De term klinkt als een klok en wie ooit een Master in Business Administration behaalde, zal dat niet in bescheidenheid wegmoffelen. Maar wat doet een MBA met u en heeft u er een nodig om hogerop te geraken?

“Ik wou vooral mijn achtergrond verbreden”, legt Kurt Schoovaerts van Capgemini uit. Hij vulde zijn diploma computerwetenschappen uit 1995 aan door in 2002 een MBA te halen. Hij zat gedurende twee jaar naast zijn voltijdse job op dinsdagavond, donderdagnamiddag en -avond weer op de schoolbanken. “Computerwetenschappen is exacte wetenschap en in een MBA krijg je veel meer achtergronden en skills mee die niet aan bod kwamen in mijn oorspronkelijke opleiding. Het behandelt een breed gamma aan onderwerpen uit het bedrijfsleven.” Ook Bart Van Der Heijden bevestigt dat. “Je leert er hoe alle facetten van het bedrijf werken, samenspelen en hoe je die in één richting kan krijgen. In mijn basisopleiding leerde ik hoe it werkt binnen een bedrijf. Bij een MBA leer je een balans lezen, hr-management en het overkoepelend plaatje van waar een bedrijf allemaal mee bezig is.”

Ook Philippe Rogge, baas van Microsoft Belux, haalde een MBA bij Vlerick vlak voor hij aan zijn professionele carrière begon. “Mij heeft het voornamelijk inzicht gegeven en nieuwsgierigheid opgewekt over hoe je een bedrijf organiseert. Wat zijn de verschillende afdelingen en verantwoordelijkheden? Hoe zet je organisatiesystemen op die je bedrijf naar resultaten drijven? Hoe hou je in de gaten dat dat ook gebeurt? Daar zit voor mij de toegevoegde waarde. Als je weet hoe de leefwereld van je team of van partners in andere bedrijven in elkaar zit, dan kan je net iets sneller schakelen dan de rest.”

Ook Hans Vets, topman van softwarebedrijf CGI, breidde enkele jaren terug zijn diploma uit met een MBA. Hij trok in 2010 twee maanden naar Stanford. “Nog voor ik mijn einddiploma had, kreeg ik van Philips het aanbod om in hun compact disc fabriek te beginnen en van daaruit is mijn carrière geëvolueerd. Terug naar school gaan interesseerde me niet meteen, maar ik had enorm veel goeds gehoord over het Stanford Executive Program en in 2010 kon ik mezelf twee maanden vrijmaken. In die periode is het zeer intensief. Je hebt 7 dagen op 7 les, bijna de klok rond. Beschouw het als een luxeklooster waar je een kamer krijgt. Na een uur worden je boeken en cursussen geleverd. Om 6 uur begint de fitness, om 7 uur beginnen de lessen tot ‘s avonds. Maar het is goed dat het zo intensief is. Je gaat er helemaal in op en je krijgt zoveel input. Dat genereert zoveel wilde ideeën dat ze je in de laatste twee weken zelfs voorbereiden om je weer te integreren in je eigen omgeving. Zodat je niet in je bedrijf plots alles op zijn kop gaat zetten, want dat gevoel krijg je wel.” Vets legt uit hoe hij doorheen de twee maanden alles leerde over zaken als leverage buyouts en andere aspecten. “En in de laatste week maken ze duidelijk hoe alles aan elkaar hangt en dan krijg je een enorm eureka-moment.”

Hoe je je MBA haalt, kies je voor een deel zelf. Belgische scholen als de Vlerick Management School of de Solvay Business School bieden programma’s aan waarbij je ‘s avonds of in het weekend lessen volgt gedurende twee jaar. “Het vraagt uiteraard wat tijd. Werken in combinatie met zo’n opleiding zorgt er wel voor dat je je time management skills aanscherpt”, zegt Schoovaerts. Van Der Heijden vult aan: “Ik heb de opleiding gevolgd toen ik met mijn vrouw al drie kinderen had. Misschien maar goed dat het op dat vlak maar twee jaar is zodat je de eindmeet ook ziet. Het eerste half jaar is het wennen, maar vooral het tweede jaar, dat vlak na de zomervakantie start, zit je met een project binnen een bedrijf. Op zo’n moment ben je voltijds aan het werk, aan het studeren, een project en een thesis aan het afwerken. Dan leer je wel wat time management is.”

