Dell Vostro 3700 moet in deze test inzake prestaties alleen de 17-inch Apple MacBook Pro en Acer TravelMate 6594G laten voorgaan en het snelheidsverschil met die laatste is erg klein. Bovendien is de Vostro veruit de goedkoopste in dit gezelschap.

De Precision M6500 is een heel ander beest. Dit is een krachtig grafisch werkstation in een verplaatsbaar aluminium chassis. De M6500 is verkrijgbaar in diverse hardware-uitvoeringen. Wij testten een krachtige, maar niet dé krachtigste uitvoering met Intel Core i7 940XM Extreme Edition processor die draait aan 2,13 GHz. In onze testmachine was slechts 4 GB DDR3 geheugen geïnstalleerd, maar normaal komt deze versie met 6 GB geheugen, wat nog uitbreidbaar is tot 12 GB. Ook kunt u er twee harde schijven en een RAID-controller in kwijt. De Precision M6500 is loodzwaar: hij weegt bijna 4 kg. De krachtige 95 wattuur batterij houdt het net geen twee uur uit, wat op zich best nog indrukwekkend is, want dit werkstation heeft geen energiezuinige videochip. De stroomverslindende Nvidia Quadro FX3800M videokaart met 1 GB DDR5 videogeheugen is altijd actief. Onze testmethode is gericht op zakelijke laptops, zodat de uitzonderlijke grafische prestaties van dit werkstation in deze test niet volledig tot hun recht komen. Ook het beperkte werkgeheugen van onze testmachine komt de benchmarkcijfers niet ten goede. Toch haalt de Precision M6500 nog een puike prestatie-index. Maar in grafisch intensieve applicaties zoals CAD of 3D modelling doet dit werkstation alle andere geteste laptops de baard af. Om dit te bewijzen, voerden we de 3DMark Vantage grafische benchmark (DirectX 11 prestaties) uit op zowel de Dell als de 17-inch Apple. De Precision M6500 haalt in die intensieve grafische benchmark een score van 6847, tegenover 5538 voor de Apple MacBook Pro.

4. LENOVO THINKPAD T4 EN T5 SERIES

De Lenovo T4 Series zijn ultradraagbare en de T5 Series standaardlaptops. Het toetsenbord van beide series is identiek. Het ThinkPad-toetsenbord blijft nog altijd een van de betere toetsenborden voor draagbare computers. De navigatietoetsen zijn apart uitgevoerd en ergonomisch slim gepositioneerd. Zo is de Delete-toets extra groot uitgevoerd en is de Enter-toets blauw in plaats van zwart. Lenovo houdt ook nog altijd vast aan de g-knopsmuis (tussen de letters G en H), maar onder het toetsenbord zit gelukkig eveneens een multitouch aanraakvlak. We ontvingen een ThinkPad T520 met Intel Core i5-2520M aan 2,5 GHz, 13,3-inch scherm, Intel HD Graphics, TPM-veiligheidschip en piepkleine vingerafdruklezer rechts naast het aanraakvlak. De T5 Serie is verkrijgbaar in allerlei varianten, waaronder ook een met hogeresolutiescherm en snellere videochip die automatisch wordt ingeschakeld als de externe voeding is aangesloten. Het matzwarte chassis ziet er erg stevig uit en voelt ook zo aan. Zo zijn de schermhengsels uitgevoerd in stevig metaal. Rond het scherm zit een stevige rand, als bescherming tegen beschadiging. In de schermrand is ook een kleine led verwerkt, die u met een functietoets kunt inschakelen om het toetsenbord te verlichten. De compactere ThinkPad T420s die we voor deze test ontvingen is qua ontwerp grotendeels identiek aan de T5, alleen is hij iets compacter en lichter. De ThinkPad T420 heeft standaard een batterij met 9 cellen. De lichtere, maar verder identieke T420s die wij testten heeft een batterij met 6 cellen, maar optioneel kunt u er nog een tweede 6-cellenaccu op vastklikken om de autonomie te verlengen. Met de standaardaccu houdt de T402s het in onze test net geen 4,5 uur uit. Deze laptop is weliswaar de grootste, zwaarste en dikste van alle ultradraagbare laptops in deze test, maar al met al is het toch een erg compacte machine. Die bovendien puike prestaties neerzet dankzij de Intel Core i5-2540 processor aan 2,6 GHz, maar vooral dankzij de Toshiba SSD van 128 GB. De grotere T520 haalt overigens een autonomie van iets meer dan vijf uur. Hij heeft een gewone sata-schijf van Hitachi, die echter wel veruit het best presteert van alle geteste laptops met gewone harde schijven.

Zoals gebruikelijk bij Lenovo worden een hele hoop handige hulpprogramma’s meegeleverd onder de noemer ThinkVantage. Geen enkele fabrikant levert een zo uitgebreide en nuttige verzameling van hulpprogramma’s mee. Heel interessant is bijvoorbeeld de uitgebreide PowerManager, waarmee je echt de maximale autonomie uit de batterij kunt halen.

