Terwijl de ervaringen in het buitenland zich opstapelen, blijft het enthousiasme voor contactloze betaalkaarten in België uiterst gering. En bij de banken ontbreekt het al helemaal.

België heeft nochtans een stevige reputatie als technologische innovator in de bankwereld. Als een van de eerste landen standaardiseerden wij het bankrekeningnummer en vervingen wij de magneetband op de bankkaart door een chip wat voor meer veiligheid zorgde.

Het ligt trouwens nogal voor de hand dat de banken betalingen via de kaart willen stimuleren. De verwerking van contante betalingen kost Europa nog altijd 60 tot 100 miljard euro volgens McKinsey. En liefst 85% van de betalingen in Europa gebeuren nog in cash.

Jammer genoeg hebben de banken in een recent verleden besloten cavalier seul te spelen en speerpuntbedrijven als Banksys (nu Atos Worldline) en Proton World (nu STMicroelectronics) over te dragen aan het buitenland.

Proefprojecten

De voorbije jaren werden in Europa tal van proefprojecten gelanceerd om de technische en economische haalbaarheid van contactloos betalen te bestuderen. In Londen test Visa zijn payWave-kaart. Daarvan zijn er ondertussen al 6 miljoen verdeeld. Italië, Polen en Turkije zouden de volgende testcases worden. De mogelijkheden voor België worden nog onderzocht.

Nog in de bankwereld heeft de Nederlandse bank ING recent betaling per gsm getest met de Maestro PayPass-technologie. Petra Bunschoten, senior product manager, bestempelt het project als een succes, vooral de integratie van de verschillende technologische onderdelen, wat een volwaardig ecosysteem opleverde. België moet echter nog minstens twee jaar wachten op een implementatie. Daarvoor is eerst een akkoord tussen meerdere banken nodig om een zo breed mogelijke aanvaarding van de oplossing mogelijk te maken.

Frankrijk heeft eveneens verschillende projecten opgestart. Supermarktketen Carrefour heeft samen met zijn 50/50 filiaal S2P en met BNP Paribas ongeveer 2,5 miljoen contactloze betaalkaarten (Mastercard) op de markt gebracht die zowel een debetkaart, een kredietkaart als een getrouwheidskaart zijn. De verantwoordelijken van het project hopen in stilte dat België zal volgen, maar geven verder geen bijkomende uitleg.

België

In eigen land is de belangrijkste ontwikkeling op het vlak van contactloze kaarten ongetwijfeld de Mobib-vervoerkaart van de Brusselse MIVB die in de lente van dit jaar werd gelanceerd. De functie van de kaart is momenteel nog beperkt tot die van een vervoerbewijs, maar ze kan later ook worden gebruikt als toegangskaart voor musea of als elektronische portefeuille (concurrent van Proton, waarvan de populariteit sterk acheruitgaat, en van PingPing, zie Data News van vorige week). Het blijft de bedoeling om uiteindelijk een enkel vervoerbewijs over te houden dat in het hele land gebruikt kan worden, maar dat dossier staat nog in de kinderschoenen.

Een ander recent Belgisch initiatief is de creatie van touchatag, een filiaal van Alcatel-Lucent Venture, dat Wallet 2.0-diensten aanbiedt. Deze contactloze kaart combineert betalingen met getrouwheidsdiensten en coupons. Een eerste testproject loopt in samenwerking met Accor Services waarvan de maaltijdcheques op een contactloze kaart worden opgeslagen. Wallet 2.0 kan trouwens ook op een gsm gebruikt worden die NFC (Near Field Communications) ondersteunt.

Al die initiatieven ten spijt lijken de banken niet bepaald storm te lopen voor de technologie. Dat doen ze overigens evenmin voor contactloze betalingen via de gsm door middel van de NFC-technologie. De banksector ziet blijkbaar onvoldoende potentieel in de business case en de financiële crisis noopt sowieso tot voorzichtigheid. Bovendien beschikken voorlopig weinig gsm’s over de technologie, al kan de oplossing met de stick eventueel een alternatief bieden.

Andere sectoren zullen dus het voortouw moeten nemen. Voorlopig zien vooral de telecomoperatoren er een extra bron van inkomsten in. Supermarktketens en de transportsector, vooral het openbaar vervoer en luchtvaartmaatschappijen), willen met de contactloze technologie aan klantenbinding doen.

Vragen

Blijft de vraag of klanten wel zullen aanvaarden dat de link tussen betaling en bank wordt doorgeknipt. Bovendien moet het nut van een contactloze kaart nog bewezen worden voor bepaalde soorten betalingen, tenzij voor transportdoeleinden waar tijd een cruciale factor is. En ook de veiligheid is een belangrijk element waar de banken een erg strikte houding over aannemen. De bankwereld moet zich trouwens nog leren integreren in een ‘waardeketen’, een ecosysteem waarin ze niet noodzakelijk de plak zwaait. En ook de essentiële standaardisering staat er nog niet echt. Tot slot nog meegeven dat de banken de laatste jaren zwaar geïnvesteerd hebben in EMV-betaalsystemen (Europay Mastercard Visa) en ze allicht niet snel geneigd zullen zijn om die investeringen terug te draaien, zeker zolang de crisis niet voorbij is.

Marc Husquinet