Een andere optie is een MBA in het buitenland zoals Hans Vets (in de VS) en Nathalie Parent (in Canada) hebben gedaan. Het grote verschil is dat je daar helemaal loskoppelt van je thuisomgeving en meteen in een internationale omgeving terechtkomt. “Je wordt naar een ander niveau getild”, zegt Vets. “Je krijgt een case uit het verleden, je werkt een toekomstplan uit dat je samen met de prof en je medestudenten brengt en dan stel je het voor aan de ceo zelf en ga je met hem in discussie. Dat hebben we onder meer gedaan met de topman van Renault-Nissan. Maar ook Condoleeza Rice en de toenmalige ceo van HP kwam langs. Het is natuurlijk zeer vermoeiend. Maar het is niet enkel luisteren. Je krijgt opdrachten, er worden mensen uit de zaal gepikt. Je moet opnieuw huiswerk maken, of een paper die de dag nadien om 8 uur binnen moet. Ze geven je bewust te veel. Je krijgt niet alles gedaan. Maar dan moet je net zoals in een bedrijf denken waar je ook vaak tijd te kort hebt en beslissingen moet nemen met de informatie of de middelen die je hebt.”

Nathalie Parent heeft een jaar lang in de Queen’s School of Business vertoefd. Ze maakte de keuze maar werd daarin financieel gesteund door haar werkgever Deloitte. “Ik kon een jaar onderbreking nemen en ik werd gesponsord door mijn bedrijf. Na het behalen ben ik ook even bij Deloitte Toronto kunnen blijven dus zij hebben het me zeer makkelijk gemaakt op financieel vlak. Maar het is zeker geen vakantie. Je ontmoet veel mensen en je werkt enorm hard.” Parent zegt dat ze een opleiding na enkele jaren werkervaring ook anders ervaart dan een klassieke bachelor of master. “Tijdens je studies heb je geen werkervaring en klinkt alles zeer theoretisch, daarom wou ik na vijf jaar opnieuw bijleren maar op een andere manier. Canada en de VS hebben een goede reputatie in ‘teaching by doing’ dus sprak me dat zeker aan.” Net zoals in Stanford kreeg Parent ook een combinatie van theorie en cases. “Het gaat niet enkel om het academische. De leadership experience die je krijgt is geweldig. Het is een jaar waar je zoveel probeert, zoveel achtergrond krijgt. Het opent je geest en geeft je de vrijheid om zoveel te proberen.” Het grootste verschil tussen een programma van één en twee jaar is volgens haar de stage. “Dat ene jaar is zeker zeer intens en omdat ik niet van werk wou veranderen, was een stage bij een ander bedrijf niet meteen noodzakelijk.”

WAT LEVERT HET OP?

Als we onze MBA’ers vragen wat ze er uiteindelijk aan overhouden in hun dagelijkse job, dan klinkt het bijna unaniem alsof ze volledig opgeladen zijn teruggekeerd. “Het garandeert een bepaald niveau”, zegt Parent. “Het heeft er voor gezorgd dat ik mijn werk beter kan doen en mijn adviezen beter kan kaderen”, zegt Van Der Heijden. Maar is een MBA noodzakelijk om het te maken, of om ooit op de ceo-stoel terecht te komen? Dat wil niemand beweren. “Ik denk niet dat het een absolute must of noodzaak is. Maar je krijgt er wel een zicht van 360 graden”, aldus Philippe Rogge van Microsoft. Ook Nathalie Parent nuanceert dat er veel meer nodig is dan een diploma. “Je hebt nog altijd jaren ervaring nodig voor zo’n job. De meeste MBA’ers hebben 4 à 5 jaar ervaring en dat is sowieso te weinig voor een cxo-positie.” Bruno Segers, die de afgelopen twintig jaar topposities bij verschillende bedrijven invulde heeft geen MBA, maar wijst er ook op dat ervaring in een corporate omgeving minstens even belangrijk is. “Als je genoeg kwartalen bij een Amerikaans beursgenoteerd bedrijf zit, dan heb je een MBA for life.” Hij wil zich niet laagdunkend uiten over mensen die er wel een hebben, maar hij benadrukt dat grote ondernemingen intern veel opleidingen geven die je uiteindelijk vergelijkbare inzichten geven.

Hans Vets betaalde in 2010 voor zijn opleiding in Stanford veertigduizend euro. Bij Vlerick kosten zowel een voltijdse MBA van één jaar als een deeltijdse opleiding van twee jaar 36.000 euro. Een stevig bedrag, zeker wanneer je bedrijf niet bereid is om bij te springen. Maar nagenoeg iedereen die we spreken, bevestigt dat het zeker zijn geld waard is. “Bij Vlerick zijn de professoren allemaal top in hun vak. De onderwerpen die ze aansnijden en de mensen met wie je discussies voert in de klas zijn allemaal goed in hun gebied. Zelfs als je kijkt naar wat marktconform is, dan is het niet eens zo duur,” legt Van Der Heijden uit. “Als je het vergelijkt met opleidingen binnen een bedrijfscontext met dezelfde inhoud, dan zit je in dezelfde prijsklasse. Je krijgt 12 contacturen per week en daarbuiten kan je hen ook bereiken. Het is natuurlijk een groot bedrag, maar het gaat wel om een volledige opleiding”, nuanceert Schoovaerts.

“Het is zeker zijn geld waard. Trouwens niet enkel voor de academische content. Het netwerk dat je krijgt is geweldig, de leiderschapservaring is uniek, het opent je geest en geeft je vrijheid om zoveel te proberen”, voegt Nathalie Parent daar nog aan toe.

WELKOM BIJ DE MBA-CLUB

Zo komen we bij een aspect waar minder openlijk over wordt gesproken: het netwerk. Of het nu gaat over Vlerick of andere topinstituten, overal hoor je dat daar contacten en vriendschappen worden gelegd die decennia meegaan en mensen naar carrières brengen die niet te behalen zijn met boekenkennis of een ‘gewone’ universitaire opleiding. Onze gesprekspartners nuanceren dat enigszins: niemand beweert dat het netwerk belangrijker is dan de inhoud, laat staan dat ze hun opleiding hebben gevolgd om alvast de cxo’s van morgen op LinkedIn of Facebook te hebben. Maar contacten maken er wel deel van uit. “Wij hadden elke vrijdagavond netwerketentjes, ik bracht daar zelf ook een paar kennissen uit de regio mee naartoe en er is natuurlijk een zeer actief alumni-netwerk. Zelfs per land, waar iedereen 2 of 3 keer per jaar bij elkaar komt”, legt Hans Vets uit. “Daar zijn mensen bij die nadien klanten zijn geworden, of zelfs goede vrienden.” Volgens Schoovaerts is het netwerk niet zo verschillend dan bij andere opleidingen. “Als je twee jaar lang met 59 anderen samenzit, dan levert dat altijd wel contacten op. Maar naarmate de jaren verlopen, hangt het er van af of je veel of weinig contact houdt. Op dat vlak is het zoals op elke school”, zegt Schoovaerts.

Een MBA volgen en behalen is volgens onze gesprekspartners alvast geen garantie op een c-level positie. Maar het maakt je wel een rijkere persoon in het bedrijfsleven, een zeker niveau dat in principe ook zal afstralen in je professionele omgeving. Wat opvalt is dat niemand de directe link lijkt te leggen met ict. We leiden daaruit af dat je als ict-professional niet noodzakelijk een MBA hoeft te hebben om je job te doen, maar dat het wel helpt om de bedrijfsaspecten te koppelen aan je achtergrond in it. Voor wie het kan betalen (of laten betalen) en geen schrik heeft voor een intens programma is een MBA misschien nog het best te omschrijven als een extra versnelling in de wagen. Het leert je niet vliegen, maar het laat je wel vlotter rijden op topniveau.

Pieterjan Van Leemputten

Beschouw het als een luxeklooster waar je een kamer krijgt HANS VETS – CGI

In mijn basisopleiding leerde ik hoe it werkt binnen een bedrijf. Bij een MBA leer je waar een bedrijf mee bezig is. BART VAN DER HEIJDEN – DELOITTE

Als je weet hoe de leefwereld van je team of van partners in andere bedrijven in elkaar zit, dan kan je net iets sneller schakelen dan de rest PHILIPPE ROGGE – MICROSOFT