5. SAMSUNG 6 EN 9 SERIES

De Samsung 6 Series zijn standaard- en de 9 Series ultradraagbare laptops. Wij ontvingen voor deze test preproductiemodellen van de nieuwe 650B5B en NP900X3A. De matzwarte Samsung 650 is een vrij grote standaard laptop met Intel i5 quad-core processor, 6 GB geheugen en zeer helder 15,6-inch scherm. Het toetsenbord is voorzien van een apart numeriek klavier. Deze laptop heeft twee videochips, een energiezuinige Intel HD Graphics en een krachtigere Nvidia NVS 4200M met 1 GB videogeheugen. De accu van de Samsung 650 houdt het ruim zes uur uit op een volle lading, wat zeer behoorlijk is. De resolutie van het scherm is beperkt tot 1366 x 768 pixels, maar omwille van de grote beelddiagonaal zijn de schermletters goed leesbaar, al past er natuurlijk minder informatie op de desktop. De usb-aansluiting is van het snellere 3.0-type. Ook bluetooth is de snellere versie 3.0+HS variant, die datasnelheden over kortere afstanden biedt tot 24 Mbit/s. Ook de zeer platte en lichte NP900X3A heeft die snellere usb- en bluetooth-varianten. Omdat deze ultradraagbare laptop slechts 16,3 mm dun is, is er geen ruimte in het pikzwarte chassis voor de aansluitingen. In de plaats daarvan zitten er links en rechts onderaan twee klepjes met een beperkt aantal mini-aansluitingen. Samsung levert een verloopkabel mee naar een gewone ethernet-plug. Maar het is wellicht vooral de bedoeling om deze kleine laptop te gebruiken met wifi. De externe voeding is zeer compact en lijkt qua concept een beetje op die van Apple, met dit verschil dat de aansluiting niet magnetisch is. De NP900X3A heeft een normaal toetsenbord, waarop het aangenaam typen is, ruime polssteunen en een erg groot multitouch aanraakvlak. Er zit alleen een Intel HD grafische chip in, maar de prestaties worden wel opgekrikt door de standaard aanwezige SSD: bij ons 128 GB, maar er is ook een versie met dubbel zoveel opslagruimte. Die SSD zorgt ervoor dat de NP900X3A binnen enkele seconden weer actief is uit de slaapstand. Het led-verlichte scherm is zeer helder, met een goede zwartweergave. De accu is vast. In onze test houdt ze het ruim 5,3 uur uit op één lading.

Bij de Series 6 levert Samsung een gratis tijdelijk abonnement mee op Absolute Data Protect, beveiligingssoftware waarmee u uw persoonlijke gegevens op afstand kunt verwijderen mocht de laptop gestolen worden of verloren gaan.

6. TOSHIBA TECRA EN PORTEGE

Tecra is het zakelijke laptopgamma van Toshiba. Portégé’s zijn lichte en energiezuinige ultradraagbare notebooks. Uit de eerste serie ontvingen we voor deze test de Tecra S11-11G. Daarnaast testten we de Portégé R700-14F. Wat de Tecra S11-11G betreft, die is tegen dat u dit leest opgevolgd door de S11-15L: grotendeels identiek met de door ons geteste variant, maar met een iets snellere processor. Wij testten de uitvoering met Intel Core i7-620M aan 2,66 GHz; de nieuwe variant is uitgerust met de i7-640M aan 2,8 GHz. (Die staat ook in de tabel die bij dit artikel hoort.) De Tecra S11 is volledig in het zwart uitgevoerd, maar het chassis kreeg wel een matte lederlook mee. Het led-verlichte 15,6-inch scherm biedt een resolutie van 1600 x 900 pixels. Het ruim bemeten toetsenbord heeft geen apart numeriek klavier maar wel afzonderlijke navigatietoetsen. Tussen de twee muistoetsen onder het aanraakvlak bevindt zich een vingerafdruklezer. Videochip van dienst is een Nvidia NVS 2100M met 512MB videogeheugen. Deze laptop heeft een vga- en een mini DisplayPort-aansluiting. Met een optionele verloopkabel kunt u dus ook een dvi- of hdmi-scherm aansluiten. Als enige in deze test heeft de Tecra op de achterkant ook nog een ouderwetse, maar in de wetenschappelijke wereld nog vaak gebruikte seriële aansluiting. Naast bluetooth en wifi kunt u deze machine optioneel uitrusten met een 3G hspa-module.

De Portégé R700 is een 1,39 kg lichte subnotebook met Intel Core i3 processor die draait aan 2,26 GHz en een bescheiden geïntegreerde Intel-grafische chip. Het 13,3-inch scherm heeft een resolutie van 1366 x 768 pixels. Voor de rest is deze laptop compleet uitgerust, met zelfs een esata- en hdmi-aansluiting. Ook hier zit tussen de beide muistoetsen een vingerafdruklezer. Het toetsenbord heeft relatief kleine toetsen, maar wel volwaardige navigatietoetsen. Ook een 8x dvd multidrive heeft een plaats gevonden in het compacte, gitzwarte chassis. De batterij houdt het net iets meer dan zes uur uit, wat erg goed is. De prestaties benaderen zelfs die van zijn grote broer.

Toshiba levert bij beide laptops allerlei interessante beheersoftware mee, onder andere voor netwerkverbindingen, naast Toshiba TEMPRO voor het automatisch up-to-date houden van alle drivers. De autonomie is erg middle of the road: net geen vier uur. Dat geldt ook voor de prestaties. Voor zakelijke toepassingen is deze laptop echter voldoende uitgerust.

CONCLUSIE

Apple blijkt onklopbaar onder Windows bij zowel de desktopvervangers als de standaardlaptops. Maar de Dell Vostro 3700 biedt het meeste waar voor uw geld bij de desktopvervangers. Bij de standaard laptops evenaart de Acer TravelMate 6594G de prestaties van de Apple MacBook Pro en haalt bovendien de beste waar-voor-uw-geldscore. De beste ultraportabele is de Lenovo ThinkPad T420s.

IN DE TABEL OP ONZE WEBSITE VINDT U UITGEBREIDE PRODUCTINFORMATIE EN TESTRESULTATEN HTTP://DATANE.WS/NBOOKTEST

Jozef Schildermans / Ludo Schildermans