Met wat vertraging zijn de 5G-licenties eindelijk verdeeld. De bestaande spelers kunnen hun netwerk uitrollen en Citymesh Mobile wordt de nieuwste nationale operator, met steun van een Roemeense speler.
Vlak voor de zomer verscheen er witte rook ter hoogte van de kantoren van het BIPT. De Belgische 5G-veiling werd afgesloten en vijf operatoren kochten radiospectrum om in de komende jaren 5G aan te bieden. De eerste drie kent u: Proximus, Orange en Telenet. De vierde speler, niet geheel onverwacht, is Citymesh Mobile dat tot ieders verrassing met het Roemeense Digi Communications zal samenwerken. Tot slot kocht ook NRB spectrum, maar zonder plannen om een algemeen nationaal netwerk uit te rollen. Hoe zit dat precies?
Industriële plannen bij NRB
NRB koopt een blok van 20 MHz op de 3.600 MHz-band en is daarmee de kleinste afnemer van de spectrumveiling. Het betaalt daar net geen 11 miljoen euro voor. De ICT-groep wil dat spectrum vooral gebruiken voor industriële toepassingen. Verwacht dus geen NRB-operator of netwerk, maar het bedrijf kan zo wel private 5G-netwerken opzetten bij klanten met haar eigen spectrum.
Alle ogen zijn echter gericht op Citymesh. Jarenlang had het bedrijf van Mitch De Geest als enige een 5G-frequentie in handen voor zakelijke toepassingen. Die ervaring smaakte naar meer en leidde tot de ambitie om zelf de vierde nationale operator te worden. Het sloot zich daarvoor aan bij het veel grotere Cegeka, dat dezelfde ambities had. Aanvankelijk waren die ambities vooral voor de zakelijke markt, maar vorig jaar maakten de twee duidelijk dat ze samen een volwaardige vierde operator willen worden, ook op de consumentenmarkt.
Fast forward naar midden 2022 en plots verschijnt er een vrij creatieve constructie op de markt: Citymesh, intussen een dochter van Cegeka, gaat voor de vierde licentie samen met Digi Communications, een Roemeens bedrijf dat vandaag al in Hongarije, Spanje en Italië actief is, maar vorig jaar ook in Portugal spectrum kocht. Samen verwerven ze het spectrum onder de joint-venture Citymesh Mobile. Digi zal, al dan niet onder die naam, de consumentgerichte operator worden. Citymesh neemt de B2B-uitbating op zich.
Wanneer Digi effectief met een Belgisch aanbod komt, is onduidelijk. Het bedrijf communiceert zelf nauwelijks. Wel vernam De Tijd, op basis van een conference call van het moederbedrijf, dat de CEO niet verwacht dat hij in 2023 al omzet zal genereren in ons land. Wat suggereert dat de echte komst pas voor 2024 zal zijn.
5G en meer
We spreken intussen al geruime tijd over de 5G-veiling, maar het zijn vooral de frequenties op 700 MHZ en 3.600 MHz die ideaal zijn voor 5G. De banden op 900, 1.800 en 2.100 MHz zijn vandaag vooral in gebruik voor 2G, 3G en 4G. Al is dat afhankelijk van de toepassing zeer relatief. Zo gebruikten de operatoren de afgelopen jaren al bestaand 3G-spectrum om 5G aan te bieden, hetzij niet aan de snelheid die 5G echt kan bieden. Algemeen mag u verwachten dat dat nog zal gebeuren, zeker naarmate er meer toestellen op 5G komen en 3G- of 4G-only toestellen minder beslag leggen op die frequenties.
De overige drie eigenaars van 5G-spectrum kent u al langer: ook Telenet, Proximus en Orange zullen de komende decennia het mobiele landschap bedienen en hebben daarvoor diep in de buidel getast.
Telenet is echter niet opgezet met de manier waarop de veiling verliep en heeft intussen een procedure bij zowel de Raad Van State als het Brussels hof van beroep lopen. Het bedrijf is van mening dat het tegen de Europese spelregels is dat er spectrum werd vrijgehouden voor een nieuwe vierde operator. Al gebeurde dat ook voor bestaande spelers, waaronder Telenet, zodat zij hun huidige dienstverlening kunnen blijven verderzetten.
De spectrumveiling bracht in eerste instantie ongeveer 1,2 miljard euro op, een pak meer dan eerst geschat. Daar kwam korte tijd later ook nog de 1.400 Mhz band bij, waar enkel de drie huidige operatoren een spectrumblok kregen. Op die manier was de totale veiling goed voor 1.418.732.400 euro. Die laatste frequentie wordt vooral beschouwd als een soort reserveband voor extra downloadcapaciteit.
Proximus betaalt meest
Wat daarin opvalt is dat vooral Proximus veel geld uitgaf. Zo koopt het bijvoorbeeld in de 1.800 Mhz band 25 Mhz spectrum (tegenover 20 Mhz voor Telenet en 15 Mhz bij de overige twee), en betaalt het daar in verhouding veel meer voor. Ook in andere banden valt op dat Proximus vaak het meeste spectrum binnenhaalt. In totaal telt het bedrijf 599,96 miljoen euro neer, meer dan veertig procent van de totale veilingopbrengst.
Bij Citymesh Mobile zien we net het omgekeerde. Dat is niet onlogisch want de grootste operator heeft ook het meeste spectrum nodig om alle klanten kwalitatief te bedienen, tegelijk moet de kleinste operator nu wel de markt betreden, maar zal het nog enkele jaren duren voor het klantenbestand (en hun verbruik) op gang komt.
Interessant om te weten: Citymesh sloot in 2020, lang voor de veiling, ook een overeenkomst als MVNO op het netwerk van Proximus. De nieuwe speler hoeft dus niet meteen een nationaal dekkend netwerk te hebben, maar kan nog even steunen op een van haar concurrenten. Dat is ook regulatorisch zo: Citymesh Mobile heeft enkele jaren om een netwerk op te zetten dat 20 procent van de bevolking bereikt (in praktijk lukt dat al door in de grootste steden aanwezig te zijn). Voor de overige dekking kan het terugvallen op roaming, in dit geval het gebruik van een concurrerend netwerk.
Update 22/9/2022
In de grafiek van dit stuk is een tikfout geslopen voor de 700 MHz-band. Daar staat dat Proximus 109,9 miljoen betaalde en Orange 122,9 miljoen. Dat eerste bedrag klopt niet, beide spelers betalen elk 122,9 miljoen euro.